29/9/2009
Η λαιμητόμος του «δέκα»
Οι «καλοί» και οι «κακοί» των Πανελλαδικών Εξετάσεων
Του Κώστα Μουντάκη
Τα φετινά αποτελέσματα εισόδου στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, όπως και των προηγούμενων χρόνων, ανέδειξαν για άλλη μια φορά τον ατυχή καθορισμό τού δέκα ως βάση εισόδου από την πρώην υπουργό και τα κοινωνικά, ηθικά και ψυχολογικά προβλήματα τα οποία δημιουργεί.
Η όλη σύγχυση η οποία οδήγησε στην ψήφιση αυτού του νόμου προέρχεται ουσιαστικά από τη μη επαρκή κατανόηση τριών πραγμάτων: α) της έννοιας της βάσης, δηλαδή του δέκα, β) της έννοιας του «καλός μαθητής» και γ) της κοινωνικής ανάγκης για υψηλότερη μόρφωση σε όλα τα επαγγέλματα.
Για την έννοια της βάσης ο περισσότερος κόσμος και φυσικά η πρώην υπουργός έχει παγιώσει άποψη από τότε που πήγαινε στο σχολείο νομίζοντας ότι υπάρχει κάτι το ουσιαστικό με το δέκα. Ότι δηλαδή όσοι παίρνουν πάνω από αυτό είναι οι «καλοί» και όσοι παίρνουν κάτω από αυτό οι «κακοί» που πρέπει να μένουν στην ίδια τάξη ή τελικά να μην τελειώνουν ούτε την υποχρεωτική εκπαίδευση. Οι παροικούντες στην Ιερουσαλήμ γνωρίζουν ότι αυτή η έννοια της βάσης (δέκα) στην εκπαίδευση έχει προ πολλού εκφυλιστεί. Αν δηλαδή κάποιος επισκεφτεί ένα Λύκειο, θα διαπιστώσει ότι πιθανόν κανείς να μην είναι απορριπτέος παρά μόνον αυτοί που για κάποιους λόγους (αρρώστια κ.λπ.) είχαν ελλιπή φοίτηση. Και αν βέβαια το δέκα αντιπροσωπεύει κάτι για τον μαθητή του Λυκείου για να περάσει από τη μια τάξη στην άλλη ως κατάκτηση μιας μίνιμουμ ύλης, δεν αντιπροσωπεύει απολύτως τίποτα για την είσοδο στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση αφού κάθε σχολή διαμορφώνει κάθε χρόνο τη δική της διαφορετική βάση ανάλογα: α) με τον αριθμό των εισακτέων και β) τη δυσκολία των θεμάτων. Έτσι η βάση για την Ιατρική μπορεί να διαμορφώνεται πάνω από το δεκαεννέα, ενώ στην ανθοκομία στο πέντε. Αν αλλάξουμε μια από τις παραπάνω παραμέτρους, π.χ. βάλουμε πιο εύκολα θέματα, η βάση θα ανέβει, ενώ αν αυξήσουμε τον αριθμό των εισακτέων η βάση κατεβαίνει. Με την καθιέρωση όμως του δέκα ως βάση εμφανίστηκε το παράδοξο η βάση για την Ιατρική να καθορίζεται από τον αριθμό των εισακτέων και τη δυσκολία των θεμάτων, η δε βάση στην ανθοκομία από την υπουργό.
Ένα άλλο στοιχείο το οποίο δεν έχει γίνει πλήρως αντιληπτό είναι ο χαρακτηρισμός καλός και μη καλός (κακός) μαθητής. Δεν υποστηρίζεται εδώ ότι όλοι οι μαθητές είναι ίδιοι και ότι δεν υπάρχουν καλοί και λιγότερο καλοί μαθητές. Ακριβώς το αντίθετο. Οι άνθρωποι διαφέρουν στις έμφυτες ικανότητές τους και αυτό έχει ως αποτέλεσμα ακόμα και όταν όλες οι άλλες συνθήκες είναι οι ίδιες κάποιοι να είναι καλύτεροι από τους άλλους στο υπό εξέταση αντικείμενο. Αφού λοιπόν υπάρχουν καλοί και λιγότεροι καλοί μαθητές με τα σημερινά εκπαιδεύτηκα κριτήρια, θα πούμε το αυτονόητο ότι οι καλοί θα μπουν στις σχολές με υψηλότερες ακαδημαϊκές απαιτήσεις (Ιατρική) και οι λιγότερο καλοί στις σχολές με λιγότερες (ανθοκομία).
Το τρίτο στοιχείο είναι αυτό της εξέλιξης των πραγμάτων και της κοινωνικής απαίτησης για υψηλότερη μόρφωση σε όλα τα επαγγέλματα. Αν πριν από πενήντα χρόνια που ανθοκόμος γινόταν αυτός που δεν είχε τελειώσει ούτε το Δημοτικό έλεγε κάποιος ότι σε δυο γενιές θα χρειαζόταν κάποιο πανεπιστημιακό πτυχίο για να ασκηθεί αυτό το επάγγελμα, θα προξενούσε πιθανόν μειδιάματα συγκαταβατικότητας. Κατά τον ίδιο τρόπο πιθανόν να προξενεί μειδιάματα σήμερα η άποψη ότι έπειτα από δυο γενιές πιθανόν και άλλα επαγγέλματα που θεωρούνται σήμερα ότι μπορεί να ασκηθούν από τελειόφοιτους δημοτικού σχολείου να προϋποθέτουν πτυχίο Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Το πρόβλημα δηλαδή δεν είναι ο βαθμός που θα γράψουν αυτοί που θα μπουν στο ΤΕΙ ανθοκομίας ή ιχθυοκαλλιέργειας αλλά το ερώτημα σε ποιον αριθμό ανέρχεται η κοινωνική ανάγκη αποφοίτων από αυτές τις σχολές. Λαμβάνοντας υπόψη την αύξηση των ειδικοτήτων τα τελευταία χρόνια στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση που αποτελεί βέβαια αντανάκλαση σε μεγάλο βαθμό των κοινωνικών αναγκών έχουμε τη γνώμη ότι είμαστε περισσότερο «σωστοί», και υπηρετούμε καλύτερα τη χώρα μας αν αποδεχτούμε την αναγκαιότητα της ύπαρξης αυτών των σχολών και κατ΄ επέκταση τη συμπλήρωση του αριθμού των εισακτέων τους ανεξάρτητα προκαθορισμένης βάσης. Άλλωστε αν οι εξετάσεις των ΤΕΙ γίνονταν χωριστά και με άλλα θέματα από τις υπόλοιπες σχολές της Τριτοβάθμιας, οι βάσεις πολύ εύκολα θα διαμορφώνονταν και γι΄ αυτούς πολύ πάνω από το δέκα και όχι στο πέντε που πιθανόν κάποιους ενοχλεί.
Η δυνατότητα περισσότερης μόρφωσης όλων των πολιτών πρέπει να αποτελεί βασική αρχή κάθε προοδευτικής αλλαγής στην παιδεία. Η πολιτική της μιας θέσης στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση για κάθε τελειόφοιτο Λυκείου που είχε παλαιότερα επιχειρηθεί, αλλά ουδέποτε εφαρμόστηκε πλήρως, πρέπει να επανέλθει, ή να θεωρηθεί ως αρχή σε κάθε επιχειρούμενη εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, ως η περισσότερο σωστή για τη χώρα μας την παρούσα χρονική περίοδο.
ΜΟΡΦΩΣΗ
Η δυνατότητα περισσότερης μόρφωσης όλων των πολιτών πρέπει να αποτελεί βασική αρχή κάθε προοδευτικής αλλαγής στην παιδεία
Ο Κώστας Μουντάκης είναι αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, πρώην σύμβουλος Φυσικής Αγωγής του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου