Κυριακή 1 Οκτωβρίου 2023

 


Ο ρόλος της εκπαίδευσης στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης

Οι νέες πρωτοβουλίες των Ηνωμένων Εθνών για τον μετασχηματισμό της εκπαίδευσης παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια της ημερίδας της Ελληνικής Εταιρείας Προστασίας της Φύσης με θέμα «Climate Era». Η εκπρόσωπος της UNESCO στον τομέα της εκπαίδευσης για την αειφόρο ανάπτυξη, Sarah Margono Samsudin και ο εκπρόσωπος στον τομέα της εκπαίδευσης του Διεθνούς Ιδρύματος για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση (Foundation for Environmental Education – FEE), Pramod Kumar Sharma , στάθηκαν ιδιαίτερα στην εκστρατεία της UNESCO Greening Education Partnership (GEP) για το «πρασίνισμα» σχολείων, κολλεγίων και πανεπιστημίων παγκοσμίως, μέχρι το 2030.

«Η «πράσινη εκπαίδευση» είναι ενσωματωμένη στο έργο της UNESCO για τη βιώσιμη ανάπτυξη και την εκπαίδευση», επισήμανε η κ. Samsudin ενώ προσέθεσε ότι εστιάζουν συγκεκριμένα στο ρόλο της εκπαίδευσης για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, σύμφωνα με πληροφορίες από το ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Στη συνέχεια αναφέρθηκε σε δράσεις που πραγματοποιούνται για το «πρασίνισμα των σχολείων» και τόνισε ότι η ιδέα της «πράσινης εκπαίδευσης» έχει ενισχυθεί. Περισσότερο από το 85% των μελών του δικτύου σχεδιάζουν, όπως είπε, να πρασινίσουν την κατάρτιση των εκπαιδευτικών τους.

Επιπλέον ανέφερε ότι σύμφωνα με μελέτες της UNESCO μόνο το μισό των εθνικών πολιτικών και των περιεχομένων σπουδών στον κόσμο αναφέρονται στην κλιματική αλλαγή, μόνο 23% των εκπαιδευτικών μπορούν να εξηγήσουν καλά το πώς μπορούμε να αναλάβουμε δράση για την κλιματική αλλαγή. Το 70% μάλιστα δεν έχουν ειδικές γνώσεις να εξηγήσουν την κλιματική αλλαγή.

Από την πλευρά του ο πρόεδρος της ΕΕΠΦ και αντιπρόεδρος του Διεθνούς Ιδρύματος για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση (Foundation for Environmental Education – FEE), Νίκος Πέτρου, υπογράμμισε «την αδυναμία των παγκόσμιων κυβερνήσεων να θέσουν ουσιαστικούς στόχους, τη δυσπιστία πολιτών και πολιτικών προς την επιστήμη, την έλλειψη πληροφόρησης της κοινωνίας και το σημαντικό κενό στα εκπαιδευτικά συστήματα παγκοσμίως».

«Βλέπουμε καταστροφές σε όλο τον πλανήτη που λόγω της κλιματικής αλλαγής γίνονται εντονότερες, με μεγαλύτερη διάρκεια και πιο καταστροφικές. Οι προσπάθειες αντιμετώπισής τους υστερούν και σε μέγεθος και σε ταχύτητα και σε φιλοδοξία», σημείωσε. Ο κ. Πέτρου αναφέρθηκε στην πρόληψη και τόνισε ότι «ο πήχης των αποφάσεων πρέπει να μπαίνει από την επιστήμη».

Το περιβάλλον και η εκπαίδευση

Οι συζητήσεις κατά τη διάρκεια της ημερίδας «Climate Era», επικεντρώθηκαν σε τρεις θεματικούς κύκλους, την «Εκπαίδευση για την Αειφορία για τη Νέα Γενιά», την «Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και Κοινωνία» καθώς και την «Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και Επιχειρήσεις».

Ο ομότιμος καθηγητής Διεθνούς Δικαίου, πρώην Πρύτανης Παντείου Πανεπιστημίου, καθηγητής Γρηγόρης Τσάλτας αναφέρθηκε στις βασικές προϋποθέσεις για την αντιμετώπιση των προβλημάτων στην υιοθέτηση της κλιματικής εκπαίδευσης, οι οποίες όπως είπε είναι, η συμμετοχή, η συνεργασία και ο συντονισμός. Από την πλευρά του ο καθηγητής Φυσικής Περιβάλλοντος και Κλίματος στο ΕΚΠΑ, μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Κλιματική Αλλαγή και της αντίστοιχης Εθνικής Επιστημονικής Επιτροπής, Κωνσταντίνος Καρτάλης υποστήριξε την αλλαγή στοχοθεσίας των σχολικών μαθημάτων για την ανάδειξη νέων δεξιοτήτων, ώστε να προσεγγίσουμε τη νέα γενιά.

Στην ανάγκη ένταξης της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και στα πανεπιστήμια για την αντιμετώπιση των προκλήσεων σε πολλούς εργασιακούς τομείς αναφέρθηκε η γενική γραμματέας Ισότητας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Ζέφη Δημαδάμα. Τέλος η εκπαιδευτικός Βαρβάρα Βορύλλα, μίλησε για τα προγράμματα σπουδών και την περιβαλλοντική επιμόρφωση των εκπαιδευτικών και αναφέρθηκε στο στόχο ολιστικής προσέγγισης της σχολικής μονάδας, παρουσιάζοντας τη μεθοδολογία των «Οικολογικών Σχολείων».

Στο «πρόβλημα μεταφοράς των επιστημονικών δεδομένων, στο ανενημέρωτο πολιτικό σύστημα και στην ανάγκη ύπαρξης ενός «ανθεκτικού πολίτη», ικανού να αντισταθεί και να αντιδράσει, αναφέρθηκε από την πλευρά του ο διεθνής σύμβουλος κυβερνήσεων κρατών και πόλεων για την υγεία και τη βιωσιμότητα, πρώην Διευθυντής Πολιτικής και Διακυβέρνησης για την Υγεία και την Ευεξία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για την Ευρωπαϊκή Περιφέρεια, ‘Αγις Τσουρός.

Ακόμη, στην ανάγκη για υλοποίηση δράσεων από την τοπική αυτοδιοίκηση, στον κεντρικό ρόλο των δήμων και της τοπικής αυτοδιοίκησης στην ευαισθητοποίηση, την ενημέρωση και την κινητοποίηση των πολιτών, αναφέρθηκε ο αναπληρωτής διευθυντής Ευρώπης του Παγκόσμιου Δικτύου Πόλεων C40 Cities, Στέλιος Διακουλάκης.

Για τον ρόλο του ΜΜΕ στην κάλυψη ειδήσεων που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή μίλησε ο δημοσιογράφος Παύλος Τσίμας, δίνοντας έμφαση στην αδυναμία των μέσων ενημέρωσης να καλύψουν θέματα που θεωρούν ότι είναι δυσνόητα για το κοινό, ενώ η πρόεδρος της Εταιρίας Προστασίας Πρεσπών, Κλαίρη Παπάζογλου, ανέδειξε τον θεμελιώδη ρόλο των ΜΚΟ στην εκπαίδευση και την κινητοποίηση της κοινωνίας

Κατά τη διάρκεια του τρίτου θεματικού κύκλου με θέμα «Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και Επιχειρήσεις», ο πρόεδρος της McKinsey & Company Ελλάδας και Κύπρου, Γιώργος Τσόπελας, ανέλυσε το θετικό πρόσημο των εταιρειών που έχουν επενδύσει στην Περιβαλλοντική, Κοινωνική και Εταιρική Διακυβέρνηση (ESG) και τους τρόπους περιβαλλοντικής εκπαίδευσης των επιχειρήσεων. Ο συντονιστής θέσεων και περιεχομένου του ΣΕΒ, Γιάννος Μητσός, υπογράμμισε την ανάγκη συλλογικής ενημέρωσης, εκπαίδευσης και κινητοποίησης των επιχειρήσεων και η διευθύντρια του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος, Αγνή Χριστίδου, αναφέρθηκε στην ανάγκη επιπλέον γνώσεων, δεξιοτήτων και πόρων στον τομέα της φιλοξενίας, ώστε η προθυμία ένταξης της βιωσιμότητας να μεταφραστεί σε πράξη.

Από την ημερίδα της ΕΕΠΦ προέκυψε η ανάγκη για ευρύτερη και ουσιαστική περιβαλλοντική εκπαίδευση για όλους, καθώς είναι καθοριστική για την ανάπτυξη δράσεων. Θέματα όπως η διατήρηση της βιοποικιλότητας, η κλιματική δράση, η εξοικείωση με βιώσιμες πρακτικές, η διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς, η καλλιέργεια της ενεργού πολιτειότητας καθώς και η δημιουργία οικονομικών ευκαιριών μέσω του νέου οικολογικού τουριστικού παραδείγματος μπορούν να προχωρήσουν μόνο μέσω της διδασκαλίας της αειφορίας βάσει των νέων διεθνών προτύπων.

Η Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης πρωτοστατεί στην περιβαλλοντική εκπαίδευση εδώ και 30 χρόνια και θεωρεί εθνική ανάγκη την επίτευξη των στόχων της εκστρατείας Greening Education Partnership. Φιλοδοξεί δε, να συμβάλλει καθοριστικά σε αυτό, μια και το πρόγραμμα «Οικολογικά Σχολεία» που υλοποιεί από το 1995, θεωρείται από την UNESCO ως το κατ’ εξοχήν κατάλληλο εργαλείο.

Δεν υπάρχουν σχόλια: