Είναι γνωστό σε όσους διδάσκουν πως ο εορτασμός μιας παγκόσμιας ημέρας στο σχολείο δεν μπορεί να γίνει με απλή αναφορά, με λόγους ή ευχολόγια. Πολύ δε περισσότερο αυτό δεν μπορεί να γίνει με μια έννοια όπως τα δικαιώματα που, αν και διαπερνά την καθημερινότητα όλων μας, μεγάλων και μικρών, είναι για τα παιδιά μια αφαιρετική έννοια που δεν τα αγγίζει. Για να γίνουν κατανοητά τα δικαιώματα και ο ουσιαστικός τους ρόλος στη ζωή τους, ο παιδαγωγός μπορεί να επιστρατεύσει εργαλεία δοκιμασμένα και γνωστά για την αμεσότητά τους.
Δουλεύοντας στο πλαίσιο μιας διδακτικής παρέμβασης με παιδιά για τα δικαιώματά τους, δύο είναι τα στοιχεία στα οποία είναι σημαντικό να επικεντρωθούμε. Πρώτον ότι τα δικαιώματα είναι μια κατάκτηση ιστορική, πολιτική και κοινωνική, που οφείλεται σε μια νέα αντίληψη για τον κόσμο, την κοινωνία και τη θέση των ανθρώπων μέσα σ’ αυτή και για την οποία χρειάστηκε να γίνουν πολλοί και πολύχρονοι αγώνες. Δεύτερον, δεν είναι μια παγιωμένη και τελειωμένη κατάσταση, αλλά διαρκώς διαπραγματεύσιμη και διεκδικούμενη.
Ξεκινάμε την παρέμβαση με την ανάγνωση της ιστορίας «Το κοριτσάκι με τα σπίρτα» του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν. Η επιλογή δεν είναι τυχαία, καθώς ανταποκρίνεται τόσο στην ιστορική διάσταση του θέματος που θέλουμε να διαπραγματευτούμε όσο και στο ίδιο το περιεχόμενό του, ενώ επιπλέον είναι ένα λογοτέχνημα ιδιαίτερα αγαπητό στα παιδιά όλων των ηλικιών. Εμείς επιλέξαμε την απόδοσή του από τις εκδόσεις Καλειδοσκόπιο (2005) με την ιδιαίτερη εικονογράφηση της βραβευμένης το 1992 με το Βραβείο Εικονογράφησης Χανς Κρίστιαν Αντερσεν, Κβέτα Πατσοφσκά, που το καθιστά έργο τέχνης από μόνο του.
Συζητάμε με τα παιδιά τις εντυπώσεις τους. Συνήθως αναφέρουν ότι είναι μια ιστορία που, αν και στενάχωρη, τους αρέσει πολύ. Κατά τη συζήτηση φροντίζουμε να γίνει αναφορά στην εποχή όπου διαδραματίζεται (τα παιδιά αντιλαμβάνονται πως πρόκειται για μια παλιότερη εποχή και θα μπορούσε να αναφερθεί εδώ πως πρωτοεκδόθηκε το 1845) και στο αν η ιστορία έχει σχέση με τη σύγχρονη πραγματικότητα (τα παιδιά έχουν πολλά παραδείγματα να αναφέρουν).
Στη συνέχεια κάνουμε λόγο στα παιδιά για τα δικαιώματα του παιδιού, ενώ τους μοιράζουμε τα φύλλα εργασίας και τους δίνουμε τη δυνατότητα να τα ζωγραφίζουν ενώ τα συζητάμε. Τα φύλλα εργασίας προέρχονται από το υλικό της συναδέλφου νηπιαγωγού Ζήση Ανθής, όπως έχει αναρτηθεί στο μπλογκ τηςhttp://dreamskindergarten.blogspot.gr/2012/11/blog-post_16.html, μια πολύ όμορφη δουλειά, όπου υπάρχουν και πίνακες αναφοράς και γλωσσικές ασκήσεις για τα δικαιώματα του παιδιού με έργα τέχνης:
(http://dreamskindergarten.blogspot.gr/2012/11/blog-post_3525.html,http://dreamskindergarten.blogspot.gr/2012/11/blog-post_18.html)
Καθώς τα παιδιά ζωγραφίζουν τα φύλλα εργασίας συζητάμε μαζί τους για το ποια δικαιώματα πιστεύουν ότι δεν απολάμβανε το κοριτσάκι της ιστορίας. Ακόμη συζητάμε για το αν, σήμερα που τα δικαιώματα αυτά είναι πλέον αναγνωρισμένα και κατοχυρωμένα, συνεχίζουν να παραβιάζονται κάποιες φορές ή όχι. Τι πρέπει να γίνει γι’ αυτό;
Συμπληρωματικά δίνουμε στα παιδιά τους στίχους από το ομώνυμο τραγούδι των αδελφών Κατσιμίχα και τα παιδιά το τραγουδούν. Αν έχουμε υπολογιστή μέσα στην τάξη μπορούν τα παιδιά να το ακούσουν από το youtube, όπου και το απολαμβάνουν ιδιαίτερα.
Σταγιά Πευκούλα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου