Η ΦΟΥΣΚΑ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΠΡΟΑΓΩΓΗΣ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
Κανονικά θα έπρεπε να είμαι χαρούμενος γιατί σε ένα τουλάχιστον σχολείο που ξέρω, προήχθησαν όλοι ανεξαιρέτως οι μαθητές της Α΄ Λυκείου. Δεν είμαι όμως: το 33% έγραψε στις "εξετάσεις” κάτω από τη βάση του 10 σε 1 έως 4 από τα 11 γραπτώς εξεταζόμενα μαθήματα, ενώ το 34% έγραψε κάτω από τη βάση σε 5 έως 10 μαθήματα!. Αυτό για μένα λέει τουλάχιστον τρια πράγματα
1. πολλοί μαθητές δεν μπόρεσαν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις μιας ανακεφαλαιωτικής εξέτασης μέτριας ή μικρής δυσκολίας. Οι καθηγητές τους ήξεραν ότι με τις συσσωρευμένες από πολλά χρόνια αδυναμίες δεν θα μπορούσαν να αντεπεξέλθουν και τους ενίσχυσαν στην προφορική βαθμολογία.
2. πολλοί άλλοι μαθητές δεν θέλησαν να μελετήσουν. Απλώς λογάριασαν πόσο "χρειάζονταν” για να περάσουν και κατέβαλαν την λιγότερη δυνατή προσπάθεια - το είχαν μάθει άλλωστε από το Γυμνάσιο. Οι καθηγητές τους ήξεραν ότι μπορούσαν να αποδώσουν περισσότερο και λυπήθηκαν που δεν μπορεσαν να τους εμπνεύσουν την αναγκαία φιλοτιμία, ώστε να υπερασπιστούν τους βαθμούς που λίγο ως πολύ δικαια είχαν κατακτήσει.
3. Και στις δύο περιπτώσεις ενέχεται το σύστημα προαγωγής στην πρωτοβάθμια και την δευτεροβάθμια εκπαιδευση: αφενός κρύβει τις αδυναμίες των μαθητών κάτω από το χαλί, αφετέρου καλλιεργεί νοσηρές νοοτροπίες.
Ο μαθητής επαίτης του βαθμού προαγωγής ή ο μαθητής που αρκείται στην ελάχιστη προσπάθεια, υποτιμά τον εαυτό του και το σύνολο. Δεν αντιστέκεται αλλά ελίσσεται με πονηρία αριβίστα. Βολεύεται προσωρινά μέχρι να διαπιστώσει (κατά κανόνα) στον Πανελλαδικό διαγωνισμό ότι ακόμη κι αν θελήσει να εντατικοποιήσει τις προσπάθειές του για μια χρονιά, η επίδοσή του είναι χειρότερη των προσδοκιών του. Αν καταφέρει να εισαχθεί στο Πανεπιστήμιο, θα βαλτώσει κατά πάσα πιθανότητα στα πρώτα έτη των "σπουδών” του.
Η απόκρυψη των σωρευόμενων αδυναμιών από το δημοτικό κιόλας – δια της ακώλυτης προαγωγής - στερεί από τον μαθητή την ευκαιρία να προοδεύσει στις επόμενες βαθμίδες. Αν το σύστημα διαπίστωνε με τόλμη την ανεπαρκεια και παρενέβαινε ενισχυτικά, θα μπορούσε να σώσει την πλειονότητα των περιπτώσεων. Πάντως διαπιστώνει ανήσυχο το 13% της σχολικής διαρροής αλλά παραγνωρίζει τη σημασία ενός 30% τουλάχιστον που διαρρέει εντός του σχολείου, παρίσταται δηλαδή στο σχολείο εν υπνώσει ή εν νάρκη. Εν τω μεταξύ η πολιτεία υπεκφεύγει: παράγει νέα βιβλία , νέα προγράμματα σπουδών, καταστρώνει προγράμματα λάιτ και μείζονος επιμόρφωσης , διακηρύσσει την αναγκαιότητα άλλοτε της βιωματικότητας και της εποπτείας (και των ΤΠΕ), άλλοτε της διαθεματικότητας, άλλοτε της δημιουργικότητας, άλλοτε της ομαδικής εργασίας, μοιράζει νέτμπουκ και διαδραστικούς πινακες ΑΛΛΑ με ελάχιστη αποτελεσματικότητα. Διότι η ουσία είναι πως παρά τον μαξιμαλισμό των διακηρύξεων και των οραμάτων άλλη είναι η πραγματικότητα του ελληνικού σχολείου, των υποδομών του, των εκπαιδευτικών του, της διοικητικής του δομής, του επιπέδου των μαθητών του, της κοινωνίας εν γένει. Κι η πολιτεία αντί να υποστηρίζει με δωρεαν δομές τους μειονεκτούντες μαθητές αλλά και όσους έχουν παραπάνω φιλοδοξίες και δυνάμεις, βαυκαλίζεται ότι με περίσσεια διακηρύξεων και κονδυλίων τα πράγματα βελτιώνονται.
Μπορεί κάποιος να πει ότι οι βαθμοί, οι εξετάσεις και τα συστήματα προαγωγής είναι μηχανισμοί αποκλεισμού κι ότι η μάθηση είναι πρωτίστως θέμα θετικών πρωτογενών κινήτρων. Δεν αντιλέγω καθόλου κατ' αρχήν. Παρατηρώ όμως ασχολίαστα ότι οι πολιτικοί και ακαδημαϊκοί εισηγητές του εκάστοτε "νέου” σχολείου προέρχονται από σχολεία και εμπιστεύονται τα παιδιά τους σε σχολεία υψηλών απαιτήσεων που βασίζουν μεγάλο μέρος της αξιολογικής διαδικασίας σε ισχυρές εξεταστικές δοκιμασίες!
Η φούσκα του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος - προιόν χρόνιων λαϊκίστικων πολιτικών – παράγει και πλαστές υπεραξίες : πλαστές προαγωγές, πλαστά αριστεία, πλαστές επιτυχίες, πλαστά απολυτήρια και πλαστά πτυχία ή μεταπτυχιακά. Δίπλα στο πλαστό υπάρχει το γνήσιο που συχνά υποτιμάται μέσα στο πελατειακό , αναξιοκρατικό και ευνοιοκρατικό καθεστώς της νεοελληνικής φαυλότητας. Πάντως όλοι οι εκπαιδευτικοί το αναγνωρίζουμε, το χαιρόμαστε και το συζητάμε κατ' ιδίαν. Και το γνήσιο αυτό επιτυγχάνεται με φειδώ μέσων (ακόμα και μέ ένδεια) αλλά με περίσσευμα φιλοτιμίας , εργατικότητας, θάρρους και ειλικρίνειας.
Αρετές άλλωστε που εμπνέουν δάσκαλοι με το ήθος, την παιδαγωγική ευθύνη και την επιστημονική επάρκεια του κ. Θρασύβουλου Μαχαίρα που είχα την τύχη και την τιμή να γνωρίσω 25 χρόνια πριν να μάχεται για το καλό της δημόσιας εκπαίδευσης στην ιστορική Γορτυνία, όπως κάνει και σήμερα και με την αρθρογραφία του (http://www.alfavita.gr/artro.php?id=68006). Με τη φωνή του ενώνω και τη δική μου φωνή μήπως και ακουστεί από την πολιτική ηγεσία, τον συνδικαλιστικό μας φορέα και τις επιστημονικές μας ενώσεις που εξαντλημένες από τις καθημερινές τους παρεμβάσεις τις μέρες του Πανελλαδικού διαγωνισμού, δεν μπορούν απ' ό,τι φαίνεται να ακούσουν αυτό που χιλιάδες εκπαιδευτικοί συζητούν.
Π.Ν.Τσουκαλάς
Εκπαιδευτικός 6ου ΓΕΛ Νέας Ιωνίας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου