«Στήνεται» Λύκειο για λίγους!

,  , 

ΑΠΟ ΦΕΤΟΣ Η ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ Α΄ΤΑΞΗ ΤΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ

Με την Τράπεζα Θεμάτων που επαναλειτουργεί από φέτος στην Α’ τάξη του Λυκείου, το υπουργείο Παιδείας αποβλέπει σε «ξεσκαρτάρισμα» του μαθητικού πληθυσμού και ενισχύει την πελατεία των «παραμάγαζων» της επαγγελματικής εκπαίδευσης και των φροντιστηρίων.

Ανοιξε στις 18 Δεκέμβρη η πλατφόρμα της Τράπεζας Θεμάτων με 1.300 θέματα που αφορούν το Γενικό Λύκειο. Η επαναλειτουργία της Τράπεζας Θεμάτων ανατέθηκε από το υπουργείο Παιδείας στο Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) με δαπάνη 937.912 ευρώ. Τα θέματα αυτά προστέθηκαν στα 27.000 θέματα που ήδη υπάρχουν από την Τράπεζα Θεμάτων του 2014.

Παράλληλα, στις 30 Δεκεμβρίου δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 2020, τεύχος δεύτερο, αρ. φύλλου 5787, η απόφαση με την οποία ανάμεσα σε άλλα ορίζεται ότι η Τράπεζα Θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας (ΤΘΔΔ) «κατά την α’ φάση, σχολικό έτος 2020-2021, θα λειτουργήσει για τις προαγωγικές εξετάσεις της Α’ Λυκείου. Κατά τη β’ φάση, σχολικό έτος 2021-2022, θα λειτουργήσει και για τις προαγωγικές εξετάσεις της Β’ Λυκείου με παράλληλο εμπλουτισμό των θεμάτων που αφορούν την Α’ Λυκείου. Κατά τη γ’ φάση, σχολικό έτος 2022-2023, θα ολοκληρωθεί ο πρώτος κύκλος λειτουργίας της ΤΘΔΔ, καλύπτοντας και τις απολυτήριες εξετάσεις της Γ’ Λυκείου, με παράλληλο εμπλουτισμό των θεμάτων των Α’ και Β’ τάξεων Λυκείου».

Την ημέρα των εξετάσεων, κατά συγκεκριμένο μάθημα και Λύκειο, ο διευθυντής και οι διδάσκοντες, με τη χρήση των κωδικών που διαθέτει το σχολείο, κληρώνουν (έως δύο ώρες προ της ενάρξεως της εξέτασης για όλα τα γραπτώς εξεταζόμενα μαθήματα και τρεις ώρες για τα μαθήματα της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας και Γραμματείας/Αρχαίων Ελληνικών, των Αγγλικών και της Νέας Ελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας/Νέων Ελληνικών), με απόλυτη τυχαιότητα, το 50% των θεμάτων του μαθήματος στο οποίο θα εξεταστούν οι μαθητές και οι μαθήτριες.

Ταξικό «ξεσκαρτάρισμα»

Η εφαρμογή της Τράπεζας Θεμάτων, που προβάλλεται με φωτοστέφανο αθωότητας από την ηγεσία του υπουργείου Παιδείας, αποτελεί σημαντικό κομμάτι στην οικοδόμηση του λεγόμενου «νέου Λυκείου». Να το ξεκαθαρίσουμε ευθύς: Η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας και του ΙΕΠ αναμασούν τα περί «ποιοτικής διδασκαλίας», «κριτικής ικανότητας και αναστοχασμού των μαθητών», αλλά οι μάχιμοι εκπαιδευτικοί που αναπνέουν καθημερινά κιμωλία και αφουγκράζονται την αγωνία των μαθητών τους καταλαβαίνουν ότι στην πραγματικότητα το «νέο» λύκειο οικοδομείται με τα πιο παλιά υλικά. Είναι φανερό ότι η κεντρική γραμμή πλεύσης του υπουργείου Παιδείας είναι η έμφαση στις εξεταστικές δοκιμασίες που αφενός οδηγούν σε ένα «ξεκαθάρισμα» του μαθητικού πληθυσμού και αφετέρου απλώνουν τη «σκιά τους» στην ημερήσια διάταξη της εκπαιδευτικής διαδικασίας.

Κρυφοί και φανεροί στόχοι του υπουργείου είναι:

1. Να αποθαρρύνει -με την αύξηση των απορρίψεων- εκείνους τους μαθητές που δεν κουβαλάνε από το σπίτι τους οικονομικές και μορφωτικές αποσκευές, με στόχο να τους εξοστρακίσει και από το Λύκειο, προς τις δίχρονες Σχολές Επαγγελματικής Κατάρτισης ή στα «παραμάγαζα» που ιδρύουν οι επιχειρηματίες της γνώσης.

2. Να κανοναρχήσει και να ελέγξει τη διδακτική πράξη, αναγκάζοντας τους εκπαιδευτικούς, στο πλαίσιο ενός ατσαλάκωτου ομοιομορφισμού, να προσαρμόσουν το μάθημά τους στις «τανάλιες» της εξεταστέας ύλης και στον «τύπο» των ερωτήσεων της Τράπεζας Θεμάτων, εκτρέποντας το εκπαιδευτικό έργο σε τεχνικές απομνημόνευσης πληροφοριών.

3. Να βάλει την εκπαιδευτική διαδικασία, τα σχολεία και τους εκπαιδευτικούς στα εκπαιδευτικά φέρετρα της αυτοαξιολόγησης-αξιολόγησης, να αξιολογήσει με βάση τις επιδόσεις των μαθητών και να διευκολύνει την κατηγοριοποίησή τους με αγοραία κριτήρια.

Δεν χρειάζεται να καταναλώσουμε πολλή… στατιστική για να αποδείξουμε ότι το ΥΠΑΙΘ επιχειρεί για ακόμη μία φορά να στήσει έναν ολοκληρωμένο και θωρακισμένο «μηχανισμό αναχαίτισης» όσων ετοιμάζονται στο μέλλον να χτυπήσουν τις πόρτες του νέου Λυκείου. Πολύ γρήγορα η λειτουργία της Τράπεζας θα απογειώσει τη σχολική θνησιμότητα, δηλαδή την απόρριψη ή την ενσωμάτωση της αδυναμίας, την απόγνωση, την αναχαίτιση, το ψαλίδισμα των προσδοκιών, τον φόβο και την εγκατάλειψη.

Θυμίζουμε ότι την πρώτη φορά που εφαρμόστηκε η Τράπεζα Θεμάτων το αποτέλεσμα ήταν να πενταπλασιαστεί σχεδόν ο αριθμός των μαθητών που έμειναν μετεξεταστέοι. Συγκεκριμένα, τη σχολική χρονιά 2013-2014 το ποσοστό των μετεξεταστέων στην Α’ Λυκείου εκτινάχθηκε στο 23,3%, όταν την προηγούμενη χρονιά ήταν στο 4,2%.

Μετά τα πρώτα αποτελέσματα το υπουργείο είχε θορυβηθεί και έκανε διόρθωση στον τρόπο υπολογισμού του μέσου όρου προαγωγής ώστε το ποσοστό των μετεξεταστέων τελικά να «πέσει» στο 16%. Παράλληλα, την περίοδο της εφαρμογής της όλα τα στοιχεία έδειξαν ότι τα φροντιστήρια ήταν τελικά αυτά που επωφελήθηκαν περισσότερο, καθώς καταγράφηκε αύξηση 15% στους μαθητές της Α’ Λυκείου οι οποίοι αναζήτησαν, με το αζημίωτο βέβαια, εξωσχολική βοήθεια.

Μα, θέλει η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας ένα τέτοιο αποτέλεσμα; Πρωτίστως! Επείγεται να «ξεσκαρτάρει» το Λύκειο, να το «ελαφρώσει», σαν μια επιχείρηση που θέλει να απαλλαγεί από το προσωπικό της. Παράλληλα η Τράπεζα Θεμάτων, δηλαδή το είδος και η «ποιότητα» των ερωτήσεων, μπορεί αθέατα να προσανατολίσει τη μαθησιακή διαδικασία σε συγκεκριμένες κατευθύνσεις, να πριμοδοτήσει συγκεκριμένους τρόπους διδασκαλίας ή διαβάσματος. Στην κατεύθυνση αυτήν προφανώς ριχνόταν λίπασμα και από τις ερωτήσεις τύπου πολλαπλής επιλογής κ.λπ.

Είναι σαφές ότι στο νέο περιβάλλον η φροντιστηριακή εκγύμναση κερδίζει έδαφος ως «σώμα και πνεύμα» στο σχολείο, εκτρέποντας το εκπαιδευτικό έργο σε τεχνικές απομνημόνευσης πληροφοριών και όχι αναλυτική επεξεργασία της ύλης και δημιουργικής αφομοίωσης από τους μαθητές. Ειδικότερα, «καλό» Λύκειο θα αναγορεύεται αυτό που μιμείται καλύτερα το φροντιστήριο. Αυτό, δηλαδή, που καλουπώνει και παραδίδει αποσπασματικές γνώσεις χρήσιμες για τις εξετάσεις.

Χρήστος Κάτσικας