ΣΕΠ και σχολικοί ψυχολόγοι: Πώς η έλλειψή τους «ρημάζει» γενιές μαθητών
Βασιλική ΔρίβαΠολλές είναι οι συζητήσεις γύρω από την κάλυψη των απαραίτητων θέσεων σχολικών ψυχολόγων, αλλά και την σωστή αξιοποίηση του μαθήματος του Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, δύο θεσμούς που έχουν παραμεληθεί αρκετά και έχουν περάσει από χίλια κύματα για να καταλήξουν σε ένα σαθρό παρόν, με ένα σαθρότερο μέλλον.
Και όμως, η αναγκαιότητά τους είναι μεγάλη και ιδιαίτερα κρίσιμη σε αυτές τις περιόδους ταραχών που γεννούν μεγαλύτερη αβεβαιότητα στους μαθητές, τόσο στο ψυχολογικό κομμάτι, όσο και στον επαγγελματικό τομέα, ενόσω ερωτήματα και ανησυχίες προκύπτουν καθημερινά. Αν και μοιάζουν εν μέρει άσχετα κομμάτια της εκπαίδευσης, αποτελούν δύο «στιβαρά» ζητήματα της μαθητικής ζωής.
ΣΕΠ
Ο Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολιγμός αποτελεί ένα μάθημα που πολλοί, δυστυχώς, θεωρούν άνευ σημασίας, μα τα συχνά λάθη των μαθητών στα μηχανογραφικά, οι μη αναμενόμενες σπουδές και η ανεπαρκής εργασιακή αποκατάσταση για την οποία δεν είχαν γνώση έκαναν ξεκάθαρο ότι οι διδασκόμενοι ήταν υπο-πληροφορημένοι, αγνοώντας βασικές πληροφορίες και ωθούμενοι σε σχολές που ενίοτε δεν ήξεραν τι στόχο είχαν και αν πραγματικά τις ήθελαν.
Συχνό είναι μάλιστα και το φαινόμενο φοιτητές να παρατάνε τα τμήματα σπουδών τους κατανοώντας ότι αλλιώς τα περίμεναν και αλλιώς ήταν, είτε δίνοντας ξανά Πανελλήνιες, είτε παρακολουθώντας μαθήματα σε Κολλέγια και ΙΕΚ, έχοντας όμως δυστυχώς χάσει χρόνο από τα νεανικά χρόνια και την επιστημονική εξερεύνηση που τους ταιριάζει.
Μάλιστα, πολλοί είναι και οι μαθητές που λόγω της βαθμολογίας τους δεν έβαζαν όλες τις προτιμήσεις τους, μην κατανοώντας πλήρως την διακύμανση των βάσεων και το ευμετάβλητο της φύσεώς τους, χάνοντας έτσι μετά σχολές στις οποίες θα μπορούσαν να εισαχθούν εν τέλει. Και το σύστημα των Πανελλαδικών είναι ακόμα πιο περίπλοκο σήμερα, όπου κάθε τμήμα βάζει τα δικά του «όρια», δημιουργώντας ένα χάος στο μυαλό των μαθητών, το οποίο ο ΣΕΠ θα μπορούσε να ξεδιαλύνει, αν γινόταν στα σχολεία όπως και όσο έπρεπε.
Κατά άλλες περιπτώσεις οι νέοι φοιτητές, κατανοούν ότι πολλά από τα μαθήματα που διδάσκονται είναι ιδιαίτερα δύσκολα οδηγώντας σε άγχος, αβεβαιότητα και φόβο για αποτυχία, καθώς τα σχολικά μαθήματα όντας ίδια τις τελευταίες δεκαετίες αποτυγχάνουν να θέσουν βάσεις για τη διευρυμένη επιστημονικά ακαδημαϊκή ζωή. Και εκεί ο ΣΕΠ θα ήταν ένας χρήσιμος οδηγός για το τι πρέπει να προσέξουν οι μαθητές όταν θα αρχίσουν να φοιτούν σε σχολές και τι μαθήματα θα έχουν μπροστά τους.
Ο Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός ξεκίνησε να διδάσκεται στις σχολικές αίθουσες από το 1985, ενώ η ύπαρξη ΚΕΣΥΠ και ΓΡΑΣΕΠ βοηθούσαν το συγκεκριμένο έργο, παρέχοντας παράλληλη πληροφόρηση.
Πλέον οι συνθήκες του ΣΕΠ είναι μετέωρες, ενώ οι χειρισμοί του υπουργείου είναι άστοχοι, δημιουργώντας αβεβαιότητα και στη σχέση ΓΡΑΣΥΠ και ΣΕΠ.
Σχολικοί ψυχολόγοι
Αρκετά πιο διευρυμένο είναι το πρόβλημα των σχολικών ψυχολόγων, οι οποίοι δεν υπάρχουν σε επαρκείς αριθμούς και ακόμα αντιμετωπίζονται με κάποιο φόβο από τους μαθητές.
Ο αριθμός των ψυχολόγων οφείλει να είναι αυξημένος με στόχο να αντιμετωπίζει τα ολοένα και αυξανόμενα προβλήματα των μαθητών, τόσο στο εκπαιδευτικό επίπεδο (άγχος για μαθητικές επιδόσεις κ.λπ.) όσο και για το οικογενειακό «βάρος» που κουβαλάνε αγόγγυστα και στην ενηλικίωση δημιουργεί εμφανή και δυσεπίλυτα προβλήματα.
Όπως έχει αναφερθεί και σε άλλα άρθρα, η αγωνία των μαθητών για τις υψηλές επιδόσεις προκαλεί συχνά ένα υποβόσκων άγχος που δε γνωρίζουν ούτε ότι υπάρχει, ούτε και πώς αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά και συνήθως αυτό προκαλείται από τους γονείς.
Όμως, η οικογένεια δεν περνάει στα παιδιά της μόνο αυτή την έγνοια, αλλά και κάθε τι που αφορά την οικογενειακή ζωή. Το πιο τρανταχτό παράδειγμα των ημερών είναι η οικονομική δυσκολία που αντιμετωπίζουν πολλά νοικοκυριά, ενώ συχνά οι κακές συνθήκες ανάμεσα στα ζευγάρια ή οι σχέσεις με τα άλλα μέλη των οικείων και γενικότερα τα όποια κωλύματα έχουν μπροστά τους οι ενήλικες, γίνονται ένα μικρό λιθαράκι στο μυαλό των τέκνων τους, που με κάθε αφορμή μετακινείται και μεγαλώνει επιβαρύνοντας την πνευματική υγεία τους.
Φυσικά τέτοια προβλήματα πρέπει αρχικά να αντιμετωπιστούν από τα άτομα που τα αφορούν σταδιακά και λογικό είναι πως σε κάθε οικογένεια τα εμπόδια καταπολεμούνται από κοινού και ενίοτε ίσως να είναι χρήσιμο να συζητούνται με τα παιδιά, το πρόβλημα είναι όμως στο πως γίνεται αυτό.
Οι φωνές και η βία τραυματίζουν ιδιαίτερα την ψυχολογία τους, κάνοντας την ύπαρξη ψυχολόγων στα σχολεία αναγκαία, με στόχο τη δημιουργία διαύλων επικοινωνίας που θα δημιουργήσουν συνειδητοποιημένους νέους που θα γνωρίζουν πώς θα σπάσουν τα δικά τους τείχη και δεν θα συνεχίσουν τις «αμαρτίες» των γονέων. Μέσα από αυτό μπορεί ακόμα και οι ίδιοι οι γονείς να μάθουν να διαχειρίζονται καλύτερα τις καταστάσεις, γι'αυτό απαραίτητες είναι και οι οικογενειακές συνεδρίες που θα ξεσκεπάσουν σοβαρά ζητήματα και θα οδηγήσουν σε ειρηνική καταπολέμηση.
Εδώ φυσικά, να μην ξεχνάμε και τις περιπτώσεις της ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού, που επιβαρύνουν την παιδική ψυχολογία, απομονώνουν τα παιδιά και δημιουργούν ανασφάλειες που «μεγαλώνουν» και γίνονται εχθροί των ανηλίκων. Το τελευταίο διάστημα πολλά είναι τα περιστατικά που καταγράφονται, με ιδιαίτερα ακραία φαινόμενα, όπως οι απόπειρες βιασμού ή και οι ίδιοι οι βιασμοί, οι ξυλοδαρμοί, οι απειλές και άλλα, καταστάσεις στις οποίες ο σχολικός ψυχολόγος μπορεί να επέμβει δυναμικά και να υποστηρίξει τα θύματα.
Ένα ακόμα σημαντικό σημείο που οι σχολικοί ψυχολόγοι θα ήταν πανάκεια είναι οι προσωπικές αναζητήσεις των παιδικών μυαλών, όπου κι αν αυτές αναπτύσσονται. Σε έναν σταθερά εξελισσόμενο κόσμο οι σκέψεις και οι προβληματισμοί είναι αναρίθμητοι και οι μαθητές έχουν ανάγκη να γνωρίζουν ότι πάντα δίπλα τους υπάρχει ένας ειδικός που δεν θα κρίνει, αλλά αντίθετα θα τους βοηθήσει να βελτιωθούν και να αγαπήσουν όσα είναι μέσα στην κοινωνία, σμιλεύοντας το μέλλον και τη μοναδικότητά τους.
Εντούτοις το υπουργείο υπό το θεσμό, τρόπον τινά, του ένα ψυχολόγου ανά πέντε σχολεία δεν δημιουργεί σταθερές βάσεις για καλλιέργεια αποτελεσματικών σχέσεων μεταξύ του επιστήμονα και των μαθητών, δείχνοντας αδιαφορία (ΚΑΙ) προς την ψυχική κατάσταση των παιδιών.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου