Τετάρτη 30 Οκτωβρίου 2024

 


Στα πόσα φυλακισμένα παιδιά σταματάμε;

Οι πρόσφατες κυβερνητικές εξαγγελίες για τη νεανική παραβατικότητα δεν είναι απρόσμενες: μόλις τα ΜΜΕ ανακάλυψαν τη βία των ανηλίκων, η κυβέρνηση έσπευσε να «ταΐσει το πόπολο» με τη συνήθη φθηνή τροφή της ποινής! Γνωστή επικοινωνιακή συνταγή. Κι όλα αυτά, στη βάση της (δήθεν) έξαρσης του φαινομένου. Εδώ αρχίζουν, όμως, τα ερωτήματα:

● Η έξαρση της βίας των ανηλίκων δεν είναι παρά μια εικασία. Κανείς δεν ξέρει την έκταση, το είδος και τα χαρακτηριστικά τής (νεανικής) παραβατικότητας. Τα αστυνομικά δεδομένα είναι μόνο ποσοτικά και έχουν μικρή αξία. Αντίθετα, π.χ. μια έρευνα του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγιεινής (ΕΠΙΨΥ) έδειξε ότι οι βίαιοι καβγάδες εφήβων αφενός μειώνονται, αφετέρου, το έτος 2022, ήταν οι λιγότεροι της 20ετίας. Μετά απ’ αυτά: θα γίνει, άραγε, ποτέ μια πλήρης επιστημονική καταγραφή του φαινομένου ή θα αρκούμαστε στις εντυπώσεις;

● Η εξαγγελθείσα εκτόξευση της ποινής των γονιών (: και των δύο;) για την παραμέληση ανηλίκου (φυλάκιση έως 5 χρόνια!), με άμεσο -μάλιστα- εγκλεισμό, δημιουργεί ποινική ευθύνη εξ αντανακλάσεως, χωρίς δηλ. ενοχή και πέρα από κάθε αναλογία. Ετσι, όμως, θα έχουμε ένα παιδί στην παραβατικότητα και ένα ή και δύο γονιούς στη φυλακή! Αυτό θέλουμε;

● Αλλη έρευνα του ΕΠΙΨΥ (2022) έδειξε ότι ένας στους τρεις 15χρονους εφήβους έχουν σκεφτεί να βλάψουν τον εαυτό τους ενώ ένας στους επτά έχει κάνει απόπειρα αυτοκτονίας. Αυτό το εύρημα μας απασχολεί καθόλου; Θα κάνουμε τίποτα;

● Ηδη το (κυβερνητικό) κλίμα τιμωρητικότητας έχει φέρει αποτελέσματα. Την 1η Οκτωβρίου 2024 υπήρχαν 56 ανήλικοι στη φυλακή Κασσαβέτειας, ενώ τον Ιανουάριο 36. Τα προηγούμενα χρόνια ο αριθμός αυτός ήταν ανάμεσα σε 10-30.

Στα πόσα φυλακισμένα παιδιά σταματάμε;

Η βία μεταξύ των εφήβων είναι πολύπλοκο ζήτημα. Απάντηση δεν δίνει η νοσταλγία του κατηχητικού και της σφαλιάρας, αλλά ούτε και οι ποινές. Η καλλιέργεια ενός ηθικού πανικού ελάχιστα βοηθά. Τουναντίον, το πράγμα θέλει (επιστημονική) μελέτη και (πολιτική) σοβαρότητα, θέλει δηλ. εγκληματολόγους και όχι επικοινωνιολόγους.

*Δρ Νομικής, δικηγόρος, διδάσκων ΕΑΠ

Δεν υπάρχουν σχόλια: