Πέμπτη 23 Σεπτεμβρίου 2021

 


Μη ρεαλιστική αντιστοιχία μεταξύ των διδακτικών ωρών και της έκτασης και της δυσκολίας της διδακτέας ύλης «βλέπουν» οι φυσικοί

Αναθεώρηση της προσέγγισης στη διδασκαλίας της Φυσικής ζητά η συντακτική Ομάδα Έρευνας Τεκμηρίωσης Διδασκαλίας της Φυσικής της Ένωσης Ελλήνων Φυσικών.

«Η Τράπεζα Θεμάτων συνδέεται, εννοείται,  με την διδακτέα-εξεταστέα ύλη του κάθε μαθήματος. Η διδακτέα ύλη στη Φυσική, μετά και τις νέες φετινές προσθήκες  είναι ιδιαίτερα αυξημένη σε σύγκριση με τα προηγούμενα έτη, αύξηση απολύτως αναγκαία  για να καλυφθούν οι προαπαιτούμενος γνώσεις για τις μετέπειτα τάξεις» επισημαίνουν οι φυσικοί.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ομάδας των φυσικών, υπάρχει μια μη ρεαλιστική αντιστοιχία μεταξύ των διδακτικών ωρών που προβλέπονται από το εβδομαδιαίο ωρολόγιο πρόγραμμα διδασκαλίας της Φυσικής και της έκτασης και της δυσκολίας της διδακτέας ύλης, όπως έχει πλέον διαμορφωθεί.

Η ανακοίνωση των φυσικών

Αναλυτικά, η ανακοίνωση της συντακτικής Ομάδας Έρευνας Τεκμηρίωσης Διδασκαλίας της Φυσικής για την Τράπεζα Θεμάτων και τη Φυσική:

Ως λογική η εισαγωγή της Τράπεζας Θεμάτων είναι εξαιρετική. Η αναγκαιότητα για ένα υλικό που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες εκπαιδευτικών και μαθητών και θα συνδέεται με τη σχολική πραγματικότητα, χωρίς να παρεμβάλλεται εμπορική σκοπιμότητα, δεν αποτελεί αντικείμενο συζήτησης. Αποτελεί αδήριτη ανάγκη. Η Μέση εκπαίδευση την Ελλάδα έχει μετατραπεί σε ακριβό εμπορικό προϊόν, αμφισβητούμενης συνήθως ποιότητας. Η Τράπεζα Θεμάτων, εφόσον προωθηθεί και αξιοποιηθεί ορθά, θα συμβάλλει στη διόρθωση πολλών κακώς κειμένων.

 Όμως, ας μην ξεχνάμε ότι η τελική εξέταση είναι δίωρη. Ο μαθητής σε αυτόν το περιορισμένο διαθέσιμο χρόνο πρέπει να προλαβαίνει να απαντά στα ζητήματα που τίθενται και να έχει τα περιθώρια για να κάνει επανέλεγχο των απαντήσεών του.

Το επίπεδο των θεμάτων θα πρέπει να είναι σύμφωνο με τις δυνατότητες των μαθητών και να αποφεύγονται οι υπερπαραγωγές, που διαρκώς τίθενται στα θέματα πανελλαδικών εξετάσεων, προκαλώντας την εύλογη αντίδραση εκπαιδευτικών και εξεταζόμενων, χωρίς πρακτικό αντίκρισμα μέχρις στιγμής.

Κριτήριο τόσο της γενικότερης θεματολογίας αλλά κυρίως της εξέτασης οφείλουμε να αποτελεί ο μέσος μαθητής (άραγε, έχουμε συζητήσει τι σημαίνει αυτό;) κι όχι ο ταλαντούχος ή ο μαθητής διακεκριμένων σχολείων, που συνήθως έχει και ιδιαίτερη εξωσχολική φροντίδα.

Ας μη ξεχνάμε το πάγιο και αδιαπραγμάτευτο ζητούμενο, που είναι η ισότιμη και ποιοτική αξιολόγηση των μαθητών, παρέχοντάς τους όλα τα απαιτούμενα, σύμφωνα με τα σύγχρονα επιστημονικά και παιδαγωγικά κριτήρια.

Τα θέματα της Τράπεζας, που θα επιλεγούν προς εξέταση πρέπει να  χαρακτηρίζονται πάντα από ισότιμη δυσκολία και θέματα της ίδιας κατηγορίας να απαιτούν τις ίδιες δεξιότητες, γνώσεις και τεχνικές επίλυσης, που δεν θα «κλείνουν το μάτι» στην εξωσχολική βοήθεια, λόγω εξεζητημένης δυσκολίας. Δεν πρέπει η κλήρωση θεμάτων να αποτελέσει παραλλαγή τυχερών παιγνίων, όπου κάποιοι θα ευνοηθούν από την κλήρωσή τους και κάποιοι άλλοι θα καταριόνται την τύχη τους.

Η Τράπεζα Θεμάτων συνδέεται, εννοείται,  με την διδακτέα-εξεταστέα ύλη του κάθε μαθήματος. Η διδακτέα ύλη στη Φυσική, μετά και τις νέες φετινές προσθήκες  είναι ιδιαίτερα αυξημένη σε σύγκριση με τα προηγούμενα έτη, αύξηση απολύτως αναγκαία  για να καλυφθούν οι προαπαιτούμενος γνώσεις για τις μετέπειτα τάξεις.

Η εκτίμησή μας είναι ότι υπάρχει μια μη ρεαλιστική αντιστοιχία μεταξύ των  διδακτικών ωρών που προβλέπονται από το εβδομαδιαίο ωρολόγιο πρόγραμμα διδασκαλίας της Φυσικής και της έκτασης και της δυσκολίας της διδακτέας ύλης, όπως έχει πλέον διαμορφωθεί. Προβλέπονται δύο ώρες, που πρέπει οπωσδήποτε να γίνουν κατ’ ελάχιστον τρείς. Η Φυσική της Α’ Λυκείου αποτελεί μάθημα βάσης για το υπόλοιπο Λύκειο και ως εκ τούτου η λύση δεν είναι η μείωση της εξεταστέας ύλης, λύση που επιλέχθηκε αναιτιολόγητα μέχρι σήμερα, οδηγώντας σε τραγικά αποτελέσματα, αλλά η αύξηση των ωρών διδασκαλίας του μαθήματος. Υπενθυμίζουμε ότι η Φυσική διδασκόταν έως σχετικά πρόσφατα τρεις ώρες εβδομαδιαίως, αλλά με προκλητικές πολιτικές, αντιπαιδαγωγικές και αντιεπιστημονικές παρεμβάσεις, μειώθηκε στις δύο, χωρίς ποτέ και παρά τις οχλήσεις της κοινότητας των Φυσικών να δοθεί μια εξήγηση για την μεταχείριση αυτή της κορωνίδας των επιστημών.

Αυτό που όντως χρειάζεται, και μάλιστα άμεσα, είναι η αναθεώρηση της προσέγγισης στη διδασκαλίας της Φυσικής. Μια προσέγγιση που θα ξεφεύγει από την απλή επίλυση προβλημάτων αυξανόμενης δυσκολίας, με σκοπό απλώς τον ανταγωνισμό και την κατάταξη των μαθητών σε «κλάσεις». Μια προσέγγιση που θα κάνει σαφές ότι η  Φυσική δεν είναι θεωρητικό κατασκεύασμα που αφορά απλώς αντικείμενα, όπως ελατήρια, κεκλιμένα επίπεδα, τροχαλίες σε περίεργες διατάξεις, που οι μαθητές ποτέ δεν θα δουν στη φύση και το περιβάλλον τους, αλλά αφορούν τον καθένα μας και την καθημερινότητά του, ανεξαρτήτως των προσωπικών προτιμήσεων και κλίσεων. Μια προσέγγιση που να μη λειτουργεί ως αποκλεισμός για όσους συναντούν δυσκολίες, αλλά που θα μπορεί να προσελκύσει και να εμπλέξει μαθητές με διαφορετικές δεξιότητες και στόχους. Στο πλαίσιο μιας τέτοιας προσέγγισης, η Φυσική  στο σχολείο θα είναι περισσότερο κατανοητή.

Η συντακτική Ομάδα Έρευνας Τεκμηρίωσης Διδασκαλίας της Φυσικής

Δρακόπουλος Γρ.

Εμμανουηλίδης Αρ.

Πετρόπουλος Μιχ.

Δεν υπάρχουν σχόλια: