Σάββατο 26 Αυγούστου 2023

 

Πολλές φορές, οι καλές πρακτικές του παρελθόντος πρέπει να κοιταχτούν και πάλι υπό το πρίσμα της σύγχρονης πραγματικότητας.

Σε λίγες εβδομάδες, οι μαθητές/-τριες θα επιστρέψουν στα θρανία ή θα έρθουν σε αυτά για πρώτη φορά.

Στις περισσότερες περιπτώσεις, ειδικά στα σχολεία των λαϊκών περιοχών, οι μαθητές/-τριες δεν επιστρέφουν στο σχολείο από ένα όμορφο και δημιουργικό καλοκαίρι. Επιστρέφουν από ένα καλοκαίρι μόνιμης παραμονής μέσα στους καυτούς δρόμους των πόλεων και από τις οθόνες των κινητών.

Τα καλοκαίρια των παλιών αναγνωστικών με τις δίμηνες διακοπές στο χωριό, τους «τρεις μήνες στην Ελαταριά», τα καθημερινά παιχνίδια στη θάλασσα και τους περιπάτους στο βουνό απηχούν τη νοσταλγία ενός φαντασιακού κόσμου που υπήρξε, εκείνη την εποχή, για κάποια παιδιά και σήμερα δεν υπάρχει  σχεδόν για κανένα.

Από τις αρχές του 20ου αιώνα άρχισε να αναπτύσσεται ένα δίκτυο μέτρων που αποσκοπούσε στην υγιεινή των παιδιών.

Το 1911, με πρωτοβουλία της Σοφίας Σλήμαν ιδρύθηκαν παιδικές κατασκηνώσεις στη Βουλιαγμένη. Κατασκηνώσεις, στη συνέχεια, ιδρύθηκαν από τη ΧΑΝ, το ΠΙΚΠΑ και άλλες οργανώσεις. Ο θεσμός της παιδικής κατασκήνωσης επεκτάθηκε σημαντικά μετά το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.

Το 1916, στο κτήμα του Νομικού στα Πατήσια, εκεί που σήμερα βρίσκεται το κτήριο του 8ου Γυμνασίου – Λυκείου Αθηνών λειτούργησε μετά από πρόταση του προϊσταμένου της σχολικής υγιεινής στο υπουργείο Παιδείας Εμμανουήλ Λαμπαδάριου, ένα υπαίθριο σχολείο για προφυματικά παιδιά. Το σχολείο αυτό συνδύαζε την ιατρική περίθαλψη με μια ιδιαίτερη παιδαγωγική, ακολουθώντας το πρότυπο των υπαίθριων σχολείων που λειτουργούσαν σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Βέβαια, τα Πατήσια δεν ήταν η ασφυκτικά χτισμένη περιοχή του σήμερα. Ήταν μια περιοχή με καθαρό νερό,  πυκνή βλάστηση και οπωροφόρα δέντρα (βλ. 8ο γυμνάσιο Αθηνών: Ένα ιστορικό σχολικό συγκρότημα των Πατησίων).


Την τετραετία 1928-1932, η κυβέρνηση του Ελευθερίου Βενιζέλου έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον για την προστασία και φροντίδα της παιδικής ηλικίας. Στο πλαίσιο της υγειονομικής φροντίδας του παιδιού και της κοινωνικής πρόνοιας, εντάχτηκε η ίδρυση από τον Δήμο Αθηναίων, σε πολλές περιοχές της Αθήνας, δημοτικών υπαίθριων δεξαμενών, που γίνονταν πισίνες για τα παιδιά (βλ. Παιδικές πισίνες στην Αθήνα του Μεσοπολέμου).

Εύλογα θα ρωτήσει κάποιος: μα τι σχέση μπορεί να έχουν όλα αυτά τα μέτρα που πάρθηκαν στην «εποχή της φυματίωσης» με το σήμερα;

Σήμερα, προφανώς δεν έχουμε τον κίνδυνο μιας εκτεταμένης και χωρίς θεραπεία παιδικής φυματίωσης.

Έχουμε, όμως, την ψυχική υγεία των παιδιών και των εφήβων, την εκγύμναση και την κοινωνικοποίηση τους σε υγιεινά περιβάλλοντα και οργανωμένα από παιδαγωγική άποψη.

Αυτά τα μέτρα, από το παρελθόν, προσαρμοσμένα στο παρόν θα βοηθήσουν καθοριστικά τα παιδιά από τα λαϊκά στρώματα που οι γονείς δεν έχουν τη δυνατότητα να τα στείλουν διακοπές σε θέρετρα. Θα βοηθήσουν, επίσης, τα παιδιά και τους εφήβους να κινηθούν σε ομάδες, να αθληθούν, να ξεδιπλώσουν ικανότητες και να φύγουν από την οθόνη του κινητού.

Πολλές φορές, οι καλές πρακτικές του παρελθόντος πρέπει να κοιταχτούν και πάλι υπό το πρίσμα της σύγχρονης πραγματικότητας.

Δεν υπάρχουν σχόλια: