05.03.2024 - 06:00
Διαδραστικοί πίνακες στην τάξη: Χρόνια τάζουν "παντεσπάνι" στα σχολεία που δεν έχουν "ψωμί"
Χρήστος ΚάτσικαςΓια πολλοστή φορά τις προηγούμενες μέρες, ακολουθώντας την τακτική της προκατόχου του, ο Κυριάκος Πιερρακάκης επανέλαβε ότι μέχρι τον ερχόμενο Σεπτέμβριο θα έχουν φτάσει σε όλα τα σχολεία της χώρας, σύμφωνα με τον προγραμματισμό, οι διαδραστικοί πίνακες, οι οποίοι, όπως είπε ο υπουργός Παιδείας, θα βοηθήσουν να γίνεται πιο ενδιαφέρον το μάθημα, για τους μαθητές.
Η εξαγγελία για τους διαδραστικούς πίνακες και την εγκατάστασή τους στα σχολεία έχει γίνει δεκάδες φορές από το υπουργείο Παιδείας άλλοτε σε περιοδείες της σε σχολεία σε διάφορες περιοχές της χώρας και άλλοτε στις αμέτρητες εμφανίσεις στην τηλεόραση ή σε συνεντεύξεις σε διάφορα έντυπα.
Μόνο που ο κ. Πιερρακάκης δεν είναι ο πρώτος Υπουργός Παιδείας που υπόσχεται ότι επί θητείας του θα φτάσουν στα σχολεία οι διαδραστικοί πίνακες. Οπως προκύπτει από το χρονικό που παρουσιάζει σήμερα το alfavita.gr ανάλογες υποσχέσεις έχουν δώσει και αρκετοί από τους προηγούμενους υπουργούς, με πιο πρόσφατη τη Νίκη Κεραμέως, η οποία υποσχόταν ότι αυτό που είπε χτες ο κ.Πιερρακάκης, θα είχε γίνει από το 2022...
Εστω κι έτσι, με μεγάλη καθυστέρηση, η πρόταση αυτή μοιάζει εντυπωσιακή. Μοιάζει, αλλά δεν είναι γιατί απευθύνεται σε μια χώρα της οποίας οι σχολικές υποδομές υποφέρουν βασανιστικά (και μαζί τους εκπαιδευτικοί και εκπαιδευόμενοι), όπου «βασιλεύει» η ελαστική εργασία (πάνω από 50.000 αναπληρωτές κάθε χρόνο προσπαθούν να κλείσουν τις ρωγμές των σχολικών τάξεων), μαθητές κάνουν για χρόνια μαθήματα σε κοντέινερ, ενώ εκπαιδευτικοί εξουθενώνονται με πληθώρα εξωεκπαιδευτικών εργασιών γραφειοκρατικού χαρακτήρα.
Για παράδειγμα, μόνο στη διάρκεια της τρέχουσας σχολικής χρονιάς, υπήρξαν συχνές πτώσεις δομικών υλικών (σοβάδες) σε ώρα λειτουργίας των σχολείων, με αποτέλεσμα πολλές φορές τον τραυματισμό μαθητών ενώ χάθηκαν χιλιάδες ώρες μαθημάτων καθώς επί εβδομάδες έμειναν χιλιάδες μαθητές χωρίς εκπαιδευτικούς.
Θυμάστε τον Βουτσά στην ελληνική ταινία που ήταν δασκαλάκος σε ένα χωριό (υποτίθεται στη δεκαετία του ΄60) και δίδασκε σε ένα ερειπωμένο κτίριο; Που έπεσε η στέγη και ίσα που πρόλαβε να βγάλει τα παιδιά έξω; Έ, κάπως έτσι. Και πάλι μιλάμε για κτίριο προπολεμικό που τουλάχιστον (θα έπρεπε να) ελέγχεται διπλά και τριπλά. Αυτό που αλλάζει είναι ο χρόνος. Μιλάμε για το σωτήριο σχολικό έτος 2023-2024, μιλάμε (σύμφωνα πάντα με το υπουργικό επιτελείο) για την εποχή του ψηφιακού σχολείου!
Ναι, αλλά θα έχουμε... διαδραστικούς πίνακες!
Και ενώ κάθε λίγο και λιγάκι έχουμε μια είδηση για σχολεία που πλημμυρίζουν, που πέφτουν τα ταβάνια ή κόβεται το ρεύμα, τόσο η πρώην υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως, όσο και το νέο επιτελείο του υπουργείου Παιδείας όπου βρεθεί και όπου σταθεί, εξαγγέλλει ότι γεμίζουν όλες οι τάξεις με διαδραστικούς πίνακες.
Στην Ελλάδα η όποια εισαγωγή στα σχολεία των υπολογιστών και των διαδραστικών πινάκων έχει γράψει τη δική της ιστορία (Επιχειρησιακό Πρόγραμμα – Πράξη «Ανάπτυξη Ψηφιακού Εκπαιδευτικού Υλικού – Ψηφιακή Βάση Γνώσεων – Υποδομές για ένα Ψηφιακό Σχολείο – Ψηφιακό Υλικό για τα Σχολεία»).
Είναι χαρακτηριστικό ότι συνδέθηκε σε κάθε περίπτωση με τις «πληρωμένες οδηγίες» των λεγόμενων Κοινοτικών Πλαισίων Στήριξης (ΚΠΣ), με τα ΕΠΕΑΕΚ και το ΕΣΠΑ, με έναν σχεδιασμό που πριμοδοτούνταν από την ανάγκη να απορροφηθούν κονδύλια τα οποία, με τη μαζική αγορά υπολογιστών και διαδραστικών πινάκων, επέστρεφαν κανονικότατα σε συγκεκριμένες εταιρείες νέων τεχνολογιών.
Πράγματι, η ιστορία των διαδραστικών πινάκων (που, ενώ είναι θετική εξέλιξη, με τον τρόπο που γίνεται θυμίζει λίγο τις χάντρες στους ιθαγενείς...) ξεκινάει από ακόμα παλιότερα και συγκεκριμένα από το μακρινό ...2007,όταν ακούστηκε για πρώτη φορά η πρόταση να αντικαταστήσουν σιγά-σιγά τους μαυροπίνακες στα σχολεία. Ας δούμε το χρονικό με τις πιο σημαντικές αναφορές:
Το χρονικό του διαδραστικού πίνακα στην ελληνική εκπαίδευση
2010: Η τότε υπουργός Παιδείας Αννα Διαμαντοπούλου ανακοινώνει το «Νέο Σχολείο». Οι άξονες αυτής της στρατηγικής αφορούσαν: την εξασφάλιση της πρόσβασης στο διαδίκτυο όλων των σχολείων, την αναβάθμιση εκπαιδευτικών υποδομών και δικτύων με εξοπλισμό με διαδραστικούς πίνακες (2010-2011 πιλοτικά εγκαταστάθηκαν 3000 διαδραστικοί πίνακες), την δημιουργία ενεργής πύλης πληροφόρησης γονιών, εκπαιδευτικών και μαθητών κάθε λεπτό, συνεχή επιμόρφωση των εκπαιδευτικών με νέα προγράμματα, ψηφιακό εκπαιδευτικό υλικό και περιεχόμενο (ψηφιακά μαθήματα για τις εισαγωγικές εξετάσεις), νέα προγράμματα σπουδών τα οποία ολοκληρώθηκαν το 2011, ειδικός σχεδιασμός της ψηφιακής στρατηγικής για την ειδική αγωγή, ειδικά προγράμματα ψηφιακής υποστήριξης της συνεργασίας γονιών εκπαιδευτικής κοινότητας και πιστοποίηση.
2014: Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε 146.635.815 ευρώ από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης για επένδυση υποδομής για την ψηφιακή αναβάθμιση της εκπαιδευτικής διαδικασίας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, με την εισαγωγή διαδραστικών συστημάτων και κινητών εργαστηρίων πληροφορικής μέσα στην σχολική τάξη. Ανακοινώνεται ότι θα μπουν στα σχολεία 36.804 «Διαδραστικά Συστήματα». Υπουργοί Παιδείας εκείνη τη χρονιά ήταν ο Κ. Αρβανιτόπουλος και κατόπιν ο Αν. Λοβέρδος.
21.10.2020: Ανακοινώνεται νέο πρόγραμμα στο πλαίσιο της Ψηφιακής Σύγκλισης, προϋπολογισμού 130 εκ. ευρώ, που δίνει τη δυνατότητα στους Δήμους και τις Περιφέρειες της Χώρας, για την υποβολή προτάσεων, προκειμένου να ενταχθούν στο Πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης», στον Άξονα Προτεραιότητας «Ψηφιακή Σύγκλιση» για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ξεκινάει. Μεταξύ άλλων, προβλέπει την προμήθεια και εγκατάσταση διαδραστικών συστημάτων (διαδραστικός πίνακας, βιντεοπροβολέας και υπολογιστής) για τις σχολικές μονάδες με στόχο τον εκσυγχρονισμό της μαθησιακής διαδικασίας και την εξ αποστάσεως εκπαίδευση.
22.02.2022: Με Απόφαση της Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων Νίκης Κεραμέως ορίζονται οι προδιαγραφές των διαδραστικών συστημάτων τεχνολογίας οθόνης αφής για τις ανάγκες σχολικών μονάδων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
24.10.2022 : Η Νίκη Κεραμέως γνωστοποίησε πως το επόμενο διάστημα και έως το τέλος της φετινής σχολικής χρονιάς θα εγκατασταθούν διαδραστικοί πίνακες σε κάθε τμήμα από την Ε' δημοτικού έως την Γ' Λυκείου αξίας 150 εκ. ευρώ που θα διατεθούν μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης
13.01.2023: Με νέο έγγραφο που υπογράφει ο γ.γ Αλέξανδρος Κόπτσης, το υπουργείο Παιδείας ζητά την επικαιροποίηση των στοιχείων στο myschool για την εγκατάσταση διαδραστικών συστημάτων σε αίθουσες διδασκαλίας
06.04.2023: Οι πρώτοι από τους 36.000 και πλέον διαδραστικούς πίνακες ξεκίνησαν να παραδίδονται σε αίθουσες σχολείων όλης της χώρας από σήμερα, με τα πρώτα να εγκαθίστανται σε δημοτικό σχολείο στους Αγίους Αναργύρους Αττικής, παρουσία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και της Υπουργού Παιδείας Νίκης Κεραμέως.
20.10.2023: Μέχρι τον ερχόμενο Σεπτέμβριο θα έχουν φτάσει σε όλα τα σχολεία της χώρας, σύμφωνα με τον προγραμματισμό, οι διαδραστικοί πίνακες όπως είπε ο υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης.
Ψηφιοποίηση, Ψηφιακός μετασχηματισμός, ψηφιακές δεξιότητες: Οι νέες θεότητες!
Η εισαγωγή των νέων τεχνολογιών προβάλλεται από το υπουργείο Παιδείας ως φάρμακο που θα γιατρέψει τις ασθένειες του εκπαιδευτικού συστήματος. Και ενώ παρατηρείται, σε επίπεδο διακηρύξεων κυρίως, πρόοδος και σπουδή για την εισαγωγή των νέων τεχνολογιών στα σχολεία, σοβαρά χρονίζοντα προβλήματα της εκπαίδευσης παραμένουν άλυτα.
Δεν υποτιμούμε τη δυνατότητα διάδρασης με ψηφιακό υλικό και πολυμέσα σε ένα περιβάλλον εκπαίδευσης με πολλά άτομα καθώς και τη δυνατότητα ανάπτυξης των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων στον διαδραστικό πίνακα, δραστηριοτήτων που περιλαμβάνουν διαμόρφωση κειμένου και εικόνων, δημιουργία, εκτύπωση και αποθήκευση σημειώσεων για διαμοιρασμό στους μαθητές, έντυπα ή ηλεκτρονικά σε κοινό αποθηκευτικό χώρο στον υπολογιστή ή μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
Δεν υποτιμούμε τη δυνατότητα προβολής ιστοσελίδων και βίντεο από το Διαδίκτυο, τη χρήση του για προβολές καθώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί, για παράδειγμα, για να δείξει στους μαθητές πώς θα χρησιμοποιήσουν μια εφαρμογή -επίδειξη ενός εκπαιδευτικού λογισμικού-, για να παρουσιαστεί η δουλειά ενός μαθητή σε όλη την τάξη, να δείξει βίντεο που εξηγούν δύσκολες έννοιες, για να βοηθήσει οπτικούς μαθητές ή μαθητές με ειδικές ανάγκες, για να δημιουργήσει σημειώσεις, σχήματα, χάρτες και να τα αποθηκεύσει για μελλοντική χρήση.
Η χρήση των νέων τεχνολογιών και οι διαδραστικοί πίνακες δεν είναι μια διαδικασία έξω από τη λογική της παιδαγωγικής. Προβληματικός γίνεται ο υπερτονισμός της μεθόδου από την κυρίαρχη πολιτική, καθώς αποσπάται από τα περιεχόμενα της διδασκαλίας-μάθησης και κυρίως από τον σκοπό της όλης μορφωτικής διαδικασίας.
Όλοι γνωρίζουμε καλά πως ο διαδραστικός πίνακας και ο υπολογιστής δεν έχουν τη μαγική ιδιότητα να εξαφανίσουν, προς όφελος εκπαιδευτικών και εκπαιδευομένων, τα υπαρκτά προβλήματα της σχολικής εκπαίδευσης, δεν μπορούν από μόνοι τους να γεφυρώσουν τα «χάσματα» στην εκπαιδευτική διαδικασία.
Πέρα από το γεγονός ότι μόνο συμπληρωματικά μπορούν να βοηθήσουν, είναι φανερό ότι στο σημερινό πλαίσιο των περικοπών οι διακηρύξεις για το νέο ψηφιακό σχολείο, με τους διαδραστικούς πίνακες και τους υπολογιστές σε κάθε θρανίο μοιάζουν σαν το παντεσπάνι μιας… πεινασμένης σχολικής εκπαίδευσης.
Ναι είναι χρήσιμοι ως ένα συμπλήρωμα και μόνο της εκπαιδευτικής διαδικασίας οι διαδραστικοί πίνακες. Ωστόσο έχει σημασία τι βάζει μια εκπαιδευτική πολιτική ως προτεραιότητα. Δεν έχετε ψωμί. Γιατί δεν τρώτε παντεσπάνι; μοιάζει να απαντάει το υπουργείο Παιδείας στις ανάγκες της εκπαιδευτικής κοινότητας. Την ίδια ώρα βέβαια πολλοί διαδραστικοί πίνακες κρέμονται άχρηστοι σε πολλά σχολεία καθώς η απουσία μηχανισμών συντήρησης τους έχει βγάλει εκτός λειτουργίας...
Είναι σίγουρα εντελώς παραπλανητικό να παρουσιάζονται οι νέες τεχνολογίες σαν πανάκεια του δημόσιου σχολείου, σαν το μαγικό φάρμακο που θα λύσει τα χρόνια προβλήματα. Τα πράγματα δεν είναι καθόλου έτσι. Επειτα από χρόνια πειραματισμών στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη με τους υπολογιστές σε διάφορους τομείς της εκπαίδευσης, δεν έχει βρεθεί ακόμη απάντηση στο κεντρικό ερώτημα: «Οι υπολογιστές είναι πράγματι αποτελεσματικοί στην εκπαίδευση;»
Τα στοιχεία από πολυάριθμες μελέτες πάνω στο αν οι υπολογιστές βελτιώνουν την ουσιαστική μαθησιακή διαδικασία είναι εκκρεμή.
Μια μεγάλη έρευνα που πραγματοποιήθηκε από την καθηγήτρια Anne Mangen του νορβηγικού Πανεπιστημίου Στάβανγκερ, σε συνεργασία με τον νευροφυσιολόγο Jean-Luc Velay του Πανεπιστημίου της Μασσαλίας, έδειξε ότι η γραφή με το χέρι ενδυναμώνει τη διαδικασία της μάθησης, σε αντίθεση με τη χρήση του πληκτρολογίου που τη διαταράσσει.
Η ερευνήτρια εξήγησε ότι στη διαδικασία της ανάγνωσης και της γραφής εμπλέκονται μια σειρά αισθήσεις. Οταν γράφουμε με το χέρι, ο εγκέφαλός μας ανατροφοδοτείται από τις κινήσεις, αλλά και από την επαφή με το στυλό και το χαρτί. Αυτή η ανατροφοδότηση είναι σημαντικά διαφορετική από εκείνη που γίνεται όταν αγγίζουμε και χρησιμοποιούμε το πληκτρολόγιο.
Το ίδιο συμβαίνει και με όσους διαβάζουν από ένα βιβλίο, αντί από μια οθόνη, σύμφωνα με την ίδια έρευνα, η οποία έρχεται να αναδείξει τη σημασία των παραδοσιακών μεθόδων μάθησης, που τείνουν να εκλείψουν στη σύγχρονη κοινωνία λόγω των τεχνολογικών εξελίξεων.
Είναι ξεκάθαρο. Η πρόοδος της επιστήμης και της τεχνολογίας επιβάλλει πρώτα απ’ όλα να πλουτίσει το περιεχόμενο της μόρφωσης. Η χρήση των τεχνολογιών σήμερα έρχεται να καλύψει το πλαίσιο μιας συνολικής υποβάθμισης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου