Σάββατο 25 Μαρτίου 2023

 

«Κανονικά οι διδακτικές ενέργειες και η γενικότερη παιδαγωγική στάση του δασκάλου απέναντί σου θα έπρεπε να είναι - δεν θυμάμαι ποιος το έλεγε, Καζαντζάκης ή Κακριδης -  τέτοια, ώστε στο τέλος ( ο δάσκαλος) να καταστεί άχρηστος»

Υπάρχουν πολλοί λόγοι, Παιδί μου, που μπορεί να σε αφήσουν πίσω στην πορεία σου στο ελληνικό σχολείο. Αναφέρω μερικούς ενδεικτικά.

Για παράδειγμα ένας/μία εκπαιδευτικός που δεν είναι καλά καταρτισμένος/η, που είναι κουρασμένος/η, που νιώθει ταπεινωμένος/η, απαξιωμένος/η. Που περιμένει μάλλον με λαχτάρα να βγει στη σύνταξη. Που  μπορεί να νοιάζεται πιο πολύ για τα ιδιαίτερά του, γιατί έχει το σχολείο για χόμπι.

Ή ένας/μία γονέας με μικρές οικονομικές δυνατότητες, με ελλιπείς κοινωνικές δεξιότητες. Ένας γονέας απών ή τύποις παρών. 

Η έλλειψη ψυχολόγων στα σχολεία. Στην καλύτερη περίπτωση μπορεί να υπάρχει μία/ένας ψυχολόγος που μοιράζεται σε πέντε σχολεία, διορίζεται στη μέση της χρονιάς και δεν ξαναπροσλαμβάνεται του χρόνου. Δεν λαμβάνεται δηλαδή υπόψη η σχέση που έχει οικοδομηθεί μαζί σου. 

Η έλλειψη ενισχυτικής διδασκαλίας, απουσία τμημάτων ένταξης, απουσία παράλληλης στήριξης ή στην καλύτερη περίπτωση υποτυπώδης.

Η βαθμολόγηση ως τρόπος αξιολόγησης που δημιουργεί έντονους ανταγωνισμούς, αντί της περιγραφικής που στην καλύτερη περίπτωση είναι συνοδευτική και άρα δευτερεύουσας σημασίας.

Ένα περιβάλλον καταναλωτικό, διαφημιστικό, πλούσιο σε ερεθίσματα και σε πειρασμούς για αγορά προϊόντων και υπηρεσιών, για καθήλωση σε καναπέδες, καρέκλες και οθόνες για ώρες, μέρες, χρόνια. Και μία κουλτούρα αξιολόγησης που προβάλλεται κυρίως από τα ΜΜΕ με τα διάφορα ριάλιτι και τα απόνερα τους σε εκπομπές πρωινές ή μεσημεριανές μεστές αξιολόγησης (κουτσομπολιού;).

Μία Πολιτεία με μεταρρυθμίσεις - πυροτεχνήματα, χωρίς όραμα ή με μόνο όραμα την εξυπηρέτηση της ιδιωτικής εκπαίδευσης, με εξαγγελίες και μέτρα για το θεαθήναι, με αστοχίες, ελλείψεις, ασυνέπειες, παλινωδίες. Ελάχιστα αξιόπιστη. Αμοραλιστική. Συναλλασσόμενη.Τηρώντας νόμους που την εξυπηρετούν. Και παρακάμπτοντας τους άλλους.

Όταν το συνειδητοποιήσεις, Παιδί μου, δεν μπορείς να κάνεις και πολλά. Όταν μείνεις πίσω, τα πράγματα είναι δύσκολα. Μπορεί, ίσως, επιεικείς καθηγήτριες/τες να σε περνάνε τάξη, αν και τα κενά σου όλο και μεγαλώνουν και γίνεται όλο και πιο δύσκολο να παρακολουθήσεις το μάθημα.

Έχεις τόσα κενά, Παιδί μου, που δεν ξέρεις από πού να αρχίσεις, για να τα καλύψεις. Τα καζάνια της αυτοεκτίμησης σου έχουν φτάσει στο ναδίρ. Οι εκπαιδευτικοί, αν δεν ενοχλείς και κάθεσαι ήσυχη/ος στη γωνίτσα σου, συνήθως σε αφήνουν στην ησυχία σου. Τους δίνεις το αποτρεπτικό σήμα με το κοκκίνισμα, ότι δηλαδή δεν θέλεις να σου μιλούν και ότι προτιμάς τη βλεμματική - στιγμιαία όμως - επαφή. Σε κάποιους/ες, ίσως, και να δημιουργούνται ενοχές, γιατί ακούν την σιωπή σου. Που κραυγάζει.

Οι εκπαιδευτικοί κυνηγώντας την εξεταστέα- διδακτέα ύλη, ιδίως με την εφαρμογή της τράπεζας θεμάτων, προχωρούν γρήγορα. Βασίζονται σε όσες/ους δεν έχουν κενά, αφιερώνουν σχεδόν αποκλειστικά το χρόνο σε αυτές/ούς, γιατί ο χρόνος αυτός αποδίδει καρπούς, έτσι φαίνεται τουλάχιστον. Έτσι, το χάσμα γνώσεων και δεξιοτήτων ανάμεσα σε σένα και τις "καλές" μαθήτριες και τους "καλούς" μαθητές όλο και διευρύνεται.

Μονή βοήθεια, ίσως, το δωρεάν κοινωνικό φροντιστήριο  που οργανώνουν διάφοροι θεσμοί (παραδείγματος χάριν δήμοι,  εργατικές λέσχες, η εκκλησία) ή αν υπάρχει κάποια/ος συγγενής εκπαιδευτικός διαθέσιμη/ος. Αλλιώς καταφεύγεις, επ' αμοιβή, βεβαίως, στη συνδρομή ιδιωτικών φροντιστηρίων. 

Κανονικά οι διδακτικές ενέργειες και η γενικότερη παιδαγωγική στάση του δασκάλου απέναντί σου θα έπρεπε να είναι - δεν θυμάμαι ποιος το έλεγε, Καζαντζάκης ή Κακριδης -  τέτοια, ώστε στο τέλος ( ο δάσκαλος) να καταστεί άχρηστος. Η παιδαγωγική διδακτική πράξη δηλαδή οφείλει να είναι μία διαδικασία σταδιακής αχρήστευσης της/του εκπαιδευτικού και παράλληλα σταδιακής ενδυνάμωσης της μαθήτριας ή του μαθητή, έτσι ώστε αυτή ή αυτός να σταθεί ελεύθερη/ος και δυνατή/ός πάνω σε γερές γνωστικές και συναισθηματικές βάσεις, για να προχωρήσει στη μάθηση και στη ζωή.

Βάζοντας στο περιθώριο τις ευθύνες της οικογένειας που ασφαλώς και υπάρχουν( αναφέρθηκα πιο πάνω  ακροθιγώς), εστιάζω σε αρχές που μπορούν να υιοθετήσουν και μέτρα που μπορούν να πάρουν η Πολιτεία και οι εκπαιδευτικοί. Ενδεικτικά:

Πρώτα-πρώτα πολιτικό όραμα/δέσμευση:  κανένα Παιδί δεν μένει πίσω. Με άλλες λέξεις και διατύπωση που καταφάσκει: όλες και όλοι μαζί προχωράμε. Πολιτικό όραμα από υπουργό Παιδείας, υπουργό Παιδείας κοινής αποδοχής, να της/ του δοθεί χρόνος να εφαρμόσει το πρόγραμμά του. Το ίδιο όραμα, βεβαίως, να εμπνέει όλο τον εκπαιδευτικό κόσμο.

Ψυχολογική υποστήριξη και συμβουλευτική, έτσι ώστε το Παιδί, εσύ, να ακολουθήσεις την κλίση σου. Ένας ψυχολόγος όμως σε ένα ή δύο σχολεία και όχι να μοιράζεται σε πέντε (ή να μην υπάρχει καθόλου ή να προσλαμβάνεται συχνά σχεδόν στη μέση της χρονιάς). Επίσης, συμβουλευτική και ψυχολογική υποστήριξη, λαμβάνοντας υπόψη και αποκαλύπτοντας τις ανάγκες ενδιαφέροντα και κλίσεις του Παιδιού, έτσι ώστε να πάρει την κατεύθυνση εκείνη η οποία θα το κάνει περισσότερο ευτυχισμένο.

Ενισχυτική διδασκαλία, τμήματα ένταξης, παράλληλη στήριξη με εκπαιδευτικούς που μένουν σταθερές/οί στη θέση τους.Τα κενά στα σχολεία να αναπληρώνονται άμεσα χάρη σε ένα ευέλικτο σύστημα πρόσληψης αναπληρωτών, έτοιμων από κάθε άποψη, διδακτική και παιδαγωγική και ανά πάσα στιγμή να αναλάβουν δράση. Κανένα κενό σε σχολείο περισσότερο από μία μέρα δε μπορεί να είναι αποδεκτό. 

Μία περισσότερο εξατομικευμένη προσέγγιση παρά το ασφυκτικό συχνά του προγράμματος και της ύλης. Να δοθεί προτεραιότητα σε αυτό. Επιμόρφωση  καθηγητών σε θέματα εξατομικευμένης προσέγγισης των Παιδιών, αφού η πολιτεία δεν προσφέρει τα ανάλογα σεμινάρια ή είναι βραχείας διαρκείας και πνοής.

Και βεβαίως: οι εκπαιδευτικοί μέσα από συλλογικές δράσεις να αγωνίζονται για μία κοινωνία ισότητας, ίσων ευκαιριών. Μία κοινωνία έργω και όχι λόγοις δημοκρατική. Μία κοινωνία που δεν θα αφήνει να κυκλοφορεί στα χείλη μετέωρο και επίμονο - όπως γίνεται σήμερα - το σχεδόν μεταφυσικό ερώτημα: Αλήθεια πού ζούμε;

Υπάρχουν κι άλλα. Τα παραπάνω όμως, Παιδί μου, είναι  μία καλή αρχή.

Δεν υπάρχουν σχόλια: