Η ΣΤΕΙΡΑ ΓΝΩΣΗ ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΕΙ ΤΗΝ ΣΚΕΨΗ
από Ακα 22/04/2016 4:47 πμ.
Θεματικές: Εκπαίδευση
https://anarchypress.wordpress.com/2016/04/17/%CE%B7-%CF%83%CF%84%CE%B5%CE%B9%CF%81%CE%B1-%CE%B3%CE%BD%CF%89%CF%83%CE%B7-%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%B1%CF%83%CF%84%CF%81%CE%B5%CF%86%CE%B5%CE%B9-%CF%84%CE%B7-%CF%83%CE%BA%CE%B5%CF%88%CE%B7/
Ένας από τους σημαντικότερους θεσμούς του κράτους είναι η εκπαίδευση που μέσω της σχολικής διαδικασίας επιδιώκει να «κοινωνικοποιήσει» τον άνθρωπο από πολύ μικρή ηλικία. Από την πρώτη μέρα είναι διάχυτος ο εξαναγκασμός που επιβάλλεται μέσω μιας σειράς μέτρων και της συνέχισης των διακριτών ρόλων που έχουν ήδη σχηματιστεί από την οικογένεια. Το κράτος αναλαμβάνει στη συνέχεια (γυμνάσιο-λύκειο) να χειραγωγήσει σε πολύ συγκεκριμένα πρότυπα και καταστάσεις και να προετοιμάσει άτομα υπάκουα για την μισθωτή σκλαβιά.
Η εκπαίδευση τοποθετημένη σε κτήρια περιτριγυρισμένα από κάγκελα και προαύλια-φυλακές που τα τελευταία χρόνια διαθέτει και την παρουσία του σχολικού φύλακα που παίζει τον ρόλο του μπάτσου. Η απομάκρυνση «εξωσχολικών» και η αποτροπή από τις κοπάνες (τις μικρές στιγμές ελευθερίας δηλαδή) είναι ορισμένα από τα καθήκοντα του. Η αρχιτεκτονική των σχολείων παραπέμπει αυτόματα, σε ένα είδος φυλακής που εύκολα επιτηρείται και ελέγχεται. Μέσα στις αίθουσες, η ανία και η βαρεμάρα που κυριαρχεί απενεργοποιεί την αυθεντικότητα των ανθρωπίνων σχέσεων, αφού ο περιορισμός της σωματικής και πνευματικής ελευθερίας λειτουργεί αποτρεπτικά. Οι διαχωρισμοί είναι σαφείς: καθηγητής-μαθητής, «καλός»- «κακός» μαθητής, βάσει της βαθμολογίας, που άλλοτε χρησιμοποιείται και ως μέσο ποινής και άλλοτε ως επιβράβευση των επιμελών και υπάκουων. Έτσι δημιουργείται μια σχέση εξουσίας μεταξύ καθηγητή-μαθητή που είναι εύκολα ορατή. Παράλληλα, το «ωρολόγιο πρόγραμμα» και το κουδούνι ρυθμίζει και ορίζει επακριβώς τη καθημερινή ζωή που μαζί με την πολύωρη παρουσία στα φροντιστήρια «φυλακίζει» το σώμα στους τέσσερις τοίχους και κατ’ επέκταση τη σκέψη. Εκπαιδεύει για τη μισθωτή σκλαβιά του 8ώρου (και βάλε!) που θα έρθει μετά από λίγα χρόνια, τότε που η παραγωγική διαδικασία θα περιμένει τους καρπούς της κρατικής χειραγώγησης: υπακοή στο αφεντικό!
Ακόμη, το κράτος προσπαθεί να περάσει τις «αξίες» του για την αντιπροσωπευτική δημοκρατία μέσω των πενταμελών/δεκαπενταμελών και φυσικά με την περισπούδαστη «Βουλή των εφήβων» όπου εκκολάπτονται οι μελλοντικοί βολευτές. Έτσι κατασκευάζει τους μύθους του, ότι είναι απαραίτητη και αναγκαία συνθήκη για την συνύπαρξη των ανθρώπων, η αντιπροσώπευση και η ύπαρξη εξουσιαστικών δομών. Αυτό είναι φανερό κυρίως σε ΑΕΙ-ΤΕΙ όπου τα κόμματα μέσω των παρατάξεων έχουν τον ρόλο του διαμεσολαβητή, αντιμαχόμενοι κάθε πρωτοβουλία με χαρακτηριστικά αυτοδιαχείρισης. Η κρατική γνώση που παρέχεται, για παράδειγμα, μέσω της ιστορίας αποσκοπεί ακριβώς σ’ αυτό: να κατασκευάσει τις συνθήκες εκείνες όπου έννοιες όπως έθνος και εθνική συνείδηση θα είναι κοινές και κυρίαρχες. Άλλωστε οι σχολικές παρελάσεις και αυτό το σκοπό εξυπηρετούν που μαζί με την στοίχιση σε σειρές και τον ήχο των εμβατηρίων επιδιώκουν την εξύψωση του «εθνικού φρονήματος». Μέσω των θρησκευτικών γίνεται η απαραίτητη προπαγάνδα του χριστιανισμού και γενικότερα της ύπαρξης θεού συνεπικουρούμενη από διάφορα χριστιανικά σύμβολα μέσα στη τάξη, τον αγιασμό, την πρωινή προσευχή και τον εκκλησιασμό. Διάφορα «φιλελεύθερα» μέτρα, όπως η μη υποχρεωτική θρησκευτική διδασκαλία, έτσι όπως είναι ενταγμένα στην εκπαιδευτική διαδικασία, δημιουργούν εσκεμμένα συνθήκες απομονωτισμού σε όποιον δεν επιθυμεί να συμμετάσχει.
Απέναντι σε αυτές τις κυρίαρχες μορφές εκπαίδευσης υπήρξαν και διάφορα ελευθεριακά σχολεία όπως το Summerhil και το Kinokuni. Για τα συγκεκριμένα σχολεία, ο βασικός στόχος είναι η απόκτηση προσωπικής και εσωτερικής ελευθερίας στο βαθμό που δεν περιορίζεται η ελευθερία των άλλων. Όμως, «το ερώτημα που αμείλικτα τίθεται είναι εάν πρόσφεραν όλες αυτές οι κινήσεις στην υπόθεση της απελευθέρωσης του ανθρώπινου γένους ή επίλυσαν λειτουργικά προβλήματα της κρατικής εκπαίδευσης… Κάνοντας μια συγκριτική ανάλυση μεταξύ της κρατικής και της εναλλακτικής εκπαίδευσης, θα δούμε ότι κάποια από τα στοιχεία ύπαρξης και λειτουργίας της πρώτης, υπάρχουν και στη δεύτερη και κάποια άλλα εκλείπουν ακριβώς για να δικαιολογηθεί η ύπαρξη αλλά και να εκληφθεί ο ρόλος της. Ο αυταρχισμός, η πίεση, ο καταναγκασμός που αποτελούν συστατικά της κρατικής εκπαίδευσης δεν υπάρχουν στην εναλλακτική. Ο ρόλος του δασκάλου, η αυθεντία και η συγκαλυμμένη ιεραρχία, αλλά ακόμα και ο διαχωρισμός εξακολουθούν να υπάρχουν στην εναλλακτική εκπαίδευση»(Αναρχική Θεώρηση, τεύχος 10).
Συμπερασματικά λοιπόν, η εκπαίδευση προωθεί τον ανταγωνισμό μεταξύ μαθητών (βλέπε: βαθμοθηρία, ανύπαρκτη αλληλεγγύη, τις περισσότερες φορές, σε περιπτώσεις αποβολών κ.λπ.), δημιουργώντας, συνάμα, αισθήματα προσωπικής αποτυχίας στη περίπτωση της μη εισαγωγής σε ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Μπροστά σ’ αυτές τις συνθήκες οι καταλήψεις της δεκαετίας του ’90 απέδειξαν ότι αποτελούν την καλύτερη απάντηση στις βλέψεις του κρατικού σχεδιασμού.
Τελικά, ο σκοπός του σχολείου και της εκπαίδευσης γενικότερα είναι να χειραγωγήσει τη σκέψη, να χαλιναγωγήσει τα ερεθίσματα ελέγχοντας και καταστέλλοντας έτσι την διανοητική περιέργεια παιδιών και εφήβων. Γνωρίζοντας, ότι οι σκέψεις και οι προτάσεις μας δεν αποτελούν κάποια πρωτοπορία, ούτε κατέχουμε τις γνώσεις εκείνες που μας καθιστούν αλάνθαστους, πιστεύουμε ότι μόνο μέσα από την ανατροπή της κυριαρχίας και των εξουσιαστικών δομών όπου επηρεάζουν τις σχέσεις των ανθρώπων θα επιτευχθούν στην πράξη τα προτάγματα της αντιιεραρχικής αυτοοργάνωσης. Ούτε, επίσης, είμαστε πεπεισμένοι ότι θα πρέπει να ακολουθηθεί μια κατευθυντήρια οδός, ένας δρόμος προδιαγεγραμμένος και προσχεδιασμένος, αλλά θα συνδιαμορφώνεται στην πορεία μέσα από την ανταλλαγή βιωματικών εμπειριών και αναγκών.
Αναρχικός πυρήνας Χαλκίδας
Δημοσιεύθηκε στην ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, φ. 30, (15 Οκτωβρίου 2004)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου