Υποβολή Μηχανογραφικού Δελτίου: Οδηγίες και συμβουλές από Διευθυντή Γενικού Λυκείου
Ξεκίνησε την Τρίτη 9 Ιουλίου 2024 και λήγει την Πέμπτη 18 Ιουλίου 2024, η λειτουργία της ηλεκτρονικής πλατφόρμας συμπλήρωσης και υποβολής του Μηχανογραφικού Δελτίου (ΜΔ) για εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση (ΑΕΙ / ένστολα τμήματα) ή/ και του Παράλληλου Μηχανογραφικού Δελτίου (ΠΜΔ) για εισαγωγή στις Δημόσιες Σχολές Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης (Δ.ΣΑΕΚ- πρώην ΙΕΚ) για το έτος 2024.
Στη συνέχεια, δημοσιεύουμε κείμενο με συμβουλές και οδηγίες για τα Μηχανογραφικά, από τον Διευθυντή του ΓΕΛ Κισάμου κ. Νεκτάριο Ζουριδάκη (φωτό)
Δείτε εδώ και τον οδηγό του alfavita.gr για τα Μηχανογραφικά Δελτία
Διαθέσιμες θέσεις στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση
Οι φετινές διαθέσιμες θέσεις, για τα 423 τμήματα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, είναι αυξημένος κατά 277 σε σχέση με το προηγούμενο προηγούμενο ακαδημαϊκό έτος (68.851 για το 2024 έναντι 68.574 του 2023), με τις 100 εξ αυτών να αφορούν το νέο τμήμα Ψυχολογίας του ΔΠΘ. Στις θέσεις αυτές θα πρέπει να προστεθούν και οι θέσεις των ένστολων τμημάτων, που σε σχέση με το προηγούμενο έτος, αυξήθηκαν για την Αστυνομία (1113 από 950 το 2023, +180 για Αστυφύλακες και -17 για Αξιωματικούς), τις Στρατιωτικές Σχολές (1557 από 1.335 το 2023, +164 Αξιωματικοί και +58 Υπαξιωματικοί), την Πυροσβεστική Ακαδημία (290 από 195 το 2023, +25 για Αξιωματικούς, +95 για Πυροσβέστες) και τις ΑΕΝ (1820 από 1.479 το 2023, +156 Πλοίαρχοι και +185 Μηχανικοί), ενώ μειώθηκαν για το Λιμενικό Σώμα (76 από 84 το 2023, -8 Λιμενοφύλακες και αμετάβλητος ο αριθμός Αξιωματικών). Οι θέσεις αυτές θα διεκδικηθούν σε ποσοστό 90% από τους συμμετέχοντες στις φετινές Πανελλαδικές Εξετάσεις και σε ποσοστό 10% από τους συμμετέχοντες των δύο προηγούμενων ετών (χωρίς νέα εξέταση).
Προθεσμίες/Διαδικασία
Οι υποψήφιοι θα μπορούν με τον 8ψήφιο κωδικό εξετάσεων και τον προσωπικό κωδικό ασφαλείας (password) - που τους έχει δοθεί από το Λύκειό τους - να επισκέπτονται την ηλεκτρονική διεύθυνση https://michanografiko.it.minedu.gov.gr και να επιλέγουν προς συμπλήρωση το ΜΔ ή/και το ΠΜΔ. Ανάλογη διαδικασία θα ακολουθείται και από τους υποψηφίους των θέσεων των Δ.ΣΑΕΚ που δεν έλαβαν μέρος σε Πανελλαδικές Εξετάσεις. Με το ΠΜΔ επιχειρείται να δοθεί κύρος στις σπουδές των Δ.ΣΑΕΚ, με το βαθμό απολυτηρίου να αποτελεί το βασικό κριτήριο επιλογής για τους υποψηφίους. Υπενθυμίζεται ότι οι απόφοιτοι που ενδιαφέρονται για τις Δ.ΣΑΕΚ, εκτός από το παράλληλο μηχανογραφικό, μπορούν να υποβάλουν και επιπλέον/ανεξάρτητη αίτηση - συνήθως μέχρι και τα τέλη Αυγούστου - κατόπιν πρόσκλησης του αρμόδιου φορέα. Το ηλεκτρονικό ΜΔ ή/και το ΠΜΔ μπορεί να αποθηκεύεται προσωρινά (Προσωρινή Αποθήκευση) μέχρι και την Πέμπτη 18 Ιουλίου 2024 και ώρα 24:00 οπότε και θα πρέπει να υποβάλλεται οριστικά (Οριστικοποίηση). Η διαδικασία των φετινών Πανελλαδικών Εξετάσεων αναμένεται να ολοκληρωθεί στο διάστημα 26-30 Ιουλίου 2024 με την ανακοίνωση των βάσεων εισαγωγής και των ονομάτων των επιτυχόντων στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Στις ίδιες ημερομηνίες θα ανακοινωθούν και τα αποτελέσματα για τα Δ.ΣΑΕΚ. Επισημαίνεται ότι:
στο ΜΔ θα είναι ορατά μόνο τα τμήματα εκείνα για τα οποία ο μέσος όρος της βαθμολογίας του υποψηφίου στα Πανελλαδικά μαθήματα, είναι ίσος ή μεγαλύτερος από την ΕΒΕ τους, συνυπολογίζοντας, όπου απαιτείται, και την Ε.Β.Ε. του ειδικού μαθήματος ή των πρακτικών δοκιμασιών (αγωνίσματα για ΤΕΦΑΑ).
στο ΠΜΔ, για πρώτη φορά φέτος, τίθεται ο αριθμητικός περιορισμός των τριάντα (30) συνολικά προτιμήσεων του υποψηφίου, για τις Δ.ΣΑΕΚ (ΥΠΑΙΘΑ, ΔΥΠΑ/πρώην ΟΑΕΔ, Υπουργείων Υγείας, Τουρισμού και Αγροτικής Ανάπτυξης). Για το ΜΔ δεν υπάρχει αριθμητικός περιορισμός.
Μηχανογραφικό Δελτίο (ΜΔ) για εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση
Οι συνεχείς αλλαγές των τελευταίων χρόνων στη δομή και στον τρόπο πρόσβασης της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης δημιουργεί διαρκώς νέα δεδομένα στον ακαδημαϊκό χάρτη αλλά και στις προτιμήσεις των υποψηφίων στο ΜΔ. Ενδεικτικά – εκτός των υπό συνεχή εξέλιξη ενεργειών ίδρυσης, κατάργησης, συγχώνευσης, μετονομασίας και μεταβολή έδρας Τμημάτων Πανεπιστημίων - αναφέρουμε: α) τη δυνατότητα παροχής Integrated Master (ενιαίος και αδιάσπαστος τίτλος σπουδών μεταπτυχιακού επιπέδου- ν. 4485/2017) από τα τμήματα πενταετούς φοίτησης, β) την πανεπιστημιοποίηση των ΤΕΙ (ν.4610/2019), γ) την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (ΕΒΕ) του 2021, δ) το νέο τρόπο υπολογισμού μορίων του 2022 (κάθε τμήμα έχει τη δυνατότητα να ορίζει δικό του συντελεστή βαρύτητας για καθένα από τα Πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα), και ε) τις πρόσφατες (αναμένεται η έκδοση της ΚΥΑ) αποφάσεις της 7μελούς Επιτροπής του άρθρου 66 του Ν.4610/2019, για αντιστοίχιση πενταετών Τμημάτων Σχολών Μηχανικών (κυρίως των πρώην ΤΕΙ) με Τμήματα Πολυτεχνικών Σχολών που, εκτός της δυνατότητας εγγραφής στο ΤΕΕ (με τα αντίστοιχα επαγγελματικά δικαιώματα), οδήγησε και σε αναπροσαρμογή στις αντιστοιχίες των τμημάτων μετεγγραφής (βλ. παρακάτω). Πέραν των παραπάνω, επίκεινται και νέες ριζικές αλλαγές, μετά και την ψήφιση του ν. 5094/2024 που επιτρέπει από το ακαδημαϊκό έτος 2025-2026, τη λειτουργία των πρώτων Ιδιωτικών Πανεπιστημίων (Νομικά Πρόσωπα Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης, ΝΠΠΕ), τα οποία θα παρέχουν πτυχία ισότιμα ακαδημαϊκά και επαγγελματικά (χωρίς απαιτούμενη αναγνώριση από το ΔΟΑΤΑΠ) με τα αντίστοιχα πτυχία των Ελληνικών Δημοσίων Πανεπιστημίων.
Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (ΕΒΕ)
«Πρωταγωνιστής» και στη φετινή διαδικασία επιλογής των υποψηφίων για εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση αναμένεται να είναι η ΕΒΕ (Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής), λόγω της οποίας, στα τρία (3) πρώτα χρόνια εφαρμογής της, από τις προσφερόμενες θέσεις έμειναν κενές (κυρίως σε περιφερειακά τμήματα) οι 17.345 το 2021, οι 10.967 το 2022 και οι 10.884 θέσεις το 2023. Παράλληλα, αφαίρεσε από τους υποψηφίους τη δυνατότητα επιλογής των τμημάτων για τα οποία δε συγκέντρωσαν τα μόρια της ΕΒΕ τους ή ακόμα και τη δυνατότητα γενικής υποβολής ΜΔ (για τους υποψηφίους που δεν συγκέντρωσαν τα μόρια ΕΒΕ κανενός τμήματος). Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με το ΥΠΑΙΘΑ η ΕΒΕ θεσπίστηκε για τη θωράκιση του κύρους και της έγκαιρης ολοκλήρωσης των Πανεπιστημιακών σπουδών, αφού μέχρι πρότινος εισάγονταν φοιτητές με βαθμούς αρκετά κάτω από τη βάση του 10, ενώ σχεδόν το 30% των φοιτητών δεν αποφοιτούσε ποτέ.
Πτυχίο: Διαβατήριο για την αγορά εργασίας(;)
Οι υποψήφιοι βρίσκονται ήδη σε μια διεργασία διερεύνησης των επιλογών τους στο ΜΔ, μέσω του οποίου θα επιλέξουν το τμήμα σπουδών για την απόκτηση πτυχίου που θα αποτελέσει το «διαβατήριο» για την αγορά εργασίας. Βέβαια, υπάρχουν και περιπτώσεις όπου ο πτυχιούχος δε θα ασκήσει ποτέ επάγγελμα σχετικό με το πτυχίο του. Ακόμα και στην περίπτωση αυτή όμως, οι σπουδές προσφέρουν στο νέο γνώσεις και δεξιότητες, που θα εφαρμοστούν σε αρκετές πτυχές της ζωής του, αλλά και σε οποιαδήποτε δουλειά βρεθεί να κάνει. Ο υποψήφιος, στην ηλικία των 18 χρονών, θα πρέπει να συνδυάσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις επιδόσεις του (μόρια), με τα ενδιαφέροντά και τις αξίες του, καθώς και μια σειρά άλλων παραμέτρων, όπως τις συνθήκες εργασίας που επιθυμεί (π.χ. μισθωτός ή ελεύθερος επαγγελματίας, χρήμα ή ελεύθερο χρόνο, τοποθεσία άσκησης επαγγέλματος), τις προβλέψεις για τα επαγγέλματα του «μέλλοντος», τη δυνατότητα μετεγγραφής/μετακίνησης, την οικονομική δυνατότητα «μετοίκησης» σε πόλη διαφορετική από τον τόπο μόνιμης κατοικίας του, κ.ά. , για να ολοκληρώσει τη συμπλήρωση/οριστικοποίηση του ΜΔ, η οποία πιθανότατα θα καθορίσει και την επαγγελματική του σταδιοδρομία.
Συμπλήρωση Μηχανογραφικού Δελτίου (ΜΔ)
Με εξαίρεση τους υποψήφιους με πολύ υψηλές βαθμολογίες και στοχευμένες επιλογές, που φαινομενικά έχουν ευκολότερο έργο, για τους υπόλοιπους η συμπλήρωση του ΜΔ πάντοτε αποτελεί μια σύνθετη και δύσκολη διεργασία, κατά την οποία καλούνται να απαντήσουν σε πολλά και σύνθετα ερωτήματα. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις υποψηφίων που, χωρίς να δώσουν τη δέουσα προσοχή στη διαδικασία συμπλήρωσης, εισήχθησαν σε τμήμα το οποίο επιθυμούσαν λιγότερο σε σχέση με κάποιο άλλο που επιθυμούσαν περισσότερο, αλλά το «έχασαν» λόγω λάθους συμπλήρωσης του ΜΔ. Με το πλήθος των επιλογών των υποψηφίων να εξαρτάται πλέον από την ΕΒΕ τμημάτων και (όπου απαιτείται) την ΕΒΕ ειδικών μαθημάτων/πρακτικών δοκιμασιών, θα επιχειρήσουμε - μέσω της εμπειρίας που έχουμε αποκομίσει κατά την πολυετή ενασχόληση μας με θέματα εκπαίδευσης και επαγγελματικού προσανατολισμού - να βοηθήσουμε στην επίλυση του «γρίφου» της συμπλήρωσης του ΜΔ, παραθέτοντας μια σειρά οδηγιών/συμβουλών για την απάντηση των ακόλουθων βασικών ερωτημάτων :
«πώς θα επιλέξω σχολή;» και,
«πως θα δηλώσω τις προτιμήσεις μου στο ΜΔ;»
που απασχολούν κάθε χρόνο τους υποψηφίους.
α. «Πώς θα επιλέξω σχολή;»
Έχει καθιερωθεί η αντίληψη ότι όσο πιο υψηλή βάση έχει μια σχολή τόσο «καλύτερη» είναι για τον υποψήφιο, αγνοώντας το γεγονός ότι η βάση εκφράζει απλά τη ζήτηση/ενδιαφέρον που υπάρχει από τους υποψηφίους για κάθε τμήμα. Μια ζήτηση η οποία εξαρτάται από:
το κύρος του Πανεπιστημίου,
το αντίκρισμα που έχει το αντικείμενο σπουδών του τμήματος στην αγορά εργασίας, και
την πόλη που βρίσκεται το τμήμα (μεγαλύτερη πόλη σημαίνει και μεγαλύτερη βάση για ομοειδή τμήματα διαφορετικών πόλεων, λόγω μεγαλύτερης συγκέντρωσης του πληθυσμού και του κόστους ζωής μακριά από τον τόπο μόνιμης κατοικίας).
Αγνοώντας τα παραπάνω και πιστεύοντας ότι η βάση της σχολής εκφράζει και την «αξία» της, οι υποψήφιοι συχνά ιεραρχούν τις επιλογές τους στο ΜΔ με κριτήριο τις βάσεις των σχολών των προηγούμενων ετών, οι οποίες και μεταβάλλονται κάθε χρόνο. Αυτό, αρκετές φορές, οδηγεί στην εισαγωγή του υποψηφίου σε τμήμα «δεύτερης προτεραιότητας» του, και όχι σε τμήμα που θα «ήθελε» περισσότερο. Π.χ. έστω υποψήφιος που ενδιαφέρεται κυρίως για τμήματα Πληροφορικής (ΤμΠλ) και δευτερευόντως για τμήματα Οικονομίας (ΤμΟι). Μελετώντας τις βάσεις του προηγούμενου έτους παρατηρεί ότι η βάση ενός ΤμΟι είναι υψηλότερη από τις βάσεις όλων των ΤμΠλ και για να μη «χαραμίσει» τα μόριά του δηλώνει ως 1η επιλογή το ΤμΟι και αμέσως μετά κάποιο ΤμΠλ. Μετά την ανακοίνωση των βάσεων εισάγεται στο ΤμΟι που ήταν και η 1η επιλογή του - αλλά όχι και πρώτης προτεραιότητάς του - ενώ «χάνει» το ΤμΠλ που το «ήθελε» περισσότερο αλλά το είχε 2η επιλογή και θα μπορούσε να εισαχθεί αφού αρκούσαν τα μόριά του.
Για να αποφευχθούν λάθη όπως το παραπάνω, ο υποψήφιος αφού επισκεφτεί την ηλεκτρονική πλατφόρμα και προβεί σε πρόχειρη εκτύπωση του ΜΔ του – στο οποίο θα εμφανίζονται μόνο τα τμήματα για τα οποία η μέση επίδοσή του είναι μεγαλύτερη ή ίση της ΕΒΕ τους - θα πρέπει :
να καθορίσει τις ομάδες τμημάτων (ομοειδή τμήματα) ΟΤ που τον ενδιαφέρουν (π.χ. ΟΤ Οικονομίας, ΟΤ Πληροφορικής),
να ιεραρχήσει τις ΟΤ σε φθίνουσα σειρά προτίμησης (π.χ. ενδιαφέρον κυρίως για την ΟΤ Πληροφορικής και δευτερευόντως για την ΟΤ Οικονομίας), και
σε κάθε ΟΤ να τοποθετήσει, επίσης σε φθίνουσα σειρά ενδιαφέροντος, τα επιμέρους τμήματα - της συγκεκριμένης ΟΤ - που επιθυμεί.
Κατά τη διάρκεια αναζήτησης/ομαδοποίησης σχολών και της ιεράρχησής τους, ο υποψήφιος θα πρέπει :
Να εστιάσει κυρίως σε τμήματα σχολών που οδηγούν σε επαγγέλματα που συνδυάζουν τις ικανότητες/δεξιότητες και τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς του. Τα στοιχεία αυτά αποτελούν και τους βασικότερους παράγοντες τόσο για την πραγματική επιθυμία του υποψηφίου, όσο και για ένα επιτυχημένο εργασιακό βίο. Συνήθως, οι υποψήφιοι που ιεραρχούν τις επιλογές τους με κύριο κριτήριο τις βάσεις των τμημάτων του προηγούμενου έτους, αγνοώντας τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς τους, είτε εγκαταλείπουν τις σπουδές τους, είτε ακολουθούν εργασία που δεν έχει σχέση με το αντικείμενο που σπούδασαν. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι, στη Φιλολογία Θεσσαλονίκης με βάση εισαγωγής 13.994 μόρια το 2023, ο πρώτος εισαχθέντας είχε συγκεντρώσει 19.451 μόρια, προφανώς υπακούοντας στα «θέλω» του.
Να μελετήσει με προσοχή την αποστολή, το πρόγραμμα και τις κατευθύνσεις σπουδών καθώς και τα επαγγελματικά δικαιώματα/συνδεόμενα επαγγέλματα κάθε τμήματος. Οι πληροφορίες αυτές είναι διαθέσιμες στην ιστοσελίδα κάθε σχολής. Μέσω της διερεύνησης αυτής, ο υποψήφιος ενδεχομένως να ανακαλύψει ότι κάποια από τα διαθέσιμα τμήματα :
έχουν μαθήματα στα οποία αδυνατεί να ανταπεξέλθει,
οδηγούν σε επαγγέλματα τα οποία – κυρίως λόγω του τίτλου τους - τα αγνοεί. Ενδεικτικά αναφέρουμε τα τμήματα Πληροφορικής των ΟΠΑ (Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθήνας), ΠΑΠΕΙ (Πανεπιστήμιο Πειραιά) και ΠΑΜΑΚ (Πανεπιστήμιο Μακεδονίας) όπου οι απόφοιτοι εκτός από την ένταξή τους στον κλάδο ΠΕ 86 καθηγητών Πληροφορικής, εγγράφονται και στο Οικονομικό Επιμελητήριο Ελλάδας ως οικονομολόγοι,
έχουν ίδιο όνομα αλλά να οδηγούν σε διαφορετικά επαγγελματικά δικαιώματα. Αναφέρουμε για παράδειγμα τα τμήματα Βιοϊατρικών Επιστημών όπου, οι απόφοιτοι του ΔΙΠΑΕ (Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδας) αποκτούν επαγγελματικά δικαιώματα του πτυχιούχου Ιατρικών Εργαστηρίων σε αντίθεση με τους απόφοιτους του ΠΑΔΑ (Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής) όπου οι απόφοιτοι ανάλογα με την κατεύθυνση σπουδών που επιλέγουν, αποκτούν επαγγελματικά δικαιώματα του πτυχιούχου είτε Ιατρικών Εργαστηρίων, είτε Αισθητικής & Κοσμητολογίας, είτε Ακτινολογίας & Ακτινοθεραπείας, είτε Οδοντικής Τεχνολογίας, είτε Οπτικής & Οπτομετρίας.
Να προσέξει τη διάρκεια σπουδών των τμημάτων που ανήκουν στην ομάδα τμημάτων ΟΤ που τον ενδιαφέρουν, προτιμώντας τα τμήματα πενταετούς φοίτησης που απονέμουν Integrated Master, ή/και Τμήματα Μηχανικών που έχουν αντιστιχηθεί με Πολυτεχνικές Σχολές (αναμένεται η ΚΥΑ), καθότι:
το Integrated Master τοποθετείται στην ίδια βαθμίδα (επίπεδο 7) του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων (ΕΠΠ) και του αντίστοιχου Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων (EQF) με το μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών (Master). Οι κάτοχοι Integrated Master, δεν απαιτείται πλέον να λάβουν μεταπτυχιακό τίτλο για την εκπόνηση διδακτορικής διατριβής, ώστε να μεταβούν στην ανώτερη βαθμίδα 8 του ΕΠΠ & EQF που τοποθετούνται οι κάτοχοι Διδακτορικού τίτλου. Όσον αφορά το δημόσιο τομέα - οι κάτοχοι του εν λόγω τίτλου σπουδών - στις προκηρύξεις του ΑΣΕΠ βαθμολογούνται με 90 μονάδες πλέον των μονάδων που λαμβάνουν από το απαιτούμενο πτυχίο (άρθρο 29 του ν. 4765/2021), και κατά τη διαδικασία επιλογής προϊσταμένων - σύμφωνα με τις διατάξεις του Υπαλληλικού Κώδικα (άρθρο 85 Υ.Κ. ν.3528/2007, όπως ισχύει) - μοριοδοτούνται με 150 μόρια. Μέχρι σήμερα 101 τμήματα, 17 πανεπιστημίων πενταετούς φοίτησης, παρέχουν Integrated Master βάσει του νόμου 4485/2017 (άρθρο 46), και
με τις πρόσφατες (αναμένεται η έκδοση της ΚΥΑ) αποφάσεις της 7μελούς Επιτροπής του άρθρου 66 του Ν.4610/2019, μέχρι σήμερα δεκαοκτώ (18) τμήματα Μηχανικών (κυρίως των πρώην ΤΕΙ) αντιστοιχήθηκαν με τμήματα Πολυτεχνικών Σχολών δίνοντας τη δυνατότητα εγγραφής των πτυχιούχων στο ΤΕΕ, με τα ανάλογα επαγγελματικά δικαιώματα. Έτσι, πλέον οι απόφοιτοι Πολιτικοί Μηχανικοί του ΔΙΠΑΕ (με βάση εισαγωγής 10.076 μόρια το 2023) θα έχουν κοινά επαγγελματικά δικαιώματα με τους αποφοίτους του αντίστοιχου τμήματος του ΕΜΠ (με βάση 17.497 το 2023), και οι Μηχανολόγοι του ΕΛΜΕΠΑ (με βάση 9.800 το 2023) με τους αντίστοιχους του ΕΜΠ (με βάση 18.554 το 2023). Για τα τμήματα αυτά αναμένεται αύξηση ενδιαφέροντος συμπαρασύροντας προς τα πάνω τις βάσεις τους.
Αν δικαιούται μετεγγραφή είτε ως αδελφός/-ή φοιτητή/-τριας, είτε ως μέλος οικονομικά αδύναμης οικογένειας (κοινωνικά/οικονομικά κριτήρια), είτε ως ειδική κατηγορία (άτομα με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω , σοβαρές παθήσεις μελών της οικογένειας του φοιτητή, κ.α.) βάσει του ν. 4692/2020 (άρθρα 72 έως και 81, ΦΕΚ τ. A’ 111/12.06.2020) να μελετήσει και τις αντιστοιχίες των τμημάτων που εμφανίζονται στο ΜΔ του. Για το ακαδημαϊκό έτος 2024-25 οι αντιστοιχίες καθορίζονται με την ΥΑ 72880/Ζ1 (ΦΕΚ Β’ 3836/3.7.2024), βάσει της οποίας δεν υπάρχει αντιστοιχία – άρα και δυνατότητα μετεγγραφής - για 104 πανεπιστημιακά τμήματα. Προϋπόθεση για την υποβολή αίτησης μετεγγραφής, είναι η συγκέντρωση αριθμού μορίων μεγαλύτερου ή ίσου της «βάσης μετεγγραφής». Ως «βάση μετεγγραφής» θεωρείται ο αριθμός των μορίων, ο οποίος προκύπτει από τον αριθμό των μορίων της βάσης εισαγωγής κάθε Τμήματος αφαιρουμένου του αριθμού των 2.750 μορίων. Επισημαίνεται ότι ποσοτικός περιορισμός στον αριθμό μετεγγραφών τίθεται μόνο για την κατηγορία των οικονομικών/κοινωνικών κριτηρίων (15% των θέσεων των εισακτέων του κάθε τμήματος).
Αν ο φοιτητής δεν καταφέρει να πετύχει τη μετεγγραφή που αιτείται, του δίνεται η δυνατότητα «μετακίνησής» του σε άλλη σχολή του πεδίου του, που δεν είναι αντίστοιχη με τη σχολή εισαγωγής του υποβάλλοντας αντίστοιχη αίτηση. Η αίτηση μετακίνησης υποβάλλεται ταυτόχρονα με την αίτηση μετεγγραφής, και εξετάζεται μόνο σε περίπτωση που δε πραγματοποιηθεί η αιτούμενη μετεγγραφή του. Η αίτηση μετακίνησης δύναται να περιλαμβάνει - με σειρά προτίμησης- έως πέντε Τμήματα δύο το πολύ διαφορετικών Περιφερειακών Ενοτήτων, του ίδιου επιστημονικού πεδίου. Τα Τμήματα, τα οποία δύναται να δηλώσει ο φοιτητής είναι αυτά τα οποία είχε δηλώσει κατά την υποβολή του ΜΔ του και για τα οποία συγκεντρώνει τα μόρια της βάσης εισαγωγής.
Να ενημερωθεί για μελέτες που γίνονται σε Ελλάδα και εξωτερικό (π.χ. ΣΕΒ, Deloitte, ManPowerGroup) σχετικά με τα επαγγέλματα με θετικές προοπτικές στην αγορά εργασίας. Στην πλειονότητα τους, οι μελέτες αυτές αναφέρονται στις αλλαγές που επιφέρει στην αγορά εργασίας η 4η βιομηχανική επανάσταση (ψηφιακός μετασχηματισμός των πόρων και των διαδικασιών μιας επιχείρησης) εστιάζοντας στη διεπιστημονικότητα και τις ψηφιακές δεξιότητες των εργαζομένων. Έτσι, θα εμφανίζονται ολοένα και περισσότερες θέσεις εργασίας για υπολογιστική γλωσσολογία, IT expertise, ψηφιακή εγκληματολογία, νευροπληροφορική, βιοστατική, Data Analysis, Τεχνητή Νοημοσύνη & Μηχανική Μάθηση (AI and Machine Learning) κτλ. Επαγγέλματα επίσης που σχετίζονται με το περιβάλλον και την ενέργεια, τις επιστήμες υγείας (σε ένα δυτικό κόσμο που συνεχώς γερνάει), τον τουρισμό και τη ναυτιλία θα συνεχίσουν να αναπτύσσονται και να αναζητούν νέους επιστήμονες. Ταυτόχρονα να λάβει υπόψη του ότι, το ύψος της βάσης μιας σχολής δε συνδέεται απαραίτητα και με την ταχύτητα εισόδου στην αγορά εργασίας, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τα τμήματα πληροφορικής (με βάσεις που ξεκινάνε ακόμα και από 8.500 μόρια), των οποίων οι φοιτητές τους προσλαμβάνονται από τις εταιρείες πριν καν πάρουν πτυχίο, λόγω της μεγάλης έλλειψης εργαζομένων στον κλάδο αυτό. Στον αντίποδα, δεν πρέπει βέβαια να λησμονείται ότι η σύγχρονη αγορά εργασίας - σε συνδυασμό και με διάφορους αστάθμητους παράγοντες (βλ πανδημία, οικονομική κρίση) - διαφοροποιείται ταχύτατα, με συνέπεια κανείς να μην μπορεί να προβλέψει με ασφάλεια και ακρίβεια τις μελλοντικές εξελίξεις. Ενδεικτικά αναφέρεται η περίπτωση των Παιδαγωγικών Τμημάτων Δημοτικής Εκπαίδευσης τα οποία από τις αρχές του 2000 έως και το 2009 συγκέντρωναν μεγάλο αριθμό πρώτων προτιμήσεων αφού οδηγούσαν σε γρήγορη και σίγουρη απασχόληση στο Δημόσιο. Όμως, η οικονομική κρίση του 2010 και οι μηδενικοί διορισμοί που τη συνόδευαν, οδήγησε στην υποχώρηση των προτιμήσεων των υποψηφίων για τα Παιδαγωγικά τμήματα και στην κατακρήμνιση των βάσεων τους. Τα τελευταία χρόνια, με την επιστροφή στην κανονικότητα, έχουμε και πάλι τα Παιδαγωγικά τμήματα στην κορυφή των επιλογών.
Να προτιμήσει σχολές γενικής φύσης και όχι εξειδίκευσης, την οποία καλύτερα να αναζητήσει σε επίπεδο μεταπτυχιακών σπουδών, που πλέον ακολουθεί πριν βγει στην αγορά εργασίας το μεγαλύτερο ποσοστό των πτυχιούχων σε Ελλάδα και εξωτερικό. Επιλέγοντας ο υποψήφιος τις πρώτες σπουδές του σε σχολές γενικής φύσης :
έχει όλη τη χρονική άνεση να δει ποιος κλάδος εξειδίκευσης των βασικών του σπουδών ταιριάζει καλύτερα στα ενδιαφέροντά του, και
μπορεί να δει τι «ζητάει» περισσότερο η αγορά εργασίας λίγο πριν αποφοιτήσει και σε σαφώς μικρότερο πλέον χρονικό ορίζοντα σε σχέση με τις έρευνες που μελέτησε όταν συμπλήρωνε το ΜΔ.
Μέσω του μεταπτυχιακού ο πτυχιούχος μπορεί να επιτύχει τη διεπιστημονικότητα γνώσεων και δεξιοτήτων που αναζητά πλέον η αγορά εργασίας, αλλά και ν’ αλλάξει εντελώς το αντικείμενο των βασικών σπουδών του, δημιουργώντας πολλές εναλλακτικές καριέρας.
Όταν επιλέγει/ιεραρχεί τμήματα με ίδια επαγγελματικά δικαιώματα να δώσει υψηλότερη προτεραιότητα σε τμήματα με κύρος στην αγορά εργασίας. Ένα από τα μέσα «μέτρησης της κύρους» ενός πτυχίου είναι και οι αξιολογήσεις/κατατάξεις των καλύτερων πανεπιστημιακών ιδρυμάτων παγκοσμίως από διεθνείς οργανισμούς. Η αξιολόγηση βασίζεται σε ένα ευρύ φάσμα κριτηρίων που εστιάζουν κυρίως στην απήχηση και φήμη της έρευνας του τμήματος σε διεθνές και εθνικό επίπεδο , στον αριθμό των δημοσιεύσεων και του δείκτη απήχησης τους, στα συνέδρια που έχουν διοργανωθεί, και στις διεθνείς συνεργασίες. Ένας από τους κορυφαίους και γνωστότερους οργανισμούς αξιολόγησης είναι ο Shanghai Ranking Consultancy που δημοσιεύει κάθε χρόνο λίστες κατάταξης Πανεπιστημίων ανά επιστημονικό κλάδο (Academic Ranking of World Universities - ARWU).
Να αναζητήσει πληροφορίες σχετικά με τη βιωσιμότητα των περιφερειακών κυρίως τμημάτων, με χαμηλό ποσοστό κάλυψης θέσεων κατά τα προηγούμενα ακαδημαϊκά έτη, καθότι επίκεινται συνεχείς αλλαγές στον ακαδημαϊκό χάρτη της χώρας μας, με κύριο χαρακτηριστικό τις καταργήσεις και συγχωνεύσεις τμημάτων. Μέσω της διερεύνησης αυτής ο υποψήφιος θα αποφύγει ενδεχόμενη κατάσταση μελλοντικής μετάβασης του σε τμήμα ή/και πόλη διαφορετικό/κή από αυτό/τήν που αρχικά θα εισαχθεί, λόγω πιθανής κατάργησης ή συγχώνευσης του τμήματος που φοιτά. Επισημαίνεται ότι:
βάσει του ν. 4957/2022 τα ΑΕΙ δύνανται να συγχωνεύονται, κατατέμνονται, μετονομάζονται, μεταβάλλουν την έδρα τους, απορροφώνται από άλλο ΑΕΙ ή να καταργούνται με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται ύστερα από πρόταση των Υπουργών Παιδείας, Οικονομικών και Εσωτερικών. Ένας από τους λόγους που μπορεί να οδηγήσει στις παραπάνω μεταβολές είναι και «ο δυσανάλογα μεγάλος ή μικρός ετήσιος αριθμός φοιτητών ή αποφοίτων του ΑΕΙ σε σύγκριση με τον αριθμό των μελών Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού (ΔΕΠ), καθώς και η ιδιαίτερα χαμηλή προτίμηση για εισαγωγή στα προγράμματα σπουδών τυπικής εκπαίδευσης που παρέχει.» (άρθρο 5).
με το ΠΔ 52/2022 είχαμε «Ίδρυση, Κατάργηση, Συγχώνευση, Μετονομασία και Μεταβολή έδρας Τμημάτων στο Πανεπιστήμιο Πατρών», με τους φοιτητές των τμημάτων που καταργήθηκαν και συγχωνεύθηκαν να εντάσσονται στα τμήματα που προέκυψαν από τη συγχώνευση.
η ΕΘΑΑΕ (Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης, πρώην ΑΔΙΠ), κατά το προηγούμενο ακαδημαϊκό έτος, έθεσε προς τις διοικήσεις των Πανεπιστημίων κάποια κριτήρια συγχώνευσης και κατάργησης τμημάτων, όπου μεταξύ άλλων περιλαμβάνονται: « 1. η γεωγραφική εγγύτητα/απομόνωση από κύριες ακαδημαϊκές δομές, 2. η χαμηλή ελκυστικότητα ή προτίμηση υποψηφίων 3. Τα υψηλά ποσοστά διαρροής φοιτητών λόγω μετεγγραφών ή αποχωρήσεων, και 4. οι χαμηλές επιδόσεις φοιτητών και ο χαμηλός ρυθμός αποφοίτησης.».
Να μη λησμονεί ότι η επιλογή για τα τμήματα σχολών της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης θα πραγματοποιηθεί σε δύο φάσεις. Κατά την πρώτη φάση - αμέσως μετά την ανακοίνωση των ΕΒΕ για κάθε τμήμα και ειδικό μάθημα - δίνεται η δυνατότητα δήλωσης στο ΜΔ των τμημάτων των οποίων η μέση επίδοση του υποψηφίου είναι μεγαλύτερη ή ίση της ΕΒΕ τους, συνυπολογίζοντας όπου απαιτείται και την ΕΒΕ ειδικού μαθήματος ή πρακτικών δοκιμασιών (αγωνίσματα για ΤΕΦΑΑ) , χωρίς αυτό να σημαίνει και βεβαιότητα εισαγωγής στα συγκεκριμένα τμήματα. Επισημαίνεται επίσης ότι, αν τα μόρια του υποψηφίου υπερκαλύπτουν την περσινή βάση εισαγωγής ενός τμήματος που επιθυμεί, δε σημαίνει και σίγουρη εισαγωγή, καθότι οι βάσεις είναι «αριθμοί» που κάθε χρόνο μεταβάλλονται είτε προς τα πάνω είτε προς τα κάτω επηρεαζόμενες από πολλούς παράγοντες (βαθμό δυσκολίας θεμάτων, προτιμήσεις υποψηφίων, διαθέσιμες θέσεις, μεταβαλλόμενοι συντελεστές βαρύτητας). Ακολουθεί η δεύτερη φάση, με την ανακοίνωση των βάσεων και των τμημάτων στα οποία εισάγονται οι υποψήφιοι, βάσει των μορίων που συγκέντρωσαν. Προς τούτο, και για να μη βρεθεί ο υποψήφιος προ εκπλήξεως, θα πρέπει να δηλώσει και τα πιο χαμηλόβαθμα τμήματα τα οποία βρίσκονται στις ομάδες τμημάτων ΟΤ που επιθυμεί, και ικανοποιούν τα «θέλω» του.
β. «Πώς θα συμπληρώσω το ΜΔ;»
Αφού πλέον - σύμφωνα με τα παραπάνω - ο υποψήφιος θα έχει καταλήξει στην ιεράρχηση των ομάδων τμημάτων ΟΤ που τον ενδιαφέρουν, καθώς και στην ιεράρχηση των επιμέρους τμημάτων κάθε ομάδας τα οποία και έχει καταγράψει πρόχειρα σε χαρτί, σειρά παίρνει η συμπλήρωση του ΜΔ. Έστω ότι κατά τη διαδικασία αναζήτησης/ομαδοποίησης τμημάτων ο υποψήφιος έχει καταλήξει στην ΟΤ πληροφορικής (ΟΤΠ) και στην ΟΤ οικονομίας (ΟΤΟ) με προτεραιότητα στην ΟΤ Πληροφορικής (ΟΤΠ). Αν η ΟΤΠ περιέχει σε φθίνουσα σειρά ενδιαφέροντος τα τμήματα Πληροφορικής: ΤΠ1, ΤΠ2, ΤΠ3 και η ΟΤΟ τα τμήματα Οικονομίας: ΤΟ1,ΤΟ2, ΤΟ3, ΤΟ4 τότε καταγράφοντας τις ΟΤ, και τα περιεχόμενα σε αυτές τμήματα σχολών σε φθίνουσα σειρά ενδιαφέροντος, θα έχει συνολικά καταλήξει σε:
ΟΤΠ (Ομάδα Τμημάτων Πληροφορικής)
ΟΤΠ_ΤΠ1 (1)
ΟΤΠ_ΤΠ2 (2)
ΟΤΠ_ΤΠ3 (3)
ΟΤΟ (Ομάδα Τμημάτων Οικονομίας)
ΟΤΟ_ΤΟ1 (4)
ΟΤΟ_ΤΟ2 (5)
ΟΤΟ_ΤΟ3 (6)
ΟΤΟ_ΤΟ4 (7)
όπου και ο αριθμός στην παρένθεση θα είναι και η τελική σειρά προτίμησης στο ΜΔ.
Καλή επιτυχία.
Νεκτάριος Ζουριδάκης
Διευθυντής ΓΕΛ Κισάμου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου