Τις τελευταίες ημέρες με αφορμή το θλιβερό γεγονός στη σχολή μαθητείας του ΟΑΕΔ , πολλά γράφονται και λέγονται για την βία στα σχολεία . Η ενασχόληση της κοινής γνώμης με ένα τόσο σοβαρό ζήτημα γίνεται μόνο όταν ένα συγκλονιστικό γεγονός έρχεται να ταράξει τα ήρεμα νερά της απάθειας και τα πελάγη της κάλπικης ευδαιμονίας . Δυστυχώς το θέμα γρήγορα θα ξεχαστεί πίσω από την αίγλη του ποδοσφαιρικής φανέλλας που διαφεντεύει τις μικρές μας οθόνες . Γιά τους περισσότερους βέβαια που θα ασχοληθούν με αυτό , θα είναι ένα συναρπαστικό σήριαλ εξεύρεσης ενόχων , μιά έμμεση επιβράβευση της δικής τους , λιγότερο επίμεμπτης ηθικής , μιάς και δεν φτάνουν τα παιδιά τους σε τέτοια τερατουργήματα και ένας ακόμα λόγος να απομονώσουν έτι περισσότερο , τα παιδιά τους και τους εαυτούς τους από πιθανούς φανταστικούς παραπτωματίες συμπολίτες .
Κάποτε πρέπει όμως να δούμε , όσοι θέλουμε να δούμε , το πρόβλημα της βίας στο σχολείο πιό σοβαρά αλλά και σε πιό μόνιμη βάση . Όχι βέβαια ότι θα μπορέσουμε να ανατρέψουμε την γέννησή της αλλά να την ελαχιστοποιήσουμε στο μέτρο των δυνατοτήτων που μας παρέχουν οι συνθήκες της σχολικής ζωής . Και τούτο γιατί η βία στους νέους κατά κύριο λόγο , είναι προιόν της σημερινής εκμεταλλευτικής κοινωνίας και της έλλειψης επαφής καθηγητων,γονέων και παιδιών . Γιά τις δύο παραπάνω αιτίες έχουμε και εμείς ευθύνη σαν απλοί πολίτες στο βαθμό που εμπλεκόμαστε ή δεν θέλουμε να εμπλακούμε σε αυτές τις διαδικασίες .
Το σχολείο σαν ένας κοινωνικός θεσμός παίζει ρόλο στην εμφάνιση της βίας ; μπορεί να την ενισχύσει ή να την καταστείλει ;
Αναμφίβολα το σχολείο διατηρεί ακόμα την αίγλη του , παρά την κοινωνική του απορρύθμιση και απαξίωση γιατί έχει εγγύτερη , συχνότερη και ποιοτικότερη επαφή με τους νέους .Μπορεί να αντιπαλέψει τη βία αλλά δυστυχώς όχι μόνο δεν την καταστέλλει αλλά αναδεικνύεται σαν ένας γενεσιουργός και επαγωγικός παράγοντας της .
Η ίδια σχολική λειτουργία αποτελεί αιτία παραγωγής βίας γιατί απλούστατα σε ελάχιστους μαθητές είναι αρεστό . Δεν είναι αρεστό γιατί εργάζονται σκληρά σ' αυτό πάρα πολύ χρόνο . Κατ αρχήν οι επτά ώρες εργασίας και απόλυτα πειθαρχημένης παρακολούθησης μαθημάτων εξουθενώνει τον νέο , ήδη από την έκτη διδακτική ωρα , τον εκνευρίζει αφάνταστα και του δημιουργεί αρνητικές διαθέσεις και καταστροφική τάση . Παραπέρα η ποιότητα των περισσοτέρων προγραμμάτων , βιβλίων , μαθημάτων , αίθουσων διδασκαλίας , τουαλετών , αυλείων χώρων αλλά και δόμησης γενικότερα του σχολικού κτιρίου αποτελούν παράγοντες που γεννούν στις ευαίσθητες νεανικές ψυχές αισθήματα απάθειας , εχθρότητας προς το εργασιακό τους περιβάλλον , απογοήτευσης και καταστροφικότητας . Δεν είναι τυχαίο ότι κάθε τι που είναι εκτεθειμένο στο σχολείο καταστρέφεται . Οι τοίχοι , οι πρίζες , οι ανεμιστήρες , τα θρανία , οι πίνακες , οι τουαλέτες , τα παρτέρια , οι πόρτες ,τα κάγκελα , τα καθίσματα και τόσα άλλα λεηλατημένα , δείχνουν την απαρέσκεια σ'αυτό το σχολείο που συνθλίβει ότι ωραιότερο έχει η κοινωνία , τη νεολαία μας. Μιά νεολαία που διπλά καταπιεσμένη ξέχωρα από την καταστροφικότητα που δείχνει στα αντικείμενα , την εκφράζει δυστυχώς και στο πλησιέστερο αντίπαλο ή ευάλωτο θύμα .
Μιά επίσκεψη κάποιου στο χώρο οποιουδήποτε δημόσιου σχολείου μπορεί να δείξει πως και γιατί το σημερινό σχολείο εκτρέφει και υποθάλπτει την βία . Αν είχε και τη δυνατότητα να ερευνήσει , θα μάθαινε ότι πολλοί εκπαιδευτικοί δεν έχουν διδαχτεί ούτε ένα πανεπιστημιακό μάθημα παιδαγωγικής ! Παραταύτα το ΥΠΕΠΘ δαπανά εκατομύρια γιά να επιμορφώσει τους εκπαιδευτικούς σε δευτερεύοντες τομείς , πενταράκι όμως δεν δίνει γιά την παιδαγωγική επιμόρφωση τους !
Παραπέρα η όλη φιλοσοφία της εκπαιδευτικής διαδικασίας διακατέχεται από ένα ακραιφνή ατομικισμό . Οι μαθητές λειτουργούν στον σχολικό χώρο κατά κύριο λόγο για να προάγουν και να αναδείξουν τον εαυτό τους . Ελάχιστα ενισχύεται η συλλογικότητα και η αλληλεγγύη μέσα από την καθημερινή εκπαίδευση . Ακόμα και η διάταξη των θρανίων μέσα στην αίθουσα και η ατομική και μόνο αξιολόγηση που τους γίνεται , αναπτύσσει τον εγωισμό τους .Ένας τέτοιος εγωισμός τους οδηγεί σε ανταγωνισμούς ,έχθρες και συγκρούσεις με τους αντιπάλους που το ίδιο το εκπαιδευτικό σύστημα προσφέρει !
Η έλλειψη σεβασμού προς τον μαθητή από μεριάς του σχολείου είναι επίσης ένας γενεσιουργός παράγοντας βίας στο σχολείο . Ο ισχύον μαθητικός κανονισμός και άλλα δικαιώματα των μαθητών δεν γίνονται γνωστά σ' αυτούς ούτε βέβαια τηρούνται στην συντριπτική τους πλευρά από την συντριπτική πλειοψηφία των σχολείων. Οι μαθητές μαθαίνουν μόνο να υπακούουν , να ξέρουν πολύ καλά τα καθήκοντά τους και γνωρίζουν ελαχιστότατα γιά τα δικαιώματά τους. Η θλιβερή αυτή κατάσταση τους αφαιρεί το δικαίωμα να αντιδρούν , στα σχολικά τεκταινόμενα και το χειρότερο να μη μπορούν να συμμετέχουν σε συλλογικές διαδικασίες που και ο νόμος προβλέπει . Αυτή η φίμωση τους οδηγεί στην αντίληψη ότι αποτελούν τους απόκληρους του σχολείου με συνακόλουθο την ανάπτυξη της καταστροφικότητας και της βίας σε ότι βρίσκεται κοντά τους και τους παρενοχλεί .
Ο ίδιος ο μαθητικός κανονισμός προβλέπει την λειτουργία συλλογικών οργάνων και ομάδων που το σημερινό σχολείο σχεδόν καθόλου δε δημιουργεί ούτε και ενεργοποιεί . έτσι και οι λίγες δυνατότητες που θεσμικά τους δίνονται , να αναπτύξουν την συνεργατικότητά και κοινωνικότητά τους , απονεκρώνονται και η ευκαιρία να δράσουν συλλογικά φαλκιδεύεται .
Ακόμα και ο τρόπος αξιολόγησης των μαθητών δεν βοηθάει στην καταπολέμηση της βίας . Ο χαρακτηρισμός της επίδοσης τους μόνο και μόνο από την απόδοσή τους και όχι από άλλα χαρακτηριστικά όπως συνεργατικότητα , κοινωνικότητα δεν αναδεικνύει εκείνα τα στοιχεία της αντι - βιας που χρειάζεται ο χαρακτήρας ενός νέου και δεν βοηθά να αποκαλυφθούν χαρακτηριστικά έξεις και συνήθειες που οδηγούν σε βίαιες συμπεριφορές και τα οποία μπορούν να προληφθούν και να αντιμετωπιστούν .
Επίσης η αντίληψη της ομοιομορφίας που διακατέχει το σημερινό σχολείο δεν αφήνει περιθώρια στην ανάπτυξη της διαφορετικότητας . Η αντιμετώπιση του διαφορετικού σαν εξοβελιστέου κακού και η θεοποίηση της αυστηρής υπακοής σε άκαμπτα πλαίσια δημιουργεί εχθρότητα του νέου προς το αλλιώτικο , όταν μάλιστα αυτό διεκδικεί την ισοτιμία . Έτσι ο διαφορετικός εθνικά , κοινωνικά , εμφανισιακά , ιδεολογικά , θρησκευτικά και φυλετικά γίνεται στόχος στο σχολείο και αυτό αποτελεί τη βάση του σχολικού ρατσισμού . Οι διάφορες επικλήσεις ,τιμωρίες , νουθεσίες και νόμοι πέφτουν στο κενό όταν διατηρούνται ακέραιοι όλοι εκείνοι οι παράγοντες που γεννούν τον ρατσισμό και την συνακόλουθη βία .
Τέλος και τα ελάχιστα αθλητικά αλλά και τα πολιτιστικά προγράμματα μένουν αδιάφορα στην αντιμετώπιση της βίας . Αφήνουν τον μαθητή έκθετο στον φανατισμό και την αντιπαλότητα που έντεχνα καλλιεργείται από τους επιτήδειους ποδοσφαιρικομπασκετικούς παράγοντες. Μιά αντιπαλότητα που τους γίνεται ιδεολογικό χαρακτηριστικό και στις υπόλοιπες κοινωνικές τους δραστηριότητες . Το ίδιο έκθετο αφήνουν τον μαθητή και στην επίθεση που δέχεται από την καθοδηγούμενη υποκουλτούρα , ιδιαίτερα της μουσικής , που του ανοίγει δρόμους και του δημιουργεί πρότυπα , βίαιης σκέψης και συμπεριφοράς .
Σ 'αυτή την σύντομη παράθεση στοιχείων που αφορα τη βία στο σχολείο , φαίνεται ότι ίδιο το σχολείο με την δομή και λειτουργία του παράγει και προάγει βίαιες συμπεριφορές αλλά παράλληλα υποθάλπτει αυτές που γεννούνται στις οικογενειακές και κοινωνικές συνθήκες .
Το κράτος και οι φορείς του είναι ανίκανα και να συλλάβουν το μέγεθος και την ποιότητα του προβλήματος και μόνο σε εξαιρετικά δυσάρεστα γεγονότα εμφανίζονται , για δικαιολογήσουν το ρόλο τους και να υφαρπάσουν την ψήφο του ποιμνίου τους .Όμως το ποίμνιο θα πρέπει να αντιληφθεί ότι κάθε μα κάθε ημέρα αιμορραγεί από αφανή ,'' ανεπαίσθητα '' βίαια σχολικά περιστατικά που τραυματίζουν τις άδολες μαθητικές ψυχές και τις πληγές αυτές πρέπει να τις επουλώσει μονάχο του.
Τρόποι υπάρχουν , θέληση , ευαισθησία και αγώνας χρειάζεται .
Διογενης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου