δίκτυο για τα δικαιώματα των μαθητών

Εκπαιδευτική μεταρρύθμιση προς ένα αυταρχικό σχολείο ή παρερμηνεία της υπουργικής απόφασης;

Η υποδοχή των μαθητών στο σχολείο από τους εκπαιδευτικούς πρέπει να είναι μια ευχάριστη διαδικασία. Η πρώτη καλημέρα διαμορφώνει ένα θετικό σχολικό κλίμα και μια ευχάριστη διάθεση στους μαθητές για προσέλευση στο σχολείο που αποτελεί το δεύτερο σπίτι τους

Εκτυπώσιμη μορφή

Δημοσίευση: 14/09/2017

ΡΕΠΟΡΤΑΖ ESOS

Σήμερα στις 14/09/2017 ημέρα Πέμπτη πηγαίνοντας την κόρη μου στο σχολείο της, αντίκρισα μια «εικόνα», η οποία μου ανέσυρε στη μνήμη μου παιδικές σχολικές αναμνήσεις. Αναμνήσεις δυσάρεστες όπως «κοντό παντελονάκι», «κοντοκομμένο μαλλί» κλπ. , οι οποίες στην εκπαιδευτική βιβλιογραφία αναφέρονται ως χαρακτηριστικές εικόνες ενός αυταρχικού σχολείου, χωρίς αναγνώριση της ατομικής προσωπικότητας των παιδιών.

Η σημερινή εικόνα ήταν ως εξής: «τα παιδιά ήταν παραταγμένα στη σχολική αυλή κατά τάξεις και με τη σχολική τσάντα στην πλάτη τους». Μια εικόνα γνωστή κατά την πρωινή προσευχή ή παρόμοια εικόνα. Το παράδοξο βρίσκεται στο ότι η ώρα ήταν 8:05 και η χρονική απόσταση από το ηχητικό σήμα του κουδουνιού ήταν δέκα λεπτά.

Το μεσημέρι ρώτησα την κόρη μου για να βεβαιωθώ και η απάντησή της με λύπησε πάρα πολύ: «πήγα στην γραμμή με τους φίλους, είχα την τσάντα στην πλάτη μου και περίμενα το κουδούνι γιατί δεν μας επέτρεψαν να μπούμε στις τάξεις». Αυτόματα πάρα πολλά ερωτηματικά καλλιεργήθηκαν στη σκέψη μου.

Είναι απόφαση του Υπουργείου;

Είναι ατομική απόφαση Διευθυντή/ριας;

Είναι συλλογική απόφαση των Εκπαιδευτικών;

Είναι παρερμηνεία;

Σύμφωνα με το Π.Δ. υπ’ αριθμ. 79 στο ΦΕΚ 109 τεύχος Α΄,  01 Αυγούστου 2017 με τίτλο «Οργάνωση και λειτουργία νηπιαγωγείων και δημοτικών σχολείων» και ειδικότερα στο άρθρο 18 παράγραφος Β΄1 αναφέρεται ως εξής: «Το καθημερινό ημερήσιο σχολικό πρόγραμμα αρχίζει με την προσέλευση των μαθητών στο χώρο του σχολείου την ώρα που προβλέπεται στο ΕΩΠ. Στο Δημοτικό Σχολείο οι υπεύθυνοι εκπαιδευτικοί εφημερίας υποδέχονται τους μαθητές στην είσοδο του σχολείου και οι γονείς-συνοδοί αποχωρούν. Κατά τη διάρκεια του χρόνου της προσέλευσης των μαθητών δεν παρευρίσκεται χωρίς άδεια στο χώρο του σχολείου κανείς εκτός των μαθητών και των εκπαιδευτικών. Την ώρα που προβλέπεται στο ΕΩΠ, μετά το ηχητικό σήμα (κουδούνι), με ευθύνη των εφημερευόντων κλείνει η είσοδος και οι μαθητές συγκεντρώνονται κατά τμήματα ή τάξεις στον προκαθορισμένο χώρο και τα τμήματα ή τις τάξεις επιτηρούν οι διδάσκοντες σε αυτά την 1η διδακτική ώρα. Πριν από την έναρξη των μαθημάτων πραγματοποιείται κοινή προσευχή των μαθητών και του διδακτικού προσωπικού στο προαύλιο του σχολείου με ευθύνη των εκπαιδευτικών που εφημερεύουν.

Η συμμετοχή των μαθητών άλλου δόγματος στην κοινή προσευχή δεν είναι υποχρεωτική. Ο Διευθυντής του σχολείου ή ο αναπληρωτής του ή διδάσκων εκπροσωπώντας τον Σύλλογο Διδασκόντων προβαίνει σε πιθανές ανακοινώσεις-οδηγίες που αφορούν στην εύρυθμη λειτουργία του σχολείου και στη μαθητική ζωή της συγκεκριμένης μέρας ή και σε γενικότερα θέματα».

Η παράγραφος Β΄2 αναφέρει «Μετά το πέρας της πρωινής συγκέντρωσης οι μαθητές κατά τμήματα και οργανωμένα κατευθύνονται στις αίθουσές τους συνοδεία των εκπαιδευτικών που διδάσκουν την 1η ώρα. Με τη λήξη των μαθημάτων σύμφωνα με το ωρολόγιο πρόγραμμα, οι μαθητές κατά τμήματα και οργανωμένα κατευθύνονται στην έξοδο του σχολείου συνοδεία των εκπαιδευτικών που διδάσκουν την τελευταία διδακτική ώρα».

Διαβάζοντας αρκετές φορές την παράγραφο Β΄1 δεν μπόρεσα να την ερμηνεύσω σχετικά με το θέμα «Επιτρέπεται ή απαγορεύεται η είσοδος των παιδιών στην τάξη τους με σκοπό να αφήσουν τη σχολική τους τσάντα και μετά να εξέλθουν στη σχολική αυλή;» Προς το παρών ο καιρός είναι καλός με ηλιοφάνεια και ζέστη. Το χειμώνα θα επικρατήσει το ίδιο; Γιατί να υπάρχουν δύο μέτρα και δύο σταθμά σε ένα τόσο ευαίσθητο θέμα;

Επίσης «η παραμονή τους σε παράταξη για το χρονικό διάστημα των δέκα λεπτών με την τσάντα στην πλάτη τους» εγείρει δικαιολογημένες και αιτιολογημένες αντιδράσεις. Πάρα πολλά άρθρα για τη σχολική τσάντα, το βάρος και το κουβάλημα στην παιδική πλάτη αναφέρουν τις αρνητικές συνέπειες στην ψυχολογία και τη σωματική καταπόνηση των παιδιών.

Η «παράταξη των παιδιών» σε σειρά είναι μια τελετουργία που αντανακλά την επικρατούσα κουλτούρα μεταφέροντας ιδεολογία, αξίες, κανόνες κλπ. Οι τελετουργίες ως τυπικές σκηνές, μεταδίδουν σαφείς όρους προς τα μέλη ενός συστήματος αλληλεπίδρασης, σημαδεύουν το πλαίσιο των διαδικασιών κοινωνικοποίησης σύμφωνα με αξίες, νόρμες και δομές εξουσίας, διαθέτουν νόημα ως ενιαία μορφή των ενεργειών του ατόμου και του συνολικού συστήματος αλληλεπίδρασης, αποτελούν εμφανείς εκδηλώσεις της ταυτότητας του συστήματος ως σύνολο με ενιαίο χαρακτήρα με υψηλό βαθμό αντοχής και με άκαμπτα υποδείγματα δράσεων, μεταδίδουν τις θεμελιώδεις αξίες ασυνείδητα με τις τελετουργικές δράσεις.

Η κουλτούρα εκφράζεται μέσα από τελετουργίες, οι οποίες επιτελούν διπλή λειτουργία, καθώς ερμηνεύουν τις ατομικές ανάγκες των εταίρων της αλληλεπίδρασης με υποχρεωτικό τρόπο για την ομάδα και δικαιώνουν το ισχύον σύστημα. Οι τελετουργίες ως λειτουργική κουλτούρα, παίζουν ενεργό ρόλο στην ερμηνεία και ορισμό της κοινωνικής ταυτότητας μέσα από λειτουργικές δραστηριότητες προσαρμοσμένες προς την απόδοση.

Σίγουρα χρειάζεται από το Υπουργείο περισσότερες διευκρινήσεις σχετικά με το συγκεκριμένο θέμα. Η υποδοχή των μαθητών στο σχολείο από τους εκπαιδευτικούς πρέπει να είναι μια ευχάριστη διαδικασία. Η πρώτη καλημέρα διαμορφώνει ένα θετικό σχολικό κλίμα και μια ευχάριστη διάθεση στους μαθητές για προσέλευση στο σχολείο που αποτελεί το δεύτερο σπίτι τους, ειδικότερα στο δημοτικό!

Σίγουρα οι εκπαιδευτικοί μαζί με ηγέτη τον Διευθυντή/τρια θα δώσουν μεγαλύτερη προσοχή στο συγκεκριμένο θέμα και θα θέσουν σε προτεραιότητα την παιδαγωγική, την ψυχολογική την κοινωνική και τη γνωστική αποστολή του σχολείου στην ανάπτυξη της σχολικής κοινότητας σε πνεύμα ανοιχτό και δημοκρατικό με απώτερο σκοπό την διαπαιδαγώγηση των μαθητών ως ελεύθερους, υπεύθυνους, δημοκρατικούς και ευαισθητοποιημένους πολίτες.

Ο συγγραφέας και υπογράφων του συγκεκριμένου κειμένου ως γονέας εκφράζει την αντίθεσή του σχετικά με την προαναφερόμενη εικόνα και καλεί το υπουργείο να ασχοληθεί με το θέμα και να δώσει περισσότερες διευκρινίσεις.

Επίσης καλεί όλους τους γονείς να παρατηρήσουν παρόμοιες εικόνες, να αντιδράσουν με ευγενικό και δημοκρατικό τρόπο και να γνωστοποιήσουν αντίστοιχα γεγονότα. Από επικοινωνία με στενούς φίλους αναφέρθηκε παρόμοιο περιστατικό και σε γυμνάσιο.

Ο σκοπός του κειμένου είναι μόνο η προστασία των παιδιών και απλά η γνωστοποίηση του θέματος για επίλυση χωρίς πρακτικές τιμωρίας και απόδοση ευθυνών στους κατώτερους κρίκους της εκπαιδευτικής αλυσίδας.

Α.Θ.