δίκτυο για τα δικαιώματα των μαθητών

 


11/4/2009

 

Πίσω από το έγκλημα 
 

 

Το έγκλημα χθες στη σχολή του ΟΑΕΔ προσφέρεται για πολλαπλές αναγνώσεις, όταν όμως "θεματοποιείται", δηλαδή, χωρίς να ανιχνεύονται οι ειδικές συνθήκες, εντάσσεται σε μια προκατασκευασμένη κατηγορία γεγονότων, δεν βοηθάει να αντιληφθούμε τις αιτίες και να οργανώσουμε την αντιμετώπισή τους.

Σίγουρα η κοινωνική κρίση, που μεγαλώνει την περιθωριοποίηση ατόμων με ειδικές ανάγκες, αποτελεί έναν πρώτο, γενικό, κύκλο αναζήτησης των αιτίων. Κάθε περιθωριοποιημένο άτομο όμως δεν είναι και δυνάμει δράστης εγκλημάτων και αυτόχειρας. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, υπάρχει ψυχιατρικό υπόβαθρο, που επιβεβαιώνεται και από τις προπαρασκευαστικές ενέργειες των εγκλημάτων, όπως τα μηνύματα από την προηγούμενη μέρα. Πρόκειται για ενέργειες που θυμίζουν παρόμοια γεγονότα στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Αλλά ακόμη και κάθε άτομο με ψυχικά προβλήματα δεν είναι υποψήφιος δράστης. Κρίσιμος είναι ο ρόλος της θεραπείας και της παρακολούθησής του.

Πέρα από την αναζήτηση των ψυχολογικών αιτίων και των συναφών κοινωνικών επιδράσεων, υπάρχουν οι ευθύνες του κράτους. Τα τελευταία χρόνια, η διασπορά των όπλων ισοδυναμεί με την ουσιαστική νομιμοποίηση της οπλοφορίας στη χώρα μας. Όποιος θέλει μπορεί να πληρώσει και να βρει όποιο όπλο θέλει, χωρίς να ψάξει μακριά του. Η πρώτη κίνηση των αρχών είναι να εξορμήσουν προκειμένου να μειωθεί ο παράνομος οπλισμός και να αποθαρρυνθούν οι υποψήφιοι αγοραστές. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να μην υπολογιστεί το πολιτικό κόστος σε περιοχές που επιχειρείται η δικαιολόγηση της οπλοφορίας ως τοπικού εθίμου.

Η πολιτεία έχει ευθύνη να οργανώσει δίκτυο για την ψυχολογική υποστήριξη (π.χ. ψυχολόγους στα σχολεία) και την αντιμετώπιση προβλημάτων ψυχικής υγείας συνολικά του πληθυσμού, ιδιαίτερα σε τμήματα πολιτών που φέρουν όπλα, αλλά και στη νεολαία, στα σχολεία και στον στρατό, όπου συχνά οι νέοι αντιμετωπίζουν ψυχολογικές πιέσεις, που γίνονται επικίνδυνες σε καταπιεστικές συνθήκες. Στο παρελθόν αυτές οι καταστάσεις τροφοδοτούσαν τις αυτοκτονίες στον στρατό. Τώρα, χωρίς να θέλουμε να γενικεύσουμε, πυκνώνουν τα φαινόμενα των επιθετικών συμπεριφορών.

Ο δράστης ήταν ομογενής, δηλαδή μετανάστης, φτωχός, στην ουσία άνεργος, και βίωνε, όπως ο ίδιος δήλωνε, μια υποτιμητική συμπεριφορά των υπολοίπων. Δεν χρειάζεται να συντρέχουν όλοι αυτοί οι λόγοι για να δημιουργούνται μικρότερης, έστω, κλίμακας δράματα. Το ακραίο φαινόμενο εγκαλεί την κοινωνία και την πολιτική, κρούει τον κώδωνα των κινδύνων που ξεπηδούν από μια βαθιά διχασμένη και ατομικιστική κοινωνία.