δίκτυο για τα δικαιώματα των μαθητών

 

26/4/2009

 
Ακατάλληλη δι' ανηλίκους

 

Των ΝΑΝΤΙΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΖΕΡΒΑ, 

 

Η αστυνομική βία δεν κάνει διακρίσεις: Οργανα της τάξης δεν διστάζουν να σηκώνουν χέρι, να εξυβρίζουν, να προσβάλλουν, να κακομεταχειρίζονται ακόμα και ανήλικα παιδιά! 

 

Πολλές φορές προβαίνουν στις πράξεις αυτές χωρίς κανέναν προφανή λόγο και αφού πρώτα φορέσουν στα θύματά τους χειροπέδες! 

 

*Ο Σύνδεσμος Επιμελητών Δικαστηρίων Αθηνών (ΣΕΔΑ) είναι κατηγορηματικός: «Τα παιδιά συχνά μάς αναφέρουν άσκηση βίας είτε κατά τη διάρκεια παραμονής τους στα αστυνομικά τμήματα, είτε στο δρόμο κατά τη διαδικασία ελέγχου και εξακρίβωσης των προσωπικών τους στοιχείων από μεμονωμένα αστυνομικά όργανα». 

 

*Αφού πρώτα εδραιώσουν σχέση εμπιστοσύνης με τον επιμελητή, οι ανήλικοι εξομολογούνται ότι έχουν πέσει θύματα σωματικής και λεκτικής βίας και κατηγορούν συχνά τους αστυνομικούς για εξευτελιστική και υβριστική συμπεριφορά. 

 

Φοβούνται το... μετά 

 

Διαπιστώνονται επίσης σημαντικές παραλείψεις και παρατυπίες στο στάδιο της προδικασίας: Οι αστυνομικοί δεν ενημερώνουν καν τους γονείς τους ή, άλλες φορές, τους καλούν για ενημέρωση από το κινητό του παιδιού τους, παραβιάζοντας ευθέως τα δικονομικά τους δικαιώματα. Αυτές οι εξομολογήσεις ωστόσο παίρνουν σπάνια τη μορφή επίσημης καταγγελίας. 

 

Το πρόβλημα εντοπίζεται κυρίως σε περιφερειακά αστυνομικά τμήματα. *Οπως εξηγεί ο ΣΕΔΑ, «οι ανήλικοι νιώθουν ανίσχυροι και φοβισμένοι να μεταφέρουν τις καταγγελίες τους στα τμήματα, στη ΓΑΔΑ ή στον Συνήγορο του Παιδιού, καθώς πιστεύουν πως θα στιγματιστούν και θα ανοίξουν νέους λογαριασμούς με την αστυνομία». 

 

*Αν και οι μαρτυρίες αυτές δεν προχωρούν συνήθως πέρα από τους επιμελητές ανηλίκων, ο ΣΕΔΑ δεν κάθισε με σταυρωμένα χέρια. Απευθύνθηκε επανηλειμμένως στην ΕΛ.ΑΣ., επισημαίνοντας την ανάγκη αντιμετώπισης του προβλήματος. 

 

Από την πλευρά της η ΕΛ.ΑΣ. απαντά μονότονα ότι «υπάρχει σχετική οδηγία προς τα κατά τόπους αστυνομικά τμήματα για την ειδική μεταχείριση των ανηλίκων», «η οποία όμως, όπως δείχνουν οι μαρτυρίες, είναι ανενεργή», σημειώνει ο ΣΕΔΑ. 

 

*Αντίστοιχη απάντηση από τις αστυνομικές αρχές έχει λάβει και ο Συνήγορος του Παιδιού, Γ. Μόσχος, που ήδη από τον Δεκέμβριο του 2007 ενημέρωσε την ΕΛ.ΑΣ. για «μεγάλο αριθμό ανηλίκων που καταγγέλλει στους επιμελητές κακοποίηση και βίαιη συμπεριφορά». 

 

«Τον περασμένο Δεκέμβρη, ακούσαμε πολλά περιστατικά. Τα φυλακισμένα παιδιά μού λένε ότι όταν σε πιάσουν θα φας χοντρό ξύλο. Ακούω πολλές τέτοιες ιστορίες, όμως όλα αυτά είναι σε επίπεδο διήγησης, όχι επίσημης καταγγελίας. Τα παιδιά φοβούνται ότι θα μπλέξουν χειρότερα αν μιλήσουν με στοιχεία», υπογραμμίζει ο Γ. Μόσχος. 

 

*Βέβαια, όπως παρατηρεί ο ΣΕΔΑ, είναι δύσκολο να καταγραφούν τα περιστατικά αυτά, καθώς δεν μπορούν να αξιολογηθούν ως αληθή όλα τα στοιχεία που δίνουν οι ανήλικοι. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι δεν υπάρχει σοβαρό πρόβλημα αστυνομικής βίας κατά ανηλίκων. 

 

«Το πρόβλημα εντοπίζεται κυρίως σε περιφερειακά αστυνομικά τμήματα και όχι στην Υποδιεύθυνση Προστασίας Ανηλίκων στη ΓΑΔΑ. Είναι αντιφατικό, αλλά στους επιμελητές έχουν αναφερθεί και περιστατικά αστυνομικών που λειτούργησαν ως "πατρικές φιγούρες", έδωσαν συμβουλές και έπαιξαν έναν γονεϊκό ρόλο σε παιδιά που φλερτάρουν με την παραβατικότητα. Από την άλλη υπήρξαν και περιπτώσεις αστυνομικών που ενήργησαν βάναυσα και εξευτελιστικά απέναντι σε ανηλίκους που ήδη βρίσκονταν υπό τον έλεγχό τους μέσα στα κρατητήρια και φορώντας χειροπέδες», τονίζει ο ΣΕΔΑ. 

 

Απάνθρωπη μεταχείριση 

 

*Μάλιστα και σε προηγούμενη ανακοίνωσή του (με αφορμή το θάνατο του Αλέξη Γρηγορόπουλου) ο ΣΕΔΑ κατήγγειλε περιστατικά απάνθρωπης και εξευτελιστικής μεταχείρισης ανηλίκων από αστυνομικούς, τονίζοντας ότι τα φαινόμενα κακοποίησης ανηλίκων και κατάχρησης εξουσίας από τις αστυνομικές αρχές, οι απειλές και ο εξαναγκασμός αποδοχής παραβατικών πράξεων συνεχίζονται. 

Υπάρχουν ωστόσο και γονείς που συμφωνούν με την πρακτική της χειροδικίας κατά των παιδιών, με αποτέλεσμα να ακούγεται συχνά η έκφραση «καλά του έκανε ο αστυνομικός». 

*Σε κάθε περίπτωση, η αντιμετώπιση των ανηλίκων οφείλει να είναι σύμφωνη με τους κανόνες δικαίου, να συνάδει με τη Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Παιδιού και να μην εξαρτάται από την ιδιοσυγκρασία και τη διακριτική ευχέρεια του εκάστοτε αστυνομικού οργάνου, τονίζουν οι επιμελητές ανηλίκων.