Πέμπτη 21 Σεπτεμβρίου 2017

Φινλανδία και Εσθονία - Εκπαίδευση με όραμα και ευθύνη

Δημοσιεύτηκε: Παρασκευή, 22 Σεπτέμβριος, 2017 - 08:51 | Στην Κατηγορία:

Erasmus+ KA1

Στο πλαίσιο του προγράμματος Erasmus+ KA1, με τίτλο: «Ο εκπαιδευτικός του 21ου αιώνα: επιστημονική και τεχνική κατάρτιση και η αξιοποίησή της στην εκπαιδευτική διαδικασία», τέσσερις εκπαιδευτικοί του Γυμνασίου Ηράκλειας Σερρών παρακολουθήσαμε επταήμερο επιμορφωτικό πρόγραμμα στο Ελσίνκι της Φινλανδίας και στο Ταλίν της Εσθονίας,

Στο συγκεκριμένο επιμορφωτικό πρόγραμμα συμμετείχαν 23 συνάδελφοι από διάφορες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (6 από την Ελλάδα-Ηράκλεια & Ναύπλιο, 6 από τη Σερβία, 4 από την Ισπανία, 4 από την Πορτογαλία, 2 από την Ολλανδία και 1 από το Ηνωμένο Βασίλειο). Το επιμορφωτικό πρόγραμμα διοργανώθηκε από τον εκπαιδευτικό οργανισμόEuneos, που εδρεύει στη Φινλανδία και διοργανώνει σεμινάρια σε πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Andrea Gatman, εκπαιδευτής ενηλίκων, ήταν υπεύθυνη για τη διεξαγωγή του σεμιναρίου με τίτλο:

Καλές Πρακτικές - Συγκριτική Αξιολόγηση Σχολείων

(Best Practices Benchmarking)

ΤΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

Η επίσκεψή μας είχε σκοπό να μας φέρει σε επαφή με τα εκπαιδευτικά συστήματα των χωρών της Φινλανδίας και της Εσθονίας, χώρες οι οποίες αναβάθμισαν την εκπαίδευσή τους και έφτασαν στην κορυφή της λίστας του διεθνούς προγράμματος αξιολόγησης μαθητών PISA το 2015, με τους Εσθονούς στην 3η θέση και τους Φινλανδούς στην 5η θέση.

Το μυστικό της επιτυχίας του Φινλανδικού εκπαιδευτικού συστήματος δεν είναι ένα, αλλά δέκα. Ο Dr Martii Hellstrom, ερευνητής και εκπαιδευτής εκπαιδευτικών, μας ανέλυσε έναν προς έναν τους παράγοντες που οδήγησαν τους Φινλανδούς στην επιτυχία.

Ως πρώτο παράγοντα μας ανέφερε, μεταξύ αστείου και σοβαρού, ότι ούτε οι ίδιοι οι Φινλανδοί γνωρίζουν το πώς έφτασαν στην κορυφή και ότι ερευνούν τα αίτια της επιτυχίας αυτής με σκοπό να τη διατηρήσουν ή ακόμη και να τη βελτιώσουν.

Δεύτερον, η φράση που τους αντιπροσωπεύει, όσον αφορά τη διδασκαλία και τη μάθηση, είναι «Less is more» (λίγο και καλό). Οι μαθητές ξεκινούν το σχολείο στα 7 τους χρόνια, έχουν 190 ημέρες μάθημα το χρόνο με λίγες διδακτικές ώρες καθημερινά και ενδιάμεσα πολλές και σύντομες διακοπές.

Τρίτον, οι άριστοι απόφοιτοι των σχολείων επιλέγουν να σπουδάσουν και να γίνουν εκπαιδευτικοί καθώς θεωρείται ένα επάγγελμα με κύρος και αξιοπρεπείς αποδοχές.

Τέταρτον, όλοι οι εκπαιδευτικοί μετά τα 4 χρόνια γενικών σπουδών τους στην παιδαγωγική και τη διδασκαλία αποκτούν εξειδίκευση στο αντικείμενό τους με μεταπτυχιακό δίπλωμα ειδίκευσης.

Πέμπτον, όπως οι γιατροί ή οι ψυχολόγοι, όλοι οι εκπαιδευτικοί είναι άριστα καταρτισμένοι, έχουν παιδαγωγική αυτονομία και ηθική ευθύνη απέναντι σε όλους τους εμπλεκόμενους στον τομέα της εκπαίδευσης και ισχυρό δεσμό ως επαγγελματίες της εκπαίδευσης όπου δε χωράει ο συνδικαλισμός.

Έκτον, τα σχολεία είναι αυτόνομα από οικονομικής άποψης, προγράμματος σπουδών και καινοτομιών.

Έβδομο, οι εκπαιδευτικοί είναι παιδαγωγικά αυτόνομοι, έχουν την ελευθερία να διδάξουν με τον δικό τους προσωπικό τρόπο.

Όγδοο, οι διευθυντές ανήκουν σε μια ισχυρή ένωση και διεκδικούν προνόμια και δωρεές για τα σχολεία τους.

Ένατο, κάθε δήμος επιδιώκει μια βιώσιμη πολιτική εκπαίδευσης για τα σχολεία της περιοχής του με βασική εκπαίδευση, ίσες ευκαιρίες, δωρεάν γεύματα και ελαχιστοποίηση των οικογενειακών δαπανών για την εκπαίδευση, για όλους.

Δέκατο, δεν υπάρχουν επιθεωρητές ή ελεγκτές στο εκπαιδευτικό σύστημα διότι επικρατεί μια κουλτούρα εμπιστοσύνης από την κορυφή (Υπουργείο, Δήμος, Διευθυντής, Εκπαιδευτικός, Γονέας, Μαθητής), προς τη βάση και αντίστροφα.

Όσον αφορά το πρόγραμμα σπουδών για την 9ετή υποχρεωτική εκπαίδευση, αυτό επικεντρώνεται σε τέσσερα σημεία:

Στόχοι: Δεξιότητες 21ου αιώνα, ΤΠΕ, STEAM, διαθεματικότητα.
Μέθοδοι: Μαθητοκεντρικό μοντέλο μάθησης, ομαδοσυνεργατική μάθηση, (δι)ερευνητική μάθηση.
Περιεχόμενο: παιδαγωγική και κοινωνική αλληλεπίδραση μεταξύ εκπαιδευτικού, μαθητών και περιεχομένου διδασκαλίας. Ειδική εκπαίδευση, νέα περιβάλλοντα μάθησης, νέα σχολική κουλτούρα που στοχεύει στην ισότητα, την ασφάλεια, το διάλογο, το σεβασμό στη διαφορετικότητα, την επίγνωση, τη συμμετοχή και τη δημοκρατία, την ευθύνη για το περιβάλλον, τον επαγγελματικό προσανατολισμό.
Αξιολόγηση: Διαγνωστική, διαμορφωτική και τελική. Τουλάχιστον ένας έλεγχος στο τέλος κάθε σχολικής χρονιάς με περιγραφική και αριθμητική αξιολόγηση, που εστιάζει στην πρόοδο της μάθησης, στις ικανότητες του μαθητή και στη διαγωγή του.

Όσον αφορά το εσθονικό εκπαιδευτικό σύστημα, ο Dr Mart Laanpere, ερευνητής και καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Ταλίν, ανέφερε ότι η επιτυχία των μαθητών στις εξετάσεις PISA οφείλεται κυρίως στην αυτονομία των σχολείων, στους εκπαιδευτικούς με υψηλά τυπικά προσόντα, στην παροχή ίσων ευκαιριών εκπαίδευσης, στην αύξηση των δαπανών για την παιδεία, και στις μεταγνωστικές στρατηγικές μάθησης που εφαρμόζονται στα σχολεία.

Επίσης τόνισε πόσο σημαντική θεωρούν οι Εσθονοί την πρόσβαση στο ίντερνετ, την οποία τη βλέπουν ως ανθρώπινο δικαίωμα πλέον και όχι ως μια απλή παροχή υπηρεσίας. Πάνω από 80% των κατοίκων της χώρας έχουν στο σπίτι Η/Υ και πρόσβαση στο ίντερνετ ανεξάρτητα από το εισόδημά τους, και προσφέρεται δωρεάν πρόσβαση από τους Δήμους σε πάνω από 500 σημεία σε όλη τη χώρα. Όλες οι συναλλαγές γίνονται ηλεκτρονικά: δηλώσεις εισοδήματος (95%), τραπεζικές συναλλαγές (99%), online εκλογές (30%), e-διαμονή (υπάρχουν πολίτες που έχουν τα ίδια δικαιώματα με τους κατοίκους της χώρας αλλά διαμένουν εκτός). Οι Εσθονοί μαθητές είναι οι πιο ενεργοί χρήστες του σχολικού δικτύου και των σχολικών ιστοσελίδων. Μιλάνε άριστα Αγγλικά καθώς διδάσκονται την ξένη γλώσσα 5 ώρες την εβδομάδα και προετοιμάζονται για τις εξετάσεις πιστοποίησης Cambridge μέσα στο σχολείο. Έχουν γενικά θετική στάση προς το σχολείο, είναι ευχαριστημένοι από τη ζωή τους και έχουν το μικρότερο ποσοστό χαμηλών επιδόσεων στα μαθήματα στην Ευρώπη.

ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ - ΕΛΣΙΝΚΙ - ΒΑΝΤΑ

Την Κυριακή 3-9-17, οι διοργανωτές μας υποδέχθηκαν με μια ξενάγηση στο Ελσίνκι για μια πρώτη γνωριμία με την πόλη, τα μνημεία και τα μέσα μαζικής μεταφοράς και μας παρέθεσαν δείπνο σε γνωστό εστιατόριο της πόλης. Εκεί γνωριστήκαμε με τους συναδέλφους από τις άλλες χώρες, ανταλλάξαμε ιδέες και απόψεις καθώς και τις προσδοκίες μας από το εκπαιδευτικό πρόγραμμα που θα παρακολουθούσαμε, και ξεναγηθήκαμε στην πόλη Vantaa, της οποίας τα σχολεία θα επισκεπτόμασταν.

Την Δευτέρα 4-9-17, συγκεντρωθήκαμε στο επαγγελματικό σχολείο Varia Vocational College, όπου ενημερωθήκαμε για το πρόγραμμα των επισκέψεων στα σχολεία, και αφού χωριστήκαμε σε ομάδες, κάναμε μια σύντομη παρουσίαση των σχολείων από τα οποία προερχόμαστε.

Στη συνέχεια μετακινηθήκαμε με λεωφορείο στο Δημοτικό Σχολείο Vierumaki. Η Διευθύντρια του σχολείου, Elina Kuosmanen, αφού μας ξενάγησε στους χώρους του σχολείου και μας ενημέρωσε σχετικά με τη λειτουργία του, μας οδήγησε ανά ομάδες στις αίθουσες όπου είχαμε την ευκαιρία να παρατηρήσουμε τους μαθητές και τους δασκάλους σε ώρα μαθήματος. Σύμφωνα με τα στοιχεία που μας δόθηκαν από τη Διευθύντρια, στο σχολείο αυτό φοιτούν 520 μαθητές και περιλαμβάνει τις τάξεις από 1η μέχρι και 5η δημοτικού. Έχει 24 τμήματα και 32 δασκάλους, 8 σχολικούς βοηθούς / συνοδούς για παιδιά με ειδικές ανάγκες, σχολικό ψυχολόγο, κοινωνικό λειτουργό και νοσοκόμο σχεδόν σε καθημερινή βάση. Σε κάθε τμήμα υπάρχει τουλάχιστον ένας μαθητής με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Οι μαθητές, όταν μπαίνουν στο σχολείο, βγάζουν τα παπούτσια τους και τα τακτοποιούν σε ειδικές θέσεις στους διαδρόμους έξω από τις τάξεις τους μαζί με τα πανωφόρια τους. Κυκλοφορούν στο σχολείο με τις κάλτσες ή φορώντας παντόφλες, το ίδιο και οι δάσκαλοι. Τα μαθήματα αρχίζουν μετά τις 9. Κάθε πρωί 7:45 με 9:15, ένας εθελοντής παππούς ή γιαγιά, υποδέχεται τους μαθητές που έρχονται στο σχολείο πριν αρχίσουν τα μαθήματα και τους απασχολεί δημιουργικά διαβάζοντας τους παραμύθια και ιστορίες σε ειδικό χώρο (Grandma’s Place). Οι μαθητές εκεί μπορούν επίσης να παίξουν επιτραπέζια παιχνίδια, να ζωγραφίσουν, να χρησιμοποιήσουν τα κινητά τους για να ακούσουν μουσική ή να παίξουν ηλεκτρονικά παιχνίδια, καθώς υπάρχει ελεύθερη πρόσβαση στο διαδίκτυο με ασύρματο wi-fi το οποίο παρέχεται από το Φινλανδικό Σχολικό Δίκτυο. Το γεύμα προσφέρεται στους μαθητές από τις 10:30 μέχρι τις 12:00, ανά τάξη, στο εστιατόριο του σχολείου και είναι δωρεάν. Κατά τη διάρκεια των μαθημάτων, οι μαθητές είναι ελεύθεροι να μετακινούνται στους χώρους του σχολείου, σε ομάδες των 3 – 4 ατόμων ή ατομικά, για να μελετήσουν ή να κάνουν τις εργασίες που τους έχει αναθέσει ο δάσκαλος, χωρίς την πίεση της υποχρεωτικής παρουσίας στην τάξη καθισμένοι στις καρέκλες τους, αλλά σε χώρο που αυτά τα ίδια θεωρούν άνετο και ευχάριστο για να εργαστούν αρμονικά και αποδοτικά. Όταν οι μαθητές τελειώνουν τις εργασίες τους επιστρέφουν στην τάξη και παίρνουν ανατροφοδότηση από το δάσκαλο. Και όλα αυτά με πολλή ησυχία και τάξη.

Μετά την παρακολούθηση των μαθημάτων, συγκεντρωθήκαμε σε μια αίθουσα του σχολείου όπου ο Dr Martti Hellstrom μας ενημέρωσε για το εκπαιδευτικό σύστημα της Φινλανδίας και για το νέο πρόγραμμα σπουδών που εφαρμόζεται από το 2016. Στη συνέχεια συζητήσαμε τις εμπειρίες που αποκομίσαμε από την παρακολούθηση των μαθημάτων και από τις συζητήσεις με τους δασκάλους και τους μαθητές. Τέλος, παρουσιάσαμε και συγκρίναμε τις καλές πρακτικές που έχουμε εφαρμόσει στα σχολεία μας.

Την Τρίτη 5-9-17, συγκεντρωθήκαμε στο επαγγελματικό σχολείο Varia, όπου σχολιάσαμε τη χθεσινή ημέρα και συζητήσαμε το πρόγραμμα που θα ακολουθούσε. Στη συνέχεια μετακινηθήκαμε με λεωφορείο στο Γυμνάσιο Havukoski. Το σχολείο αυτό βρίσκεται σε μια «υποβαθμισμένη» περιοχή της Vantaa και θεωρείται ότι είναι ένα «φτωχό» σχολείο από άποψη υποδομών και οικονομικών. Ο Διευθυντής του σχολείου, Arto Martikainen, μας πληροφόρησε ότι το σχολείο αυτό θα γκρεμιστεί διότι λόγω της υγρασίας και της μούχλας που συγκεντρώνεται στους αεραγωγούς του κτιρίου το χειμώνα, προκαλείται στους μαθητές άσθμα και είναι επιβλαβές για την υγεία τους. Στη θέση του θα χτιστεί νέο κτίριο το οποίο θα κοστίσει 9 εκ. ευρώ και θα πληροί τις προϋποθέσεις υγιεινής και ασφάλειας των μαθητών. Οι καθηγητές και οι μαθητές έχουν καταθέσει τις προτάσεις τους για το πως ακριβώς θέλουν να είναι το νέο κτίριο του σχολείου τους και έχουν ληφθεί υπόψη στο σχεδιασμό του. Ο Διευθυντής, αφού μας ξενάγησε στους χώρους του σχολείου και μας ενημέρωσε σχετικά με τη λειτουργία του, μας οδήγησε ανά ομάδες στις αίθουσες όπου είχαμε την ευκαιρία να παρατηρήσουμε τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς σε ώρα μαθήματος. Σύμφωνα με τα στοιχεία που μας δόθηκαν από τo Διευθυντή, στο σχολείο αυτό φοιτούν 370 μαθητές και περιλαμβάνει τις τάξεις από 7η μέχρι και 9η, δηλαδή ΣΤ΄ δημοτικού και Α΄, Β΄, Γ΄ γυμνασίου. Πρόκειται για ένα πολυπολιτισμικό σχολείο στο οποίο ομιλούνται 20 διαφορετικές γλώσσες και οι μαθητές προέρχονται από 15 διαφορετικές εθνικότητες. Οι καθηγητές είναι χωρισμένοι σε ομάδες (executive groups), με υπεύθυνο έναν καθηγητή ο οποίος δίνει αναφορά στον υποδιευθυντή και αυτός με τη σειρά του στο διευθυντή. Οι επικεφαλείς καθηγητές των ομάδων είναι επίσης υπεύθυνοι για την επικοινωνία και τη συνεργασία μεταξύ του σχολείου και των γονέων και κηδεμόνων των μαθητών.

Μετά την παρακολούθηση των μαθημάτων, συγκεντρωθήκαμε σε μια αίθουσα του σχολείου όπου ο διευθυντής μας ενημέρωσε για το επάγγελμα του καθηγητή στη Φινλανδία, το οποίο είναι πολύ δημοφιλές και έχει μεγάλο κύρος. Οι καθηγητές είναι αυτόνομοι και έχουν την επαγγελματική ελευθερία να επηρεάσουν με τη δουλειά τους την ανάπτυξη του σχολείου, καθώς το σύστημα βασίζεται στην εμπιστοσύνη ανάμεσα σε όλους τους εμπλεκόμενους. Όλοι έχουν μεταπτυχιακό δίπλωμα ειδίκευσης στην ειδικότητά τους και επιμορφώνονται συστηματικά. Οι ώρες εργασίας τους κυμαίνονται από 16 ως 24 την εβδομάδα. Στη συνέχεια συζητήσαμε τις εμπειρίες που αποκομίσαμε από την παρακολούθηση των μαθημάτων και από τις συζητήσεις με τους καθηγητές και τους μαθητές. Τέλος, παρουσιάσαμε και συγκρίναμε τις καλές πρακτικές που εφαρμόσαμε στα σχολεία μας.

Την Τετάρτη, 6-7-17, συγκεντρωθήκαμε στο επαγγελματικό σχολείο Varia, όπου σχολιάσαμε τη χθεσινή ημέρα και συζητήσαμε το πρόγραμμα που θα ακολουθούσε. Στη συνέχεια μετακινηθήκαμε με λεωφορείο στο Σχολείο Kartanonkoski. Το σχολείο αυτό βρίσκεται σε μια από τις πιο πλούσιες περιοχές της Vantaa και είναι άρτια σχεδιασμένο και εξοπλισμένο. Η Διευθύντρια του σχολείου, Tuija Tammi, αφού ανέθεσε σε μαθητές να μας ξεναγήσουν στους χώρους του σχολείου, μας ενημέρωσε σχετικά με τη λειτουργία του. Πρόκειται για ένα σχολείο 9ετούς υποχρεωτικής εκπαίδευσης όπου μαθητές από 7 έως 16 ετών φοιτούν όλοι μαζί. Οι γονείς που εργάζονται μπορούν να αφήνουν τα παιδιά τους για φύλαξη στο σχολείο από ειδική παιδαγωγό για το σκοπό αυτό. Στο σχολείο αυτό φοιτούν 853 μαθητές και διδάσκουν 26 δάσκαλοι και 20 καθηγητές, και 5 δάσκαλοι και 5 καθηγητές ειδικής αγωγής. Επίσης απασχολούνται 2 γραμματείς, 2 νοσοκόμοι, σχολικός ψυχολόγος, κοινωνικός λειτουργός και παιδαγωγός για την απασχόληση των νηπίων. Ομιλούνται 18 διαφορετικές γλώσσες από παιδιά διαφόρων εθνικοτήτων, τα οποία φοιτούν σε ειδικά τμήματα υποδοχής για αλλοδαπούς τον πρώτο χρόνο και μετά εντάσσονται στο σύνολο των μαθητών του σχολείου.

Όπως και στο προηγούμενο σχολείο υπάρχει μια ιεραρχία με ηγέτη τη διευθύντρια και το βοηθό διευθυντή, τον υποδιευθυντή, και τους δασκάλους / καθηγητές χωρισμένους σε ομάδες με έναν υπεύθυνο. Η κάθε ομάδα ασχολείται με συγκεκριμένους μαθητές ηλικιακά και φροντίζει για την επίτευξη των στόχων του σχολείου. Οι βασικοί στόχοι του σχολείου είναι η ευημερία των μαθητών, η χαρά της μάθησης και ο σεβασμός προς τους άλλους. Το νέο πρόγραμμα σπουδών εστιάζει στις εγκάρσιες δεξιότητες που οφείλει να αποκτήσει κάθε μαθητής για να μπορέσει να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις του 21ου αιώνα: επικοινωνία, κριτική σκέψη, νέες τεχνολογίες, καινοτομία, επιχειρηματικότητα, ψηφιακός γραμματισμός, αειφόρος ανάπτυξη. Υποστηρίζει τη διαθεματικότητα με τη δημιουργία ομάδων, που τις λειτουργούν απόφοιτοι του σχολείου (tutor students) μετά το πέρας των μαθημάτων, όπως λέσχη μουσικής, κινηματογράφου, yoga, anti-bullying, διαμεσολάβησης, ΤΠΕ, θεάτρου, κτλ.

Στη συνέχεια παρατηρήσαμε τους μαθητές και τους καθηγητές σε ώρα μαθήματος, και αργότερα συζητήσαμε τις εμπειρίες που αποκομίσαμε από την παρακολούθηση των μαθημάτων και από τις συζητήσεις με τους καθηγητές και τους μαθητές. Τέλος, παρουσιάσαμε και συγκρίναμε τις καλές πρακτικές που εφαρμόσαμε στα σχολεία μας.

ΕΣΘΟΝΙΑ - ΤΑΛΙΝ

Την Πέμπτη 7-9-2017, επισκεφτήκαμε το Ρωσικό Γυμνάσιο του Ταλίν, Tallinn Downtown Russian Gymnasium. Πρόκειται για ένα συντηρητικό, πλούσιο σχολείο με αυστηρό προφίλ εκ διαμέτρου αντίθετο από αυτά της Φινλανδίας όσον αφορά την εκπαιδευτική φιλοσοφία του. Οι μέθοδοι διδασκαλίας είναι παραδοσιακές με πολύ σαφές περιεχόμενο. Το σύστημα είναι κυρίως δασκαλοκεντρικό και εξετασιοκεντρικό και μοιάζει αρκετά με το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Η καινοτομία του συγκεκριμένου σχολείου έγκειται στο γεγονός ότι είναι εντελώς ψηφιοποιημένο. Χρησιμοποιούνται τα Google Apps για τη διδασκαλία των μαθημάτων (lesson plans, teacher reports, timetables, statistics), τη διαχείριση του μαθητικού δυναμικού (παρουσίες - απουσίες, ημερήσια διαγωγή μαθητών), την παραγωγή και τη διακίνηση εκπαιδευτικού υλικού (worksheets), τα διαγωνίσματα και τις εξετάσεις (e-exams), την εξ αποστάσεως εκπαίδευση μαθητών που δεν παρακολουθούν λόγω προβλημάτων υγείας (e-learning), την αξιολόγηση των μαθητών (περιγραφική και αριθμητική) (e-assessment), τη δημοσίευση εργασιών και έργων των μαθητών (google photos), την επαφή με τους γονείς και κηδεμόνες των μαθητών (shared folders), τη συνεργασία μεταξύ των εκπαιδευτικών του σχολείου (virtual teacher's room), κτλ. Είναι ένα ψηφιακό σχολείο με όλη την σημασία της λέξης. Θεωρείται αδιανόητο οι μαθητές να μην έχουν ψηφιακή ταυτότητα, το ίδιο και οι καθηγητές, βέβαια μέσα σε ένα ελεγχόμενο περιβάλλον. Το internet που προσφέρεται από το σχολικό δίκτυο μέσω wi-fi είναι κλειδωμένο και μαθητές και καθηγητές έχουν πρόσβαση μόνο με προσωπικό κωδικό.

Την Παρασκευή 8-9-2017 επισκεφτήκαμε το σχολείο Tallinn 21 Kool. Στο σχολείο αυτό φοιτούν 1316 μαθητές (Primary school – 361 students, Lower Middle School -360 students, Upper Middle School -276 students, Upper Secondary School – 319 students) και διδάσκουν 81 δάσκαλοι και καθηγητές. Η μουσική, τα Αγγλικά και οι ΤΠΕ είναι τα μαθήματα στα οποία δίνεται μεγάλη έμφαση και άμεση προτεραιότητα είναι η διδασκαλία των δεξιοτήτων του 21ου αιώνα (21st Century Skills) στους μαθητές όπως η δημιουργικότητα, η κριτική σκέψη, η συνεργατικότητα, η επικοινωνία, η καινοτομία και η επιχειρηματικότητα, ο σεβασμός στο περιβάλλον και το συνάνθρωπο, η ανοχή, η χρήση ψηφιακών εργαλείων και η συμπεριφορά του ψηφιακού πολίτη. Αυτό που μας έκανε εντύπωση είναι ότι, όπως και στο Ρωσικό σχολείο, το απόγευμα λειτουργούν στο σχολείο λέσχες όπως χορωδίας, μουσικής, ρομποτικής, μαθηματικών, χορών, καλών τεχνών, ξένων γλωσσών, προετοιμασία εξετάσεων γλωσσομάθειας και πολλές άλλες. Στις λέσχες αυτές διδάσκουν καθηγητές και δάσκαλοι που θέλουν να συμπληρώσουν το εισόδημά τους με παραπάνω ώρες εργασίας (όχι συμπλήρωση ωραρίου) και αν δεν υπάρχει καθηγητής τότε διδάσκει κάποιος απόφοιτος του σχολείου επί πληρωμή ως βοηθός καθηγητής (tutor student). Συνήθως είναι πρωτοετείς φοιτητές που εργάζονται στο αντικείμενο το οποίο σπουδάζουν με σύμβαση ενός έτους και πληρώνονται από το σχολείο. Επίσης μεγάλη εντύπωση μας έκανε ο τρόπος με τον οποίο επεκτάθηκαν οι χώροι του σχολείου για να μπορέσουν να υποδεχτούν ένα τόσο μεγάλο αριθμό μαθητών. Χτίστηκε νέα πτέρυγα, η οποία ενώθηκε με το νεοκλασικό κτίριο δημιουργώντας στο εσωτερικό ένα στεγασμένο αίθριο, το οποίο χρησιμοποιείται ως αυλή και ως χώρος σίτισης των μαθητών. Ένα πολύ όμορφο και ευχάριστο μέρος με έργα τέχνης των παιδιών να κοσμούν τους τοίχους, φυτά και νερά, πραγματικά ένας παράδεισος.

Μετά την ξενάγηση στους χώρους του σχολείου και την παρατήρηση σε ώρα μαθήματος είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε με μαθητές και καθηγητές. Μάθαμε ότι οι μαθητές έχουν ενεργό συμμετοχή στη διαχείριση του σχολείου, με τις μαθητικές κοινότητες να αναλαμβάνουν ακόμη και υποχρεώσεις που έχουν εκπαιδευτικοί στο ελληνικό σχολείο όπως εφημερίες, διαμεσολάβηση, πρόληψη περιπτώσεων σχολικού εκφοβισμού, προετοιμασία εορτών και εκδηλώσεων. Όλοι εκφράστηκαν με τα καλύτερα λόγια για το σχολείο και για το εκπαιδευτικό σύστημα και έγινε φανερή η ικανοποίηση που αντλούν οι καθηγητές από το επάγγελμά τους, το οποίο βλέπουν ως λειτούργημα και όχι ως μια διαδικαστική και υποχρεωτική εκτέλεση εργασίας, και οι μαθητές από το σχολείο τους, στο οποίο αισθάνονται σα στο σπίτι τους και το ιατηρούν καθαρό και περιποιημένο.

Το απόγευμα συγκεντρωθήκαμε στο Πανεπιστήμιο του Ταλίν, στη σχολή Νέων Τεχνολογιών, όπου ο Dr Mart Laanpere, καθηγητής και ερευνητής, μας μίλησε για το Εσθονικό εκπαιδευτικό σύστημα, για την ψηφιακή Εσθονία και τη σημασία που δίνουν γονείς και καθηγητές στον ψηφιακό γραμματισμό των παιδιών τους, καθώς και για την επιτυχία των Εσθονικών σχολείων στις εξετάσεις PISA. Αργότερα συμπληρώσαμε το δικό μας ημερολόγιο σκέψεων από το σύνολο των επισκέψεων μας στα σχολεία των δυο χωρών (reflective journal) και αξιολογήσαμε το σεμινάριο που παρακολουθήσαμε.

ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ - ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ - ΕΝΤΥΠΩΣΕΙΣ

Μαραβελάκη Φρύνη, Εκπαιδευτικός ΠΕ06, ΠΕ40

Η εκπαίδευση και στις δυο χώρες έχει αναχθεί σε αγαθό υψηλής αξίας και η εμπιστοσύνη ανάμεσα στους εμπλεκόμενους είναι το κλειδί της επιτυχίας.
Το επάγγελμα του εκπαιδευτικού έχει μεγάλο κύρος και αναγνωρίζεται η κοινωνική διάσταση του εκπαιδευτικού έργου.

Τσίντση Σοφία, Εκπαιδευτικός ΠΕ02

Ο συνδυασμός άνεσης, χαλαρότητας, εμπιστοσύνης και εποικοδομητικής μάθησης έκανε όλους τους συμμετέχοντες να φαίνονται πως πραγματικά απολαμβάνουν την εκπαιδευτική διαδικασία.
Πόσο ελκυστικό και αποδοτικό σε όλες του τις εκφάνσεις μπορεί να είναι το σχολείο που κάνει τη βέλτιστη χρήση της νέας τεχνολογίας.

Βαφείδης Κωνσταντίνος, Εκπαιδευτικός ΠΕ04, ΠΕ12.10

ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ: το κλειδί της Φιλανδικής Επιτυχίας! Πραγματικά από την πρώτη στιγμή της επίσκεψης, το νιώθεις, το διαπιστώνεις τόσο σε μαθητές όσο και σε καθηγητές! Και πως κατορθώνεται αυτό; Πιστεύω πως με το να υπάρχει πλήρη ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ παντού!
Μήπως τελικά η ισότητα, η ελευθερία και η εμπιστοσύνη που υπερασπίζεται η Φιλανδία είναι ανώτερη της αριστείας και του ανταγωνισμού ή μήπως το τέλειο αποτέλεσμα είναι θέμα προγραμματισμού, προϋπολογισμού και στόχων;;;

Τραγούδας Δημήτριος, Εκπαιδευτικός ΠΕ04.05

ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ

Ελευθερία
Αυτονομία
Αμοιβαία εμπιστοσύνη μεταξύ δασκάλων και μαθητών που πηγάζει από τον πολιτισμό τους και τη κουλτούρα τους ( Εκπαιδευτικοί και μαθητές ξυπόλητοι μέσα στις αίθουσες.)
TRUST IST THE KEY. Αυτό είναι το μότο της επιτυχίας του Φινλανδικού σχολείου, όπου οι περισσότεροι μαθητές θέλουν να γίνουν εκπαιδευτικοί.

ΕΣΘΟΝΙΑ

Υψηλά καταρτισμένο εκπαιδευτικό προσωπικό.
Οι μαθητές των Εσθονικών σχολείων παρουσιάζουν άριστη εικόνα στη χρήση των ηλεκτρονικών μέσων και ιδιαίτερα στη χρήση ιστοσελίδων.
Το 90% των μαθητών αισθάνονται ικανοποιημένοι από τη ζωή τους και έχουν γενικά θετική στάση απέναντι στο σχολείο.
Συμπερασματικά καταλήγω ότι στην επιτυχία αυτών των χωρών στην εκπαίδευση και γενικώς, συμβολή μεγάλη έχει η ευρύτερη παιδεία, η οργάνωση, η πειθαρχία , η εμπιστοσύνη και ο άριστος προγραμματισμός και άκρατος επαγγελματισμός τους σε όλα τα επίπεδα.

Ευχαριστίες

Ευχαριστούμε πολύ:

το ΙΚΥ για την χρηματοδότηση του προγράμματος μας και την ευκαιρία που μας έδωσε να επισκεφτούμε τις συγκεκριμένες χώρες και να μελετήσουμε τα εκπαιδευτικά τους συστήματα,
τον εκπαιδευτικό οργανισμό Euneos (Ilpo Halonen, Ludo Mateusen, Pentti Pirhonen, Heidi Veikkolainen),για την υποδοχή, την άψογη διοργάνωση του σεμιναρίου και τη βοήθεια που μας πρόσφερε για την ευχάριστη διαμονή μας στις χώρες αυτές,
τον Dr Martii Hellstrom,
τον Dr Mart Laanpere,
την Andrea Gatman.