Εδώ και 37 χρόνια (από το 1984), που ξεκίνησε το σύστημα των δεσμών, ο τρόπος εισαγωγής στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση ακολουθεί λίγο ως πολύ το ίδιο μοτίβο, με αυξομειώσεις στα εξεταζόμενα μαθήματα.
Αφού μάλιστα έγιναν κάποιοι κύκλοι με μαθήματα να μπαίνουν και να βγαίνουν στα εξεταζόμενα, γυρίσαμε εσχάτως στο γνωστό σύστημα των δεσμών ουσιαστικά, με 4 μαθήματα.
Κρίνοντας το σύστημα των Πανελλαδικών εξετάσεων, δε γίνεται να μη σταθούμε στο βασικό θετικό του στοιχείο:
Είναι ό,τι πιο αδιάβλητο υπάρχει στην Ελλάδα. Όταν ακούμε ότι κάποιος πέρασε στην τάδε καλή σχολή, είναι από τα ελάχιστα πράγματα, που δε θα μας έρθει στο μυαλό μήπως είχε κάποιο μέσο, ή πως μπήκε τελικά εκεί. Είναι απολύτως διασφαλισμένο ότι κοπίασε και έγραψε καλά σε έναν αδιάβλητο διαγωνισμό.
Είναι γνωστό ότι ακόμα και οι πιο αδιάφοροι εκπαιδευτικοί, όταν μετέχουν σε Λυκειακές επιτροπές των Πανελλαδικών, δείχνουν υπευθυνότητα και διακατέχονται από άγχος να διεκπεραιώσουν σωστά μια σοβαρή διαδικασία.
Το παραπάνω γεγονός, της αδιαβλητότητας, έχει αυτονόητα τεράστια αξία και μάλιστα δείχνει ότι ακόμα και σε κράτη όπως η Ελλάδα με αυξημένη ανοργανωσιά και διαφθορά, θα μπορούσαν με οδηγό το σύστημα των Πανελλαδικών, πολλοί θεσμοί να λειτουργήσουν πολύ πιο δίκαια και αξιοκρατικά. Εδώ όμως σταματούν τα θετικά του συστήματος.
Η μονοσήμαντη στόχευση από την Α΄ Γυμνασίου - Η υπερβολή και το χάσιμο της ουσίας
Με την πάροδο των ετών η στόχευση των γονιών προς τις Πανελλαδικές γινόταν ολοένα και σε μικρότερες ηλικίες των παιδιών, οδηγώντας στην υπερβολή αλλά και οδηγώντας τους μαθητές σε λανθασμένα μονοπάτια και από εκπαιδευτική και από ψυχολογική άποψη. Από τις μικρές τάξεις, συχνά στο Γυμνάσιο, αν το παιδί φαίνεται να κατασταλάζει στην κατεύθυνση που θα ακολουθήσει, αρχίζει ένας καθ’ υπερβολή αγώνας δρόμου για την καλύτερη δυνατή προετοιμασία του.
Φροντιστήρια ξεκινούν πρόωρα και αρχίζει μια σταδιακή απαξίωση της Γενικής παιδείας και των μαθημάτων που δε θα χρειαστούν στον τελικό στόχο. Συνειδητά ή μισοασυνείδητα αρχίζει μια μονοσήμαντη στόχευση, που σταδιακά αυξάνεται η ένταση της, με πολλαπλές αρνητικές συνέπειες.
Υποβάθμιση της γενικής Παιδείας των παιδιών, καλλιέργεια αχρείαστου πρόωρου άγχους, υπερβολική Φροντιστηριοποίηση της γνώσης και κυρίως μείωση της ομορφιάς της μάθησης και της αβίαστης κατάκτησης νέων γνώσεων και δεξιοτήτων. Όλα αυτά επέρχονται απρογραμμάτιστα κι εν πολλοίς ασυνείδητα, αυξανόμενα με την πάροδο των ετών.
Φυσικά τα σοβαρά προβλήματα ανοργανωσιάς της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, το αναποτελεσματικό και με απαρχαιωμένα προγράμματα σπουδών Δημόσιο σχολείο και οι αμέτρητες παθογένειες του, έχουν συμβάλλει στο μονοσήμαντο προσανατολισμό των γονιών στον τελικό στόχο των Πανελλαδικών, απαξιώνοντας τα γύρω- γύρω. Είναι αλήθεια ότι τα προγράμματα σπουδών σε Γυμνάσιο- Λύκειο μόνο ελκυστικά και σύγχρονα δεν είναι.
Παρόλα αυτά πρόκειται σίγουρα για λανθασμένη επιλογή και στόχευση, για την ισορροπία των ίδιων των παιδιών.
Το Λύκειο: Το μέγιστο του άγχους συμπίπτει με το μέγιστο των παθογενειών
Φτάνοντας στο Λύκειο οι μαθητές συναντούν ένα μη ελκυστικό και αναποτελεσματικό σχολείο, που δε μπορεί να κρατήσει σε ενδιαφέρον γενικής Παιδείας τους μαθητές. Πώς να ενδιαφερθούν π.χ. για την ξένη γλώσσα οι μαθητές, όταν με ευθύνη του υπουργείου και παροιμιώδη ανικανότητα, δεν υπάρχει μαθητής που να έμαθε ουσιαστικά ξένη γλώσσα στο σχολείο.
Πώς να ενδιαφερθούν για τη Φυσική αυτοί που δε θα ακολουθήσουν την αντίστοιχη κατεύθυνση, όταν δεν υπάρχει εργαστηριακή ώρα, παρά τα άρτια εξοπλισμένα και αδρά πληρωμένα εργαστήρια.
Όταν οι ώρες διδασκαλίας είναι τόσο ανεπαρκείς, ώστε «απαγορεύεται» να αφήσεις τους μαθητές να αυτενεργήσουν και να προσπαθήσουν μόνοι τους.
Γιατί να ενδιαφερθούν για τα Θρησκευτικά όταν πρόκειται για κατήχηση Θεοκρατικού καθεστώτος;
Όλα αυτά μαζί με πολλά άλλα (μη πρόσληψη και καθυστερημένη στελέχωση, απουσία οποιασδήποτε αξιολόγησης δομών και προσωπικού κ.α.), οδήγησαν ουσιαστικά στη σιωπηρή ενίσχυση της απαξίωσης της γενικής Παιδείας και στη μοιρολατρική αποδοχή της μονομανίας προς τον τελικό στόχο των Πανελλαδικών εξετάσεων.
Δύο βασικές παγίδες που δυσχεραίνουν το πρόβλημα
Στο Λύκειο δύο βασικές παθογένειες δυσκολεύουν ακόμα περισσότερο τα πράγματα, και δημιουργούν ψευδαισθήσεις στους μαθητές, στην πορεία προς τις Πανελλαδικές εξετάσεις.
- Το ένα είναι η εντελώς αφερέγγυα βαθμολόγηση σε πλήρη αναντιστοιχία βαθμολόγησης- προσπάθειας ή ικανότητας. Όλοι οι εκπαιδευτικοί έχουμε ευθύνη σε αυτό, καθώς η βαθμολόγηση δεν ανταποκρίνεται στην αποτύπωση της πραγματικής εικόνας του μαθητή. Ένα σταδιακά αυξανόμενο ξεχείλωμα, με ηθελημένη φυσικά κατεύθυνση από το υπουργείο, που νομοθέτησε το να μη μένει κανείς στο Λύκειο, οδήγησε σε μια μαγική εικόνα. Η σημερινή βαθμολόγηση στο Λύκειο είναι συχνά αντιστρόφως ανάλογη της αμορφωσιάς η οποία παράγεται.
Το γεγονός της άκριτης βαθμολόγησης, οδηγεί στο παραμύθιασμα μαθητών και γονέων, οι οποίοι υπερτιμούν τις δυνατότητες τους και φτάνοντας στις εξετάσεις, τρώνε τα μούτρα τους.
- Το δεύτερο είναι η τεράστια διαφορά δυσκολίας ανάμεσα στα θέματα που αντιμετωπίζουν οι μαθητές στην Α και Β Λυκείου, σε σχέση με τα θέματα των Πανελλαδικών. Επειδή το θέμα με έχει απασχολήσει και προσπαθώ να κλείσω την ψαλίδα, έχω να πω τα εξής:
Η ψαλίδα, στα θετικά μαθήματα δεν κλείνει για 2 λόγους:
- Οι ώρες Μαθηματικών, Φυσικής, Χημείας στην Α, Β Λυκείου είναι ανεπαρκέστατες για να εμβαθύνει ο μαθητής, να τον αφήσεις να αυτενεργήσει και να μπορέσεις να του βάλεις θέματα κρίσεως και δυσκολίας που να τον προετοιμάζουν σοβαρά για το επίπεδο των Πανελλαδικών. Αν βάλεις τέτοια θέματα θα είσαι ως καθηγητής αναντίστοιχος με αυτά τα οποία μπόρεσες να διδάξεις.
- Τα θέματα στα Μαθηματικά, Φυσική, Χημεία, στις Πανελλαδικές είναι συχνά απαράδεκτα διαβαθμισμένα, με εξαιρετική δυσκολία και χωρίς να ανταμείβουν έναν επιμελή μέσης ευφυίας μαθητή. Αντίθετα μπορεί να τον καταρρακώσουν!
Αποτέλεσμα όλων των παραπάνω είναι η μονομανής στόχευση παιδιών και γονιών στις Πανελλαδικές να οδηγεί συχνά σε ελλιπή γενική μόρφωση, ακόμα και καλών μαθητών, αλλά και σε ψυχολογική κατάρρευση από μία συχνά μοιραία αποτυχία.
Οι εξετάσεις εισαγωγής προς περιζήτητες σχολές, ήταν και είναι διαχρονικά μια στρεσσογόνος διαδικασία. Σήμερα όμως το άγχος έχει αυξηθεί και έχει απλωθεί στον πρότερο χρόνο, οδηγώντας σε μια σχεδόν αρρωστημένη κατάσταση. Όλη η οικογένεια βιώνει μια γεμάτη άγχος κι εντάσεις τελευταία χρονιά και ασυνείδητα συνδέει την επίδοση στις Πανελλαδικές σχεδόν με όλη τη μετέπειτα ζωή του παιδιού.
Συμπέρασμα: Χρειάζεται επαναφορά στις αξίες της μόρφωσης και της γενικής Παιδείας.
Χρειάζεται απομυθοποίηση των εισαγωγικών εξετάσεων και αποδέσμευση τους από το σχολείο.
Χρειάζεται επαναπροσανατολισμός μαθητών και γονιών προς τη μόρφωση και προσγείωση στην πραγματική αντιστοίχιση βαθμολόγησης- αξίας. Χρειάζεται ριζική αναβάθμιση της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ώστε το μορφωτικό επίπεδο των αποφοίτων να προσεγγίζει το αντίστοιχο των αποφοίτων, προ 50 ετών.
Χρειάζεται να καλλιεργούμε στα παιδιά μας αυθεντικά, ότι η ζωή τους, η εξέλιξή τους και η ευτυχία τους δεν κρίνεται από την «επιτυχία» ή «αποτυχία» στις Πανελλαδικές.
Πολύ περισσότερη αξία έχουν η προστασία της ψυχικής υγείας τους, η γενικότερη καλλιέργεια τους, η καλλιέργεια της κριτικής σκέψης και η γενική τους μόρφωση και κυρίως το να χαίρονται να μαθαίνουν και να μάθουν να απολαμβάνουν ανέμελα όσα συνάδουν με την ηλικία τους!
Τάσος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου