δίκτυο για τα δικαιώματα των μαθητών

 

7/5/2009

 

 

Μεγάλο το ποσοστό των παιδιών που δεν τελειώνουν το γυμνάσιο

 

 


Του ΜΑΝΟΛΗ Γ. ΔΡΕΤΤΑΚΗ* 

Σε μια ανάλυση που κάναμε στα αποτελέσματα της απογραφής του 2001, διαπιστώσαμε ότι το 11,7% του πληθυσμού ηλικίας 20-24 ετών, το 13,2% των ηλικίας 25-29 ετών και το 17% των ηλικίας 29-34 ετών δεν έχει τελειώσει το γυμνάσιο (βλέπε σχετικά το βιβλίο μας «Εκπαίδευση η Αχίλλειος Πτέρνα της Ελλάδας», που εκδόθηκε τον Δεκέμβριο του 2006). 

Το ερώτημα που γεννιέται είναι, αν η διαρροή μαθητών από τα γυμνάσια συνεχίζεται και αν ναι, ποια είναι η έκτασή της. Μια απάντηση στο ερώτημα αυτό μπορεί να δώσουν τα στοιχεία και αφορούν τον μαθητικό πληθυσμό των γυμνασίων σε 3 διαδοχικά έτη. Ομοιογενή στοιχεία της ΕΣΥΕ για τα γυμνάσια υπάρχουν για τα σχολικά έτη 2001/4-2005/06. Στο άρθρο αυτό, λόγω του περιορισμένου χώρου, θα χρησιμοποιήσουμε μόνο τα στοιχεία για τα σχολικά έτη 2003/04 και 2005/06. 

Στην 1η στήλη του πρώτου μέρους του Πίνακα που ακολουθεί δίνεται ο αριθμός των εγγεγραμμένων μαθητών στην Α' τάξη γυμνασίου στην έναρξη του σχολικού έτους 2003/05 και ο αριθμός εκείνων που εγκατέλειψαν το γυμνάσιο στη διάρκεια των τριών σχολικών ετών 2003/04-2005/06. Στην 1η στήλη του δεύτερου μέρους δίνεται ο αριθμός των μαθητών που παρέμειναν εγγεγραμμένοι στην Γ' τάξη γυμνασίου το σχολικό έτος 2005/06, αυτών που διέκοψαν αδικαιολόγητα και δεν προσήλθαν στις εξετάσεις της Γ' τάξης γυμνασίου, αυτών που απορρίφθηκαν, αυτών που πήραν απολυτήριο γυμνασίου και το σύνολο των μαθητών της Α' τάξης γυμνασίου του σχολικού έτους 2003/05 που δεν πήραν απολυτήριο της Γ' γυμνασίου στη λήξη του σχολικού έτους 2005/06 (αυτοί είναι το άθροισμα των μαθητών που εγκατέλειψαν το γυμνάσιο, αυτών που διέκοψαν αδικαιολόγητα και εκείνων που απορρίφθηκαν στην Γ' τάξη). Στη 2η στήλη του Πίνακα δίνονται τα ποσοστά που αντιπροσωπεύουν οι διάφορες κατηγορίες των μαθητών στον αριθμό των εγγεγραμμένων στην Α' τάξη γυμνασίου το σχολικό έτος 2003/04. 

Από τη 2η στήλη του Πίνακα φαίνεται: 

@TABLE 

Μαθητές εγγεγραμμένοι στην Α' τάξη γυμνασίου στην 

έναρξη του σχολ. έτους 2003/04 και πορεία των μαθητών 

αυτών μέχρι την Γ' τάξη στη λήξη του σχολ. έτους 2005/06 

ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΜΑΘΗΤΕΣ ΩΣ % Α' ΤΑΞΗΣ 

ΣΧΟΛΙΚΑ ΕΤΗ 2003/04, 2004/05 ΚΑΙ 2005/06 

Εγγεγραμμένοι Α' τάξη, έναρξη 2003/04 114.960 100,0 

Εγκατέλειψαν 

το Γυμνάσιο 14.708 12,8 

Γ' Τάξη, λήξη 2005/06 

Παρέμειναν εγγεγραμμένοι 100.252 87,2 

Διέκοψαν αδικαιολόγητα 2.161 1,9 

Προσήλθαν στις εξετάσεις 98.091 85,3 

Απορρίφθηκαν 4.405 3,8 

Πήραν απολυτήριο 93.686 81,5 

Από τους εγγεγραμμένους στην 

Α' τάξη 2003/04 δεν πήραν απολυτήριο 21.274 18,5 

@/TABLE 

- Το μεγαλύτερο ποσοστό (12,8%) των παιδιών που δεν πήραν απολυτήριο γυμνασίου διέρρευσε στη διάρκεια των τριών ετών. 

- Ενα μικρό ποσοστό (1,9%), παρ' ότι παρέμεινε μέχρι και την Γ' τάξη γυμνασίου, δεν προσήλθε στις εξετάσεις. 

- Ενα σημαντικό ποσοστό (3,8%) απορρίφθηκε στις εξετάσεις για το απολυτήριο γυμνασίου. 

- Συνολικά το 18,5% των μαθητών που ήταν εγγεγραμμένοι στην Α' τάξη γυμνασίου το 2003/04 δεν πήραν απολυτήριο γυμνασίου το 2005/06. 

Και αν ακόμα υποθέσουμε ότι ένα ποσοστό αυτών που απορρίφθηκαν στην Γ' τάξη θα πάρουν απολυτήριο γυμνασίου, και πάλι το ποσοστό των παιδιών που δεν τελειώνουν το γυμνάσιο στη χώρα μας ξεπερνά το 15% (και ίσως και το 17%). Με μικρές διαφορές, παρόμοια είναι και τα ποσοστά των παιδιών που δεν πήραν απολυτήριο γυμνασίου στη λήξη των δύο προηγούμενων σχολικών ετών (2003/04 και 2004/05). 

Αναζητήσαμε τους λόγους για τους οποίους εξακολουθεί να είναι πολύ υψηλό το ποσοστό των παιδιών που δεν παίρνουν απολυτήριο γυμνασίου με βάση τα στοιχεία της ΕΣΥΕ. Στην έναρξη των σχολικών ετών 2003/04 και 2005/06 υπάρχουν στοιχεία για τους μαθητές με γηγενείς, παλιννοστούντες και αλλοδαπούς γονείς. Με βάση τα στοιχεία έναρξης των ετών 2003/04 και 2005/06 (δυστυχώς στη λήξη των σχολικών ετών υπάρχουν στοιχεία μόνο για το σύνολο και όχι τις τρεις ομάδες μαθητών), διαπιστώσαμε ότι το ποσοστό της διαρροής στις τρεις τάξεις του γυμνασίου των (λίγων) μαθητών με παλιννοστούντες γονείς είναι σχεδόν διπλάσιο και των (πολύ περισσότερων) μαθητών με αλλοδαπούς γονείς υπερδιπλάσιο από εκείνο των μαθητών με γηγενείς γονείς. Οι μαθητές, όμως, αυτοί αντιπροσωπεύουν μόνο το 12% των μαθητών της Α' τάξης γυμνασίου. Κατά συνέπεια, το ποσοστό των μαθητών με γηγενείς γονείς που δεν τελειώνουν το γυμνάσιο θα πρέπει να ξεπερνά το 15%. 

Ολα τα παιδιά με παλιννοστούντες γονείς και η συντριπτική πλειονότητα των παιδιών με αλλοδαπούς γονείς θα μείνουν και θα σταδιοδρομήσουν στη χώρα μας. Κατά συνέπεια, για όλα αυτά τα παιδιά, όπως και για τα παιδιά με γηγενείς γονείς, ισχύει η διάταξη του Συντάγματος για την 9χρονη υποχρεωτική εκπαίδευση. Δυστυχώς, 25 ολόκληρα χρόνια μετά την έναρξη της εφαρμογής της διάταξης αυτής, τα ποσοστά αυτά εξακολουθούν να είναι πολύ υψηλά (παρόμοια με τα ευρήματα της διδακτορικής διατριβής της Μαρίας Λαρίου-Δρεττάκη, η οποία εγκρίθηκε από το Πανεπιστήμιο Κρήτης το 1991 και η οποία αφορούσε τα σχολικά έτη 1981/2-1983/4). 

Προκειμένου όλα τα παιδιά να τελειώνουν τουλάχιστον την 9χρονη υποχρεωτική εκπαίδευση (η οποία θα πρέπει να γίνει 12χρονη), επιβάλλεται η άμεση λήψη δραστικών μέτρων από την Πολιτεία, για να εκλείψει το φαινόμενο αυτό, το οποίο εγκυμονεί τον κίνδυνο για τα παιδιά που εγκαταλείπουν το γυμνάσιο να αντιμετωπίσουν σοβαρές δυσκολίες στην επαγγελματική τους αποκατάσταση και στη ζωή τους γενικότερα. 

* Πρώην: αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ