Alfavita NewsroomΤις τελευταίες ημέρες έχει ξεκινήσει μια συζήτηση στην τοπική εκπαιδευτική κοινότητα με αφορμή την πρόταση του Δντή Β/θμιας Χανίων, κ. Τζανάκη, να μετατραπεί το 1ο Γυμνάσιο Χανίων σε Πειραματικό Σχολείο. Η πρόταση αυτή, ύστερα από συζήτηση του Δντή Β/θμιας και του Συλλόγου Διδασκόντων του σχολείου απορρίφθηκε από τους καθηγητές με συντριπτική πλειοψηφία.
Η Αδέσμευτη Ομάδα Καθηγητών, θεωρεί ότι στην περίπτωση του 1ου Γυμνασίου Χανίων συγκεφαλαιώνονται δύο παράμετροι: Εκείνη της ίδρυσης και λειτουργίας πειραματικού σχολείου στην πόλη των Χανίων και εκείνη της φθίνουσας σε μαθητικό δυναμικό πορείας του σχολείου τα τελευταία χρόνια.
H Αδέσμευτη Ομάδα Καθηγητών επιθυμώντας να είναι μέρος των λύσεων και όχι των προβλημάτων, θέτει προς διαβούλευση μια σειρά από προτάσεις, θεωρώντας ότι η διάσωση και ανάπτυξη του 1ου Γυμνασίου Χανίων είναι εφικτή.
Ας τις δούμε για λίγο χωριστά πριν τις δούμε σε συνάφεια.
Α. Πειραματικά Σχολεία
Πειραματικά Σχολεία (στο εξής, ΠΕΙ.Σ.) είναι εκείνα που μέσα από την πιλοτική εφαρμογή εκπαιδευτικών καινοτομιών, επιχειρούν την ανάπτυξη ερευνητικών και δημιουργικών δράσεων καθώς και τον πειραματισμό σε νέα προγράμματα σπουδών, με νέες μεθόδους μαθητικού πληθυσμού, καθώς οι μαθητές επιλέγονται ύστερα από κλήρωση. Οι διδασκαλίας, σχολικά εγχειρίδια και καινοτόμες πρακτικές σε τυχαίο δείγμα του παραπάνω καινοτόμες πρακτικές πραγματοποιούνται σε συνεργασία με συγκεκριμένα ΑΕΙ και βέβαια με το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ).
Μια επιμέρους δυσκολία υπάρχει όταν δεν έχουμε απλά την εξ αρχής ίδρυση ενός ΠΕΙ.Σ (Α/θμιας ή Β/θμιας), πράγμα που είναι το καλύτερο, αλλά τη μετατροπή ενός τυπικού σχολείου, σε ΠΕΙ.Σ. Τότε, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και λόγω των σχετικά αυξημένων προσόντων που απαιτούνται από το διδακτικό προσωπικό, προβλέπεται οι εκπαιδευτικοί του σχολείου αυτού να έχουν το δικαίωμα να αποκτήσουν (αν δεν έχουν), εντός διετίας, την απαιτούμενη επιμόρφωση και τα παραμείνουν στη θέση τους με την προϋπόθεση πως, εφόσον κριθεί απαραίτητο θα προσόντα, ώστε να παραμείνουν στο σχολείο.
Η παραμονή τους θα κριθεί μετά από αξιολόγηση. Στην περίπτωση που δεν επιθυμούν να παραμείνουν ή δεν κριθούν επαρκείς για το σχολείο αυτό, οι εκπαιδευτικοί θα χάσουν την οριστική τους τοποθέτηση και θα τοποθετηθούν σε νέες οργανικές θέσεις, κατ’ απόλυτη προτεραιότητα και με δηλώσεις προτίμησης μαζί με τους υπεράριθμους εκπαιδευτικούς, σε κενές θέσεις σχολείων όμορης ομάδας, της ίδιας περιοχής μετάθεσης.
Β. Το 1ο Γυμνάσιο Χανίων
Από την άλλη έχουμε, ένα από τα πιο ιστορικά σχολεία της πόλης, το 1ο Γυμνάσιο Χανίων, το οποίο αντιμετωπίζει, εδώ και αρκετά χρόνια, πρόβλημα με το μαθητικό του δυναμικό. Παρά τις προσπάθειες των κατά καιρούς Διευθυντών/τριών του και του συλλόγου των καθηγητών/τριων να αναβαθμιστεί τόσο η εικόνα του σχολείου, οι Προγράμματα κλπ.), αλλά και παρά τις (όποιες) προσπάθειες της ΔΔΕ Χανίων, ο υποδομές του, όσο και οι παρεχόμενες υπηρεσίες του (Τάξεις Υποδοχής, αριθμός των μαθητών δεν παρουσίασε σταθεροποίηση.
Οι μετεγγραφές (νόμιμες, τον ΔΔΕ Χανίων, όσο και από όμορα σχολεία, δημιούργησαν πικρία, και την αίσθηση νομότυπες, νομιμοφανείς και παράτυπες) και η αδυναμία στον έλεγχό τους τόσο από ότι δεν υπάρχει η έμπρακτη βούληση για τη στήριξη της λειτουργίας του σχολείου. μαθητών από άλλα - ενίοτε μακρινά - σημεία της πόλης, έχουν εντείνει τον Το γεγονός, μάλιστα, ότι η Παλαιά Πόλη των Χανίων δεν έχει αρκετούς μαθητές για να το τροφοδοτήσει, όσο και η προβληματική και με πολλά προσκόμματα μεταφορά προβληματισμό για το μέλλον του σχολείου αυτού.
Ρεαλιστικά μιλώντας και αν δεν αλλάξει κάτι, - άραγε τι; - το 1ο Γυμνάσιο Χανίων θα εξακολουθεί να φθίνει και να οδεύει σε μαρασμό. Τέλος, οι διεκδικητικές προτάσεις και ο υπερβάλλων ζήλος για την αξιοποίηση του κτιριακού του συγκροτήματος από τρίτους (η θέση του σχολείου είναι επίζηλη και πολλοί θα σχολείου. το ήθελαν για «αξιοποίηση») έχουν εντείνει τους φόβους για το μέλλον του.
Η Αδέσμευτη Ομάδα Καθηγητών θεωρεί ότι κάθε προσπάθεια αναβάθμισης της εκπαιδευτικής διαδικασίας είναι ευπρόσδεκτη και θεμιτή και κρίνεται από το αποτέλεσμα που αυτή φέρνει. Το δυναμικό των Χανίων, δημιουργώντας ένα πεδίο για την έρευνα και την παραγωγή δημιουργία ενός ΠΕΙ.Σ είναι πιθανόν να αποτελέσει πόλο έλξης για το μαθητικό παιδαγωγικής. Μην ξεχνάμε πως οι πιο πρωτοποριακές και διδακτικά δελεαστικές επιστημονικής παιδαγωγικής γνώσης, με την αξιοποίηση των μεθόδων της πειραματικής μέθοδοι για μαθητές και εκπαιδευτικούς ξεκίνησαν από πειραματικά σχολεία στα οποία κάποιοι επεχείρησαν να εφαρμόσουν διδακτικές μεθόδους τις οποίες άλλοι αγνοούσαν, ενίοτε δε και πολεμούσαν (βλ. Φρενέ, Μοντεσόρι, Νηλ, Στάινερ κλπ).
Η σύνδεση δε του σχολείου με κάποιο ΑΕΙ δημιουργεί την ελπίδα και τη σαφή προσδοκία, ότι θα βοηθήσει στη δημιουργία, την αξιολόγηση και στην γενικευμένη εφαρμογή παιδαγωγικής καινοτομίας, με βάση προκαθορισμένα κριτήρια και στόχους, που θα συνοδεύεται με αποτελεσματικές διδακτικές και παιδαγωγικές πρακτικές.
Όλα τα παραπάνω, ασφαλώς και δεν δικαιολογούν το χαρακτηρισμό «ελιτίστικο», όπως επιχειρείται – ατυχώς κατά τη γνώμη μας - να παρουσιαστούν τα σχολεία αυτά από μερικούς.
Επομένως, κατ΄αρχήν, συμφωνούμε με τη δημιουργία ενός ΠΕΙ.Σ. έχοντας, όμως, ταυτόχρονα μερικές εύλογες απορίες.
- Έχουν γίνει έρευνες που να δείχνουν σε τι βαθμό τα ΠΕΙ.Σ έχουν επιτελέσει τους σκοπούς για τους οποίους θεσμοθετήθηκαν;
- Η γνώση και η εμπειρία που τυχόν αποκτήθηκαν από τα ΠΕΙ.Σ. με ποιο τρόπο έχουν διαχυθεί στα υπόλοιπα σχολεία και πως οι εκπαιδευτικοί και η κοινωνία έχουν πληροφορηθεί για αυτά;
- Γιατί πρέπει να είναι τυχαίο το δείγμα των μαθητών και όχι και των καθηγητών που θα ήθελαν να συμβάλλουν στη λειτουργία αυτών των σχολείων, μια που τα όποια νέα προγράμματα σπουδών προκύψουν από τα ΠΕΙ.Σ. θα διαχυθούν στα υπόλοιπα «συμβατικά» σχολεία της χώρας;
Έτσι, φτάσαμε σήμερα να αναρωτιόμαστε, ποιο είναι το καλύτερο; Να μαραζώσει εντελώς ένα σχολείο ή να μετατραπεί σε Πειραματικό και όχι μόνο να επιβιώσει, αλλά να είναι και στη διδακτική πρωτοπορία;
Μπορούμε, άραγε, να ζητήσουμε από την κοινωνία των Χανίων να δεχθεί τη φθορά του ιστορικού της σχολείου, χάριν της διαφαινόμενης αλλαγής του εργασιακού περιβάλλοντος κάποιων συναδέλφων μας, η οποία, άλλωστε, λόγω της συρρίκνωσης του σχολείου, είναι αναπόφευκτη τα επόμενα χρόνια;
Επιπλέον, μια νέα, ακόμα πιο τολμηρή κατανομή των μαθητών των δημοτικών σχολείων με σκοπό τη «σωτηρία» του 1ου Γυμνασίου, μπορεί να οδηγήσει σε χιονοστιβάδα απρόβλεπτων αντιδράσεων από την τοπική κοινωνία, μια που πολλοί γονείς θα αδυνατούν να κατανοήσουν γιατί τα παιδιά τους δεν θα μπορούν να φοιτήσουν στα διπλανά σ΄αυτούς Γυμνάσια και θα πρέπει να μετακινηθούν, διανύοντας μεγάλες αποστάσεις, για να τροφοδοτήσουν το 1ο Γυμνάσιο. Τα προβλήματα αυτά είναι μπροστά μας και πρέπει να τα δούμε με προσοχή, κατανόηση, αλλά και τόλμη.
Τι προτείνουμε
1. Πρώτα από όλα να δοθεί χώρος και χρόνος σε επιπλέον συζητήσεις και διαβουλεύσεις για τη δημιουργία ή μη, ενός τέτοιου σχολείου στην πόλη μας. Η συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων και αρμόδιων φορέων είναι επιβεβλημένη. Η λήψη βιαστικών αποφάσεων, που συχνά είναι προϊόν πιέσεων, ενέχει μεγάλους κινδύνους. Θεωρούμε ότι σε καμία περίπτωση οι απαραίτητες ζυμώσεις δεν έχουν γίνει.
2. Λαμβάνοντας υπόψη τον πολυπολιτισμικό χαρακτήρα του σχολείου όπως είναι σήμερα θεωρούμε ότι θα ήταν εξαιρετικά ενδιαφέρον κοινωνικά και επιστημονικά να δημιουργηθεί ένα Πειραματικό Σχολείο που να περιλαμβάνει και ένα Διαπολιτισμικό Τμήμα. Αν μάλιστα, αυτό συνδυαζόταν με κάτι αντίστοιχο στην Α/θμια και τη μετατροπή του όμορου 7ου Δημοτικού Σχολείου σε Πειραματικό Δημοτικό με ανεξάρτητο Διαπολιτισμικό Τμήμα θα ήταν κάτι που θα δημιουργούσε τις προϋποθέσεις τόσο της ομαλής ένταξης ξένων μαθητών στην ελληνική εκπαιδευτική πραγματικότητα, της λειτουργικής τους μετάβασης από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο (η διασύνδεση αυτή θα είχε πολλαπλά οφέλη σε όλους τους τομείς), όσο και την πειραματική εφαρμογή νέων διδακτικών μεθόδων. Φυσικά, η λειτουργία δύο τμημάτων σε ένα σχολείο (Πειραματικό και Πειραματικό Διαπολιτισμικό) επιβάλλει αρκετές κοινές δράσεις, κάποια κοινά μαθήματα και εκπαιδευτικές και πολιτιστικές πρακτικές για την αποφυγή γκετοποίησης των μαθητών των δύο τμημάτων.
3. Την δωρεάν μετακίνηση, ως ένα επιπλέον κίνητρο, για όσους μαθητές θέλουν να φοιτήσουν σε αυτό.
4. Η επιλογή των εκπαιδευτικών που θα εργαστούν σε αυτά τα τμήματα να γίνει κατόπιν κλήρωσης μεταξύ εκείνων των συναδέλφων που θα ήθελαν να συμβάλλουν στο όλο εγχείρημα, αποδεχόμενοι, ασφαλώς, όλους τους όρους και τις προϋποθέσεις που έχει θέσει η διεθνής πρακτική για τη
λειτουργία των σχολείων αυτών.
5. Να δοθεί ικανό χρονικό διάστημα στους συναδέλφους εκπαιδευτικούς που υπηρετούν τώρα σ΄αυτό, για να πάρουν τις αποφάσεις τους και να κατανοήσουν τον νέο τους ρόλο (εάν επιλέξουν να μείνουν) ή να τους εξασφαλιστούν νέες οργανικές θέσεις χωρίς να ανατρέπεται δραματικά η καθημερινότητά τους. Σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό να υπάρξει μετακίνηση εκπαιδευτικού χωρίς να του εξασφαλιστεί νέα οργανική θέση.
Ως Αδέσμευτη Ομάδα Καθηγητών επιθυμώντας να είμαστε μέρος των λύσεων και όχι των προβλημάτων, θέτουμε προς διαβούλευση μια σειρά από προτάσεις. Θεωρούμε ότι η διάσωση και ανάπτυξη του 1ου Γυμνασίου είναι εφικτή.
Προσπαθήσαμε να καταδείξουμε ότι ο πειραματισμός και η δοκιμή είναι μέρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας και δεν πρέπει να μας τρομάζει. Κανένας ελιτισμός δεν υποκρύπτεται στον πειραματισμό, αλλά από την άλλη μεριά, διλήμματα του τύπου «ή μετατρέπεστε σε Πειραματικό ή κλείνετε» είναι άστοχα, εκβιαστικά και παρωχημένα. Καμία ουσιαστική εκπαιδευτική αλλαγή δεν μπορεί να γίνει με το πιστόλι στον κρόταφο, αλλά ούτε και ερήμην εκείνων που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της εκπαίδευσης, δηλ. των μάχιμων εκπαιδευτικών. Η παρούσα κυβέρνηση, αλλά και οι προηγούμενες που πέρασαν, είχαν όλο τον καιρό να το κατανοήσουν αυτό.
Οι δε εκπαιδευτικοί, ας είμαστε ανοιχτοί σε καινούργιους δρόμους, έχοντας ταυτόχρονα αυτιά και μάτια ορθάνοικτα για να ενσωματώνουμε ό,τι θετικό και να αποπέμπουμε ό,τι αρνητικό. Κάτι τέτοιο απορρέει από το ρόλο μας και δεν αποτελεί απλά μια εργασιακή πρακτική, αλλά στάση ζωής.
Αδέσμευτη Ομάδα Καθηγητών
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου