Είκοσι έξι χρονιά μετά είδα ξανά τα ματιά του Κριμ, του πρόσφυγα μαθητή μου
Δεν ξέρω γιατί αποφάσισα να μοιραστώ μια στιγμή που είναι μέρος της δικής μου προσωπικής και επαγγελματικής ιστορίας και αυτής του Καρίμ. Αναστοχαζόμενη, σκέφτομαι πως ήθελα με αυτή την κίνηση να ακυρώσω τις ματαιώσεις που καθημερινά βιώνουμε οι εκπαιδευτικοί και να ανοίξω μια χαραμάδα, για να μπει στις τάξεις και στα σχολειά μας η ελπίδα. Παράλληλα ήθελα να δείξω στον Καρίμ ότι το ταξίδι του δεν είχε νόημα μόνο για τον ίδιο.
Έφτασε στο σχολείο, στο Λαύριο, νωρίς το πρωί της Παρασκευής. Ζήτησε τον διευθυντή, τον κύριο Βασίλη, και όταν του είπαν πως δεν τον γνωρίζουν –έχει πάρει σύνταξη εδώ και πολλά χρόνια–, ζήτησε την κυρία Ρία.
Μπήκε στο γραφείο διστακτικός. Περίμενε να τελειώσω κάποια τηλεφωνήματα και μετά μου συστήθηκε βγάζοντας το διαβατήριό του. Για να επιβεβαιώσει ποιος είναι. Δεν το κοίταξα. Ήξερα ποιος είναι. Τα μάτια του ήταν ίδια. Μόνο ο φόβος έλειπε από το βλέμμα του.
Ήταν ο μικρούλης Καρίμ, που ως ασυνόδευτο αφγανόπουλο πριν από 26 χρόνια είχε καθίσει στα θρανία αυτού του σχολείου, για να μάθει ελληνικά σε μια τάξη υποδοχής του 1998. Ήταν ο Καρίμ που αγαπούσε τα τραγούδια και για χάρη του –όπως και για χάρη του Μουσάντ– τους μαθαίναμε ελληνικά τραγουδώντας.
Τότε στις τάξεις υποδοχής διδάσκαμε ελληνικά χωρίς ύλη, με τραγούδια και μοίρασμα βιωμάτων. Άρχισε να σιγοψιθυρίζει τον Δρόμο του Μάνου Λοΐζου. Το θυμόταν! «Το θυμάστε, κυρία;». Φυσικά και το θυμόμουν. Το απίστευτο είναι πως το θυμάσαι ακόμα εσύ σκέφτομαι.
Γράφει κάτι στο κινητό του και μου το δείχνει. Διαβάζω: «Ήρθα να σας εκφράσω την ευγνωμοσύνη μου για όσα κάνατε οι δάσκαλοι εδώ για μένα τότε». Από τη μια τα φαρσί, από την άλλη τα ελληνικά.
Διαβάζω και δεν το πιστεύω. Τι είναι αυτό που γράφει εδώ; Ποια ευγνωμοσύνη; Γιατί; «Δεν κάναμε τίποτε, Καρίμ» του λέω. «Τα αυτονόητα μόνο…».
Ήδη δάκρυα αρχίζουν να κυλούν από τα μάτια μου. Δεν μπορώ να πιστέψω αυτό που διαβάζω. Κλαίει και ο Καρίμ, αλλά θέλει να πει και άλλα. Θέλει να μάθω γιατί ήρθε σήμερα να μας βρει.
– Είμαι κοινωνικός λειτουργός. Βοηθάω ασυνόδευτα προσφυγόπουλα στην Ολλανδία. Βλέποντας τα παιδιά που αναλαμβάνω, κατάλαβα πως κι εγώ είμαι ένας επιζών. Και αυτό που έγινα το χρωστάω και πρέπει να το επιστρέψω. Ταξιδεύω λοιπόν για να δω πώς επιβίωσα και για να ευχαριστήσω τους ανθρώπους που μου στάθηκαν, όταν η τύχη μου ήταν στα χέρια τους. Ο σημαντικότερος σταθμός για την επιβίωσή μου ήταν εδώ, σε αυτό το σχολείο, γιατί ένιωσα πως μπορώ να είμαι ο Καρίμ και να ονειρεύομαι.
Τα ελληνικά του σπαστά, αλλά καταλαβαίνω κάθε λέξη, κάθε πρόταση που λέει. «Θέλεις μήπως να μιλήσουμε αγγλικά, Καρίμ;».
– Όχι, όχι. Τα ελληνικά είναι η τρίτη μου γλώσσα. Τα αγγλικά είναι ξένα για μένα. Νιώθω πολύ περήφανος που οι άλλοι με κοιτάζουν με θαυμασμό όταν τους λέω ότι ξέρω ελληνικά. Διαβάζω και ελληνική φιλοσοφία. Αγόρασα από το αεροδρόμιο φιλοσοφία στα ελληνικά.
Θέλω να του προσφέρω ένα δώρο. Αρνείται. «Δεν σας έφερα τίποτε εγώ» λέει. Το φως μας έφερε, αλλά δεν το ξέρει. Δέχτηκε μόνο μια ζωγραφισμένη πέτρα με καράβια και θάλασσα. «Κυρία Ρία, ξέρετε τι δεν θα ξεχάσω ποτέ;». «Τι, Καρίμ;».
– Τα κουλουράκια σας, κυρία Ρία. Τότε που είχαμε έρθει σπίτι σας και ψήσαμε κουλουράκια για το Πάσχα. Τέτοια εποχή ήταν. Κι ύστερα μας τα μοιράσατε και τα πήραμε μαζί μας.
Ένας λυγμός βγαίνει αυθόρμητα. Αδύνατον να διαχειριστώ αυτό που ακούω. Ξεσπώ σε δάκρυα. Δάκρυα χαράς και ευγνωμοσύνης.
Σε ευχαριστώ, Καρίμ, για τη μεγάλη, όλο αγάπη, καρδιά σου. Οι δρόμοι σου να είναι πάντα ανοιχτοί και ελεύθεροι. Αν ήξερες πόση ανάγκη είχαμε αυτό σου το ευχαριστώ…
*Η Ελευθερία (Ρία ) Παπαμανώλη είναι δρ Επιστημών της Αγωγής, φιλόλογος, και διευθύντρια του 1ου Γυμνασίου Λαυρίου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου