Πανελλαδικές Εξετάσεις 2025 : Υποστήριξη και ενημέρωση υποψηφίων για τη συμπλήρωση του μηχανογραφικού δελτίου από το Πανεπιστήμιο Πειραιως 2 ημέρες πριν Πανελλαδικές Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος το Γραφείο Διασύνδεσης του Πανεπιστημίου Πειραιώς (career.unipi.gr), συνδράμει και στηρίζει υποψήφιες/-ους φοιτήτριες/-ές, καθ’ όλη την περίοδο συμπλήρωσης των μηχανογραφικών τους δελτίων. Το Πανεπιστήμιό μας, παρέχει σε συστηματική βάση, καθοδήγηση και συμβουλευτική υποστήριξη για καθένα από τα 10 ακαδημαϊκά προπτυχιακά τμήματα του Πανεπιστημίου μας (καθώς … Διαβάστε περισσότερα »
Πηγή άρθρου: fresh-educationΤετάρτη 9 Ιουλίου 2025
Ο Απόλυτος Οδηγός για την Υποβολή Μηχανογραφικού & Παράλληλου Μηχανογραφικού 2025 3 ημέρες πριν Πανελλαδικές Ο Απόλυτος Οδηγός για την Υποβολή Μηχανογραφικού & Παράλληλου Μηχανογραφικού 2025 [Εύκολα & Αναλυτικά] Υποβολή Μηχανογραφικού & Παράλληλου Μηχανογραφικού 2025 – Βήμα-Βήμα Οδηγός [Με Ημερομηνίες & Συμβουλές]Μάθετε όλα για την υποβολή μηχανογραφικού και παράλληλου μηχανογραφικού 2025! Απλά, αναλυτικά, με προθεσμίες και οδηγίες. Ιδανικό για μαθητές και γονείς. Τι είναι το … Διαβάστε περισσότερα »
Πηγή άρθρου: fresh-educationΥπ. Παιδείας: Το τρίπτυχο του Εθνικού Απολυτηρίου (οι βαθμοί των τριών τάξεων του Λυκείου και τα πιστοποιητικά Γλωσσομάθειας - Πληροφορικής)
Ο Εθνικός Οργανισμός Εξετάσεων προτείνει τη σύνδεση των Πανελλαδικών Εξετάσεων με το Εθνικό Απολυτήριο, όπως εφαρμόζεται σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες με το Baccalaureate, το Abitur ή το Matura
Δημοσίευση: 09/07/2025

Το Εθνικό Απολυτήριο θα περιλαμβάνει τη συλλογή των βαθμών και των τριών τάξεων του Λυκείου, καθώς και τα πιστοποιητικά Πληροφορικής και Γλωσσομάθειας ανακοίνωσε η υπουργός Παιδείας Σοφία Ζαχαράκη, και αναπτύσσοντας της σχετική φιλοσοφία ανέφερε τα εξής:
Σύνδεση των Πανελλαδικών Εξετάσεων με το Εθνικό Απολυτήριο: Ο Εθνικός Οργανισμός Εξετάσεων προτείνει τη σύνδεση των Πανελλαδικών Εξετάσεων με το Εθνικό Απολυτήριο, όπως εφαρμόζεται σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες με το Baccalaureate, το Abitur ή το Matura, ως βέλτιστη πρακτική.
Εθνικό Απολυτήριο: Με αιχμή, λοιπόν, το Εθνικό Απολυτήριο σχεδιάζουμε ένα δίκαιο και σύγχρονο Λύκειο. Είναι προφανώς ο στόχος το να δώσουμε σύγχρονες γνώσεις και δεξιότητες οι οποίες θα πιστοποιούνται από ένα ενιαίο αξιόπιστο και ισχυρό τίτλο σπουδών στο τέλος της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Είναι ούτως ή άλλως το Εθνικό Απολυτήριο και μια κεντρική κυβερνητική επιλογή, έχει εξαγγελθεί και από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό και εντάσσεται στον ευρύτερο σχεδιασμό για ένα Λύκειο που επανακτά τον αυτόνομο παιδαγωγικό του ρόλο.
Βασικό εργαλείο η Τράπεζα Θεμάτων: Και, βέβαια, ένα περιβάλλον, το οποίο, μέσα στο επόμενο έτος -όπως σας είπα- τα σενάρια περί της ειδικής βαρύτητας μαθημάτων, στην Α’, Β’ και Γ’ Λυκείου, αλλά και της ενίσχυσης απαραιτήτως της Τράπεζας Θεμάτων, καθώς στο νέο Σύστημα με το Εθνικό Απολυτήριο, η Τράπεζα Θεμάτων θα είναι ένα βασικό εργαλείο, ίσως από τα βασικότερα. Άρα, να διανθιστεί, να εμπλουτιστεί και να εξασφαλιστεί η εξαιρετικά καλή εφαρμογή και λειτουργία της και όλα αυτά να μας οδηγήσουν, προς το τέλος του έτους 2026, σε μία άποψη και σε μία πρόταση ειδικά για την εφαρμογή του Εθνικού Απολυτηρίου, που θα μπορεί να είναι εφαρμόσιμη από το 2029-2030 και μετά –επαναλαμβάνω- ως προς την εισαγωγή στις εξετάσεις.
Οι διπλές εξετάσεις: Βέβαια, επειδή έχει συζητηθεί και το ενδεχόμενο των διπλών εξετάσεων, δηλαδή, χωριστές εξετάσεις για το Απολυτήριο και την εισαγωγή στα Α.Ε.Ι., αυτό συζητιέται πάρα πολύ και είχε αναλυθεί από τις ομάδες εργασίας, θεωρήθηκε ότι είναι μια ιδιαίτερα επιβαρυντική και περαιτέρω στρεσογόνος διαδικασία, να έχει, δηλαδή, ξεχωριστές εξετάσεις για το Απολυτήριο και ξεχωριστές για τις Πανελλαδικές, αλλά είναι και αυτό όμως ένα κεφάλαιο που πρέπει οπωσδήποτε να μελετήσουμε.
Στρεσογόνα διαδικασία: Θέλουμε ο μορφωτικός ρόλος του σχολείου να ενισχυθεί και αναγνωρίζουμε, προφανώς μετά από πάρα πολλές μελέτες και δεν θα μπορούσε να είναι αλλιώς, όπως είπαμε το βιώσαμε και οι ίδιες και οι ίδιοι, ότι οι Πανελλαδικές Εξετάσεις είναι μια στρεσογόνα διαδικασία η οποία ειδικά για τα παιδιά σε αυτή την ευαίσθητη ηλικία νομίζω ότι τους στιγματίζει πάρα πολύ όχι μόνο τη στιγμή της εξέτασης το τρίωρο αυτό, αλλά και την περίοδο προετοιμασίας.
Άγχος στις εξετάσεις: Δείχνουν μάλιστα κλινικές διεθνείς μελέτες ότι το 20% με 25% των εφήβων εμφανίζουν σημαντικό επίπεδο άγχους στις εξετάσεις με τα κορίτσια και τους μαθητές από τις πιο κοινωνικά ευάλωτες ομάδες να επηρεάζονται περισσότερο.
Αδιάβλητες εξετάσεις: Έχουμε πλήρη συνείδηση ότι θέλουμε να διασφαλίσουμε και την κοινωνική διάσταση των εξετάσεων με την παροχή ίσων ευκαιριών, με τη μείωση των ανισοτήτων, αλλά και τον αδιάβλητο χαρακτήρα, γιατί όταν κάτσουμε σε μια παρέα κα όχι μόνο με την τυπική διαδικασία που ίσως σήμερα ακολουθήσουμε και συζητήσουμε για τις εξετάσεις, ένα μόνιμο επιχείρημα το οποίο θα ειπωθεί και από τους υποστηρικτές θα είναι ότι είναι αδιάβλητες, δεν τις έχει αμφισβητήσει κανείς. Είναι μια διαδικασία που μπορεί να μας αγχώνει, που μπορεί κάποια φορά να διαφωνήσουμε με την δυσκολία των θεμάτων, πιθανότατα να χρειαστούμε διευκρινίσεις, αλλά κανείς δεν αμφισβήτησε ποτέ αυτό το οποίο λαμβάνει ψηφιακά ή τέλος πάντων παλαιότερα με την ανάρτηση των αποτελεσμάτων ή με το τελικό αποτέλεσμα. Πρέπει να το βάλουμε και αυτό στο μυαλό μας σε όλη αυτή τη συζήτηση.
Αφορά , 230.000 μαθητές Λυκείου για κάθε χρόνο και 23.500 εκπαιδευτικούς: Είναι ένα εγχείρημα το οποίο έχει πολύ ευρύ αποτύπωμα, αν σκεφτείτε ότι αφορά, περίπου, 230.000 μαθητές Λυκείου για κάθε χρόνο, 23.500 χιλιάδες εκπαιδευτικούς που υπηρετούν στα 1371 Λύκεια, τις οικογένειες, τα Πανεπιστήμια, την αγορά εργασίας και έχει τρεις πυλώνες: προφανώς την εμπιστοσύνη στο Λύκειο ως μία αυτόνομη μορφωτική βαθμίδα, την ενίσχυση της δίκαιης και διαφανούς αξιολόγησης και την εξασφάλιση της ομαλής μετάβασης στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.
Συγκεντρωτικό το Ελληνικό Εκπαιδευτικό Σύστημα: Το Ελληνικό Εκπαιδευτικό Σύστημα έχει χαρακτηριστικό τον έντονο συγκεντρωτικό του χαρακτήρα, όπου οι αποφάσεις λαμβάνονται σε επίπεδο Υπουργού ούτε καν σε επίπεδο Περιφερειακών Διευθύνσεων Εκπαίδευσης πόσω μάλλον δε σε Διευθύνσεις Εκπαίδευσης σε επίπεδο σχολείου, ενώ σε άλλες χώρες βλέπουμε ότι οι εξετάσεις οργανώνονται τοπικά από Ειδικές Επιτροπές, τα θέματα είναι είτε κοινά σε εθνικό επίπεδο πάντως με ενιαία κριτήρια και σε ορισμένες χώρες προβλέπεται και Προπαρασκευαστικό
Παραδείγματα άλλων χωρών: Στις περισσότερες χώρες -για να έχουμε λίγο και το διεθνές μοντέλο- διοργανώνουν κεντρικές εξετάσεις, στο τέλος του σχολείου, με 3 ή 4 μαθήματα όπως η εθνική γλώσσα, τα μαθηματικά και μια ξένη γλώσσα. Και τα πανεπιστήμια βάζουν και συμπληρωματικά κριτήρια, όπως ειδικά μαθήματα και κάποιες ελάχιστες βάσεις εισαγωγής -πρακτική που, ούτως η άλλως, εφαρμόζεται και στην Ελλάδα και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και το μοντέλο της Matura, που λειτουργεί ως ενιαίος τίτλος αποφοίτησης και πρόσβασης στην ανώτατη εκπαίδευση σε χώρες, όπως η Πολωνία, η Ουγγαρία, η Αυστρία, η Τσεχία, η Σλοβακία, η Σλοβενία και το Λιχτενστάιν. Ένα ενιαίο, δηλαδή, απολυτήριο για όλες αυτές τις χώρες.
Παραδείγματα που επίσης, νομίζω ότι, αξίζουν αναφοράς είναι και η Εσθονία και η Λετονία. Εκεί η πρόσβαση είναι ελεύθερη σε πανεπιστήμια, με μόνο προαπαιτούμενο τον απολυτήριο τίτλο. Η επιτυχία, ούτως ή άλλως, των χωρών αυτών καταγράφεται σε διεθνείς δείκτες και δεν οφείλεται μόνο, προφανώς, σε ένα μηχανισμό, αλλά και σε ευρύτερη παιδεία, επαγγελματισμό, σχεδιασμό και στην εμπιστοσύνη στο εκπαιδευτικό τους σύστημα.
Όλα τα παραπάνω παραδείγματα δεν προσφέρονται προφανώς για μια μηχανιστική αντιγραφή, αλλά δείχνουν ότι υπάρχει μια πληθώρα λύσεων ανάλογα με την κουλτούρα και τις ανάγκες κάθε χώρας, την ιστορική της διαδρομή και όλους τους παράγοντες που διαμορφώνουν μοναδικά το κάθε εκπαιδευτικό σύστημα.
Ποιος φοβάται τις ερωτήσεις των μαθητών;
Έντονες αντιδράσεις προκαλεί η απόφαση του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) να αποσύρει από το σχολικό εγχειρίδιο Νεοελληνικής Γλώσσας της Γ’ Γυμνασίου το άρθρο του δημοσιογράφου και συγγραφέα Πέτρου Παπακωνσταντίνου, με τίτλο «Μια γενιά που της έκλεψαν το χαμόγελο...», το οποίο αφορούσε τις συνθήκες ζωής των παιδιών στη Γάζα κατά την Πρώτη Ιντιφάντα.
Το εν λόγω κείμενο, που συμπεριλαμβανόταν στο εκπαιδευτικό υλικό για πάνω από δύο δεκαετίες, αντικαταστάθηκε από ένα «ουδέτερο» κείμενο, το οποίο –σύμφωνα με το ΙΕΠ– έχει παραχθεί με τη χρήση Τεχνητής Νοημοσύνης.
Η είδηση που δημοσιοποιήθηκε και από το alfavita.gr στις 4 και στις 7/7 οδήγησε την βουλεύτρια της Νέας Αριστεράς, Σία Αναγνωστοπούλου, στην κατάθεση επίκαιρης ερώτησης στη Βουλή προς την Υπουργό Παιδείας.
Η Σία Αναγνωστοπούλου, στην ερώτησή της, κατηγορεί εμμέσως την κυβέρνηση ότι προχώρησε στην απόσυρση του κειμένου για να αποφύγει πιθανή ενόχληση του Ισραήλ, αφού το αρχικό άρθρο κατονομάζει ρητά το κράτος του Ισραήλ ως «δύναμη κατοχής». Η ίδια θέτει ευθέως το ερώτημα εάν υπήρξαν εξωγενείς ή διεθνείς πολιτικές πιέσεις που οδήγησαν στη συγκεκριμένη απόφαση.
Επιπλέον, τονίζει πως η αντικατάσταση ενός βιωματικού, δημοσιογραφικού κειμένου με ένα προϊόν Τεχνητής Νοημοσύνης αποτελεί υποχώρηση από την αρχή της καλλιέργειας κριτικής σκέψης, ενώ χαρακτηρίζει το νέο κείμενο ως «άδειο από ιστορικό περιεχόμενο και δεοντολογία».
Η απάντηση της Γ.Γ Θρησκευμάτων του ΥΠΑΙΘΑ : Η ουδετερότητα της επιβεβλημένης, από τα πάνω, σιγής
...Η αντικατάσταση του συγκεκριμένου κειμένου από νέο εκπαιδευτικό υλικό, το οποίο δημιουργήθηκε με τη συνδρομή εργαλείων Τεχνητής Νοημοσύνης, έγινε με γνώμονα την ανάγκη για ουδέτερη και παιδαγωγικά εστιασμένη προσέγγιση σε θέματα που απαιτούν γλωσσική επεξεργασία εννοιών. Στόχος ήταν η ενίσχυση της δυνατότητας του/της εκπαιδευτικού να επικεντρωθεί σε δεξιότητες κατανόησης και έκφρασης, χωρίς να προκαλούνται ανεπιθύμητες αποσπάσεις από την κύρια μαθησιακή επιδίωξη του μαθήματος…
Η επιλογή αυτή δεν συνιστά σε καμία περίπτωση αξιολογική κρίση ή απαξίωση του αρχικού κειμένου, το οποίο έχει διαχρονικά προσφέρει ερεθίσματα για γόνιμο διάλογο. Αντιθέτως, αναδεικνύει τη δέσμευση του ΙΕΠ να θωρακίσει τον παιδαγωγικό χώρο του σχολείου, διασφαλίζοντας την ισορροπία μεταξύ της επιστημονικής εγκυρότητας, της εκπαιδευτικής ουδετερότητας και της κοινωνικής ευαισθησίας.
Σε κάθε στάδιο, το ΙΕΠ καταγράφει και αξιολογεί με διαφάνεια τις προτάσεις και παρατηρήσεις που προέρχονται από την εκπαιδευτική και επιστημονική κοινότητα, στο πλαίσιο μιας δυναμικής διαδικασίας που προάγει την ακαδημαϊκή ελευθερία και τον αναστοχασμό.
Η απόφαση του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) να αφαιρέσει από το βιβλίο της Γλώσσας της Γ’ Γυμνασίου το κείμενο «Μια γενιά που της έκλεψαν το χαμόγελο» —που αναφερόταν στη 2η Ιντιφάντα και τις συνέπειες της ισραηλινής κατοχής στη ζωή των Παλαιστίνιων παιδιών— δεν είναι απλώς μια διδακτική ή τεχνική επιλογή. Είναι βαθύτατα πολιτική.
Το κείμενο, που είχε δημοσιευτεί το 2003 στον Τύπο, αντικαθίσταται από ένα «αποστειρωμένο» κείμενο παραχθέν από εφαρμογή Τεχνητής Νοημοσύνης, με γενικές αναφορές σε παιδιά από εμπόλεμες ζώνες, υπό τον τίτλο «Τα παιδιά μπορεί να μεγαλώνουν διαφορετικά».
Το γεγονός ότι από τις τέσσερις σελίδες του σχετικού μαθήματος, οι τρεις αφιερώνονται στο εν λόγω κείμενο και τις ασκήσεις του, φανερώνει πόσο σημαντική θεωρήθηκε η απομάκρυνσή του. Δεν πρόκειται για απλή ανανέωση διδακτικού υλικού, αλλά για αποδοχή μιας νέας "γραμμής" που επιβάλλει η στρατηγική συμμαχιών της κυβέρνησης σε διεθνές επίπεδο.
Η αφαίρεση του κειμένου εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλέγμα επιλεκτικής σιωπής, όπου η οποιαδήποτε αναφορά στην παλαιστινιακή αντίσταση, στη γενοκτονία, στην κατοχή και στους εποικισμούς εκλαμβάνεται ως «ενοχλητική», «αντιφατική» ή ακόμα και «προπαγανδιστική».
Η λογοκρισία πίσω από τις λέξεις
Η αντικατάσταση ενός κειμένου που εξανθρωπίζει τα θύματα και προκαλεί ενσυναίσθηση, με ένα γενικόλογο κείμενο τεχνητής νοημοσύνης, χωρίς ιστορικό πλαίσιο ή συγκεκριμένες αναφορές, μοιάζει με μια νέα μορφή εκπαιδευτικού καθωσπρεπισμού, που υπηρετεί την απουσία θέσης.
Αυτό δεν είναι ουδετερότητα, είναι σιγή επιβεβλημένη από τα πάνω.
Δεν είναι η πρώτη φορά. Θυμίζουμε πως στην αρχή της περσινής χρονιάς, μια εκπαιδευτικός κλήθηκε σε απολογία γιατί αναρτήθηκε στο σχολείο της εικαστική δημιουργία μαθητών με το σύνθημα «Λευτεριά στην Παλαιστίνη». Η έκφραση αλληλεγγύης στους καταπιεσμένους ενοχλεί όταν δεν εξυπηρετεί τους γεωπολιτικούς σχεδιασμούς της «ορθής πλευράς της Ιστορίας».
Ποιος φοβάται τις ερωτήσεις των μαθητών;
Ένα κείμενο όπως αυτό του 2003 μπορεί να γεννήσει ερωτήματα στους μαθητές:
Γιατί αυτά τα παιδιά ζουν σε συνθήκες πολέμου;
Ποιος ευθύνεται για τη διαρκή κατοχή;
Γιατί η Δύση αναγνωρίζει μόνο το «δικαίωμα αυτοάμυνας» του Ισραήλ και όχι το δικαίωμα των Παλαιστινίων στην ελευθερία;
Αυτές είναι επικίνδυνες ερωτήσεις για το αφήγημα της Δύσης. Και όταν η εκπαίδευση παύει να καλλιεργεί την κριτική σκέψη και αρχίζει να λειτουργεί ως εργαλείο συμμόρφωσης, τότε οι λέξεις γίνονται αποσιώπηση και τα βιβλία πεδίο μάχης συμφερόντων.
Η απόφαση του ΙΕΠ αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα πολιτικής επιμέλειας του εκπαιδευτικού περιεχομένου. Δεν αφορά απλώς το τι θα διαβάσουν οι μαθητές, αλλά το τι δεν πρέπει να μάθουν.
Η διαγραφή της Παλαιστίνης από τα βιβλία είναι μέρος μιας ευρύτερης προσπάθειας διαγραφής της από τη δημόσια συνείδηση.
Νέα δεδομένα στην ειδική αγωγή με διάταξη σε σχέδιο νόμου
Το άρθρο 96 του νέου σχεδίου νόμου που κατατέθηκε στη Βουλή από το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών εισάγει σημαντικές αλλαγές στο πλαίσιο της Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης.
Συγκεκριμένα, προβλέπεται η ίδρυση Σχολικών Μονάδων Ειδικής Αγωγής (Σ.Μ.Ε.Α.Ε.) με τη γνώμη των δημοτικών συμβουλίων, η οποία, σε περίπτωση μη απάντησης εντός 60 ημερών, θεωρείται αυτοδίκαια θετική.
Η ρύθμιση αυτή στοχεύει στην απλοποίηση και επιτάχυνση των διαδικασιών, αλλά προκαλεί και αντιδράσεις για τον περιορισμό του ρόλου της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση – Εξουσιοδοτικές διατάξεις – Αντικατάσταση παρ. 4 στο άρθρο 34 του ν. 3699/2008
Η παράγραφος 4 του άρθρου 34 του ν. 3699/2008 (Α΄ 199), περί εξουσιοδοτικών διατάξεων, αντικαθίσταται ως εξής:
α) Με κοινή απόφαση των Υπουργών Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, καθώς και του κατά περίπτωση συναρμόδιου Υπουργού, κατόπιν εισήγησης της οικείας περιφερειακής διεύθυνσης εκπαίδευσης και γνώμης του δημοτικού συμβουλίου του οικείου Δήμου, ιδρύονται Σχολικές Μονάδες Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης (Σ.Μ.Ε.Α.Ε.) και προάγονται νηπιαγωγεία και δημοτικά σχολεία ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης. Η γνώμη του δημοτικού συμβουλίου διατυπώνεται εντός προθεσμίας εξήντα (60) ημερών από την υποβολή σχετικού αιτήματος της οικείας περιφερειακής διεύθυνσης εκπαίδευσης. Εφόσον η προθεσμία παρέλθει άπρακτη, τεκμαίρεται η χορήγηση θετικής γνώμης.
β) Με κοινή απόφαση των Υπουργών Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού και Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, ύστερα από εισηγήσεις της οικείας περιφερειακής διεύθυνσης εκπαίδευσης και του οικείου ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ., ιδρύονται τμήματα ένταξης και τμήματα πρώιμης παρέμβασης.
γ) Με κοινή απόφαση των Υπουργών Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού και Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, ύστερα από εισήγηση της οικείας περιφερειακής διεύθυνσης εκπαίδευσης, κατόπιν υποβολής αιτιολογημένου αιτήματος του διευθυντή της σχολικής μονάδας, προστίθενται τομείς ή τμήματα ειδικοτήτων σε Ενιαία Ειδικά Επαγγελματικά Γυμνάσια-Λύκεια (ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ.Λ.) και εξειδικεύονται εργαστήρια σε Εργαστήρια Ειδικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης (Ε.Ε.Ε.ΕΚ.).
δ) Με απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, κατόπιν εισήγησης της οικείας περιφερειακής διεύθυνσης εκπαίδευσης και γνώμης του δημοτικού συμβουλίου του οικείου Δήμου, καταργούνται και συγχωνεύονται Σ.Μ.Ε.Α.Ε. και υποβιβάζονται νηπιαγωγεία και δημοτικά σχολεία ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης.
ε) Με απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, κατόπιν εισηγήσεων της οικείας περιφερειακής διεύθυνσης εκπαίδευσης και του οικείου ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ., καταργούνται τμήματα ένταξης ή τμήματα πρώιμης παρέμβασης, εφόσον στη σχολική μονάδα είτε δεν φοιτούν μαθητές σε τμήμα ένταξης ή πρώιμης παρέμβασης είτε υπάρχει πλεονάζων αριθμός τμημάτων.
στ) Με απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, ύστερα από εισήγηση της οικείας περιφερειακής διεύθυνσης εκπαίδευσης, η οποία εκδίδεται κατόπιν αιτιολογημένου αιτήματος του διευθυντή της σχολικής μονάδας, καταργούνται τομείς ή τμήματα ειδικοτήτων σε ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ.Λ. και εργαστήρια σε Ε.Ε.Ε.ΕΚ.
ζ) Με κοινή απόφαση των Υπουργών Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Εσωτερικών, ρυθμίζονται θέματα που αφορούν την αύξηση ή μείωση των οργανικών θέσεων, καθώς και τη σύσταση και τον αριθμό των θέσεων του προσωπικού των Σ.Μ.Ε.Α.Ε., των τμημάτων ένταξης και των τμημάτων πρώιμης παρέμβασης.
Τι προβλέπεται στο άρθρο 34 ν. 3699/2008 παρ. 4 σχετικά με την ειδική αγωγή
4. Με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, που εκδίδεται έπειτα από εισηγήσεις του οικείου ΚΕΔΔΥ, των οργάνων του άρθρου 49 του ν. 1566/1985 και του ΚΕΔΔΥ της έδρας της Περιφέρειας, ρυθμίζονται θέματα που αφορούν στην ίδρυση, κατάργηση, προαγωγή, υποβιβασμό και συγχώνευση των ΣΜΕΑΕ, των ΤΕ και των Τμημάτων Πρώιμης Παρέμβασης (ΠΠ), την προσθήκη τομέων και τμημάτων ειδικοτήτων στα Επαγγελματικά Γυμνάσια, στα Επαγγελματικά Λύκεια και στην Επαγγελματική Σχολή και τη στελέχωση τους. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Οικονομίας και Οικονομικών και Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, έπειτα από εισηγήσεις του οικείου ΚΕΔΔΥ, των οργάνων του άρθρου 49 του ν. 1566/1985 και του ΚΕΔΔΥ της έδρας της Περιφέρειας, ρυθμίζονται θέματα που αφορούν την αύξηση ή μείωση των οργανικών θέσεων, τη σύσταση και τον αριθμό των θέσεων του προσωπικού. Αν τα σχολεία ειδικής αγωγής λειτουργούν σε ιδρύματα που ανήκουν στην αρμοδιότητα άλλων Υπουργείων, στην έκδοση των αποφάσεων συμπράττει και ο συναρμόδιος Υπουργός.
Κοινωνικοί Λειτουργοί στα Σχολεία: Το υπόμνημα ΣΚΛΕ στη Σοφία Ζαχαράκη
Για τις ανάγκες της σχολικής κοινότητας, ο Σύνδεσμος Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδος (ΣΚΛΕ) απέστειλε υπόμνημα προς την υπουργό Παιδείας, Σοφία Ζαχαράκη. Στο επίκεντρο του υπομνήματος βρίσκεται η ανάγκη θεσμικής ενίσχυσης της παρουσίας των Κοινωνικών Λειτουργών στον χώρο της εκπαίδευσης, μέσω ουσιαστικών αλλαγών και μόνιμων παρεμβάσεων.
Ο ΣΚΛΕ τονίζει την επιτακτική ανάγκη για μόνιμους διορισμούς στον κλάδο ΠΕ30, με κατανομή των θέσεων που να ανταποκρίνεται στον αριθμό των αναπληρωτών που εργάστηκαν κατά τη σχολική χρονιά 2024-2025, καλύπτοντας τουλάχιστον το μεγαλύτερο ποσοστό των υπαρχουσών αναγκών.
Παράλληλα, προτείνει τη θεσμοθέτηση οργανικών θέσεων Κοινωνικών Λειτουργών σε όλες τις Σχολικές Μονάδες Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης (ΣΜΕΑΕ), καθώς και σε κάθε σχολική μονάδα Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Στο ίδιο πλαίσιο, ζητείται και η σύσταση οργανικών θέσεων για τον κλάδο ΠΕ87.06 σε σχολικές δομές ειδικής εκπαίδευσης, όπως τα Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. και τα ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ.-Λ.
Ο ΣΚΛΕ καλεί την Υπουργό Παιδείας σε άμεση συνάντηση, προκειμένου να παρουσιαστούν αναλυτικά τα αιτήματα του κλάδου και να εξεταστούν τρόποι βελτίωσης των υπηρεσιών υποστήριξης στις σχολικές κοινότητες, με στόχο την ουσιαστική ενίσχυση του εκπαιδευτικού έργου.
Δείτε εδώ αναλυτικά το υπόμνημα.
Τι αναφέρει το υπόμνημα
Αξιότιμη κα Υπουργέ,
Ο Σύνδεσμος Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδος, Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου (Ν. 4387/2016 & 4488/2017), εκπροσωπεί επιστημονικά και επαγγελματικά το σύνολο των Κοινωνικών Λειτουργών της χώρας.
Όπως γνωρίζετε ο ΣΚΛΕ έχει αποστείλει επανειλημμένα έγγραφα με τις θεσμικές του θέσεις αναφορικά με τη Σύσταση Κοινωνικής Υπηρεσίας, διεπιστημονικά στελεχωμένης, στα σχολεία της Χώρας, την πρόσληψη μόνιμου επιστημονικού προσωπικού Κοινωνικών Λειτουργών σύμφωνα με τις σύγχρονες ανάγκες της μαθητικής κοινότητας.
Πέραν των ανωτέρω η πραγματικότητα που βιώνουν καθημερινά οι Κοινωνικοί Λειτουργοί στις σχολικές μονάδες, αποτυπώνει με τρόπο αδιαμφισβήτητο τη διαρκώς αυξανόμενη ανάγκη: την ουσιαστική και σταθερή παρουσία των Κοινωνικών Λειτουργών εντός των σχολικών κοινοτήτων.
Η πολυπαραγοντική φύση των δυσκολιών των μαθητών/τριων (γνωστικές, κοινωνικές, ψυχικές, οικογενειακές) καθιστά την παρουσία Κοινωνικού/ής Λειτουργού σε κάθε Σχολική Μονάδα απαραίτητη για:
§ την ολιστική αξιολόγηση των αναγκών των μαθητών/τριων,
§ την εξατομικευμένη υποστήριξη των οικογενειών σε συνθήκες φτώχειας, βίας,
§ κοινωνικής αποστέρησης, την προαγωγή της ψυχοκοινωνικής ευημερίας,
§ την παρέμβαση σε κρίσιμα οικογενειακά θέματα,
§ τη διασύνδεση σχολείου-οικογένειας-κοινότητας,
§ την πρόληψη σχολικών αποκλεισμών και σχολικής διαρροής
§ τη συνεργασία με τις δομές παιδικής προστασίας και υγείας.
§ την ενίσχυση της διεπιστημονικής συνεργασίας με εκπαιδευτικούς, ψυχολόγους, θεραπευτές, εξειδικευμένες ειδικότητες θεραπευτών, ειδικό βοηθητικό προσωπικό.
Η ανάγκη για κοινωνικές παρεμβάσεις εντός κι εκτός του σχολικού πλαισίου είναι αυξημένη, ενώ οι μόνιμοι Κοινωνικοί Λειτουργοί κλάδου ΠΕ30 παραμένουν ελάχιστοι.
Ο ρόλος του/της κοινωνικού/ής λειτουργού είναι κρίσιμος όχι μόνο στην Ειδική Αγωγή, αλλά και σε σχολεία της Γενικής Εκπαίδευσης, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις εκείνες που φοιτά μεγάλος αριθμός ευάλωτου μαθητικού πληθυσμού.
Παρά τη σημαντική αύξηση του αριθμού των μονίμων μελών ΕΕΠ-ΕΒΠ από 708 (2020) σε 3.423 (2025), οι ανάγκες παραμένουν έντονες, ιδιαίτερα για τον κλάδο ΠΕ30. Οι αναπληρωτές/τριες ΠΕ30 για το 2024-25 ανέρχονται σε 1.255 προσληφθέντες, με 1.176 ενεργούς τον Μάιο του 2025, αποδεικνύοντας:
§ Την ύπαρξη πολλών οργανικών και λειτουργικών κενών που δεν καλύπτονται με μόνιμο προσωπικό.
§ Τη διαρκή εξάρτηση του συστήματος από αναπληρωτές/τριες κοινωνικούς/ες λειτουργούς με ότι αυτό συνεπάγεται για την σταθερότητα της παροχής υπηρεσιών προς την μαθητική και εκπαιδευτική κοινότητα αλλά και τις οικογένειες των μαθητών.
Εξίσου σημαντικός είναι ο ρόλος των Κοινωνικών Λειτουργών με τον κωδικό ΠΕ87.06 ΕΑΕ, που μέσα από τη διδασκαλία στα Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. συμβάλλουν στην κοινωνική και πολιτειακή αγωγή των μαθητών, ενισχύοντας την ένταξη, την κατανόηση των δικαιωμάτων/υποχρεώσεων και την κοινωνικοποίηση. Συνεπώς θα πρέπει να διασφαλιστεί η συνέχιση της παρουσίας του κλάδου ΠΕ87.06 ΕΑΕ στα Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. και ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ.-Λ., όπου διαδραματίζει καίριο ρόλο στη διαμόρφωση κοινωνικών και επαγγελματικών δεξιοτήτων των μαθητών/τριών. Σύμφωνα με το ΦΕΚ 1761/17-05-2018, στα Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. οι εκπαιδευτικοί του κλάδου ΠΕ87.06 μπορούν να διδάσκουν με Α’ ανάθεση τα μαθήματα: α. «Κοινωνική και Επαγγελματική Αγωγή» και β. «Αυτόνομη Διαβίωση».
Θα πρέπει να επισημανθεί ότι δεν γίνεται ανάθεση στον κλάδο ΠΕ87.06 του μαθήματος "Προεπαγγελματικών Δεξιοτήτων", παρόλο που είναι σαφώς συναφές με το γνωστικό αντικείμενο της Κοινωνικής Εργασίας. Επιπλέον, στο ΦΕΚ Β’ 5140/18-08-2023 με τίτλο «Αναθέσεις μαθημάτων ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ.-Λ.» δεν αποδίδεται ανάθεση (ούτε Α’ ούτε Β’) στο μάθημα "Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή", το οποίο επίσης άπτεται του επιστημονικού πεδίου του 3 κλάδου ΠΕ87.06 ΕΑΕ. Κρίνουμε ότι και τα δυο πιο πάνω αναφερόμενα μαθήματα θα πρέπει να περιλαμβάνονται στην ανάθεση του κλάδου ΠΕ87.06 ΕΑΕ. Επιπροσθέτως, αναφορικά με τις δυσλειτουργίες ως προς τον κλάδο ΠΕ87.06 ΕΑΕ, επισημαίνουμε, ότι πολλά κενά δεν εμφανίζονταν επίσημα στις διαδικασίες μεταθέσεων ή διορισμών λόγω μη δήλωσης τους από τους Διευθυντές Σχολικών Μονάδων κατά την καταγραφή αναγκών. Η θεσμική παρέμβαση της Διοίκησης, με οδηγίες προς τις Διευθύνσεις Εκπαίδευσης για την καταγραφή και των λειτουργικών και οργανικών κενών ΠΕ87.06, θα ενισχύσει τη διαφάνεια και θα αποτυπώσει την πραγματική ανάγκη μόνιμων διορισμών του κλάδου.
Ο ΣΚΛΕ, με σειρά επιστολών και παρεμβάσεων, έχει επανειλημμένα καταδείξει την ανάγκη ενίσχυσης της παρουσίας των κλάδων ΠΕ30 & ΠΕ87.06 στην Ειδική και Γενική Εκπαίδευση, καθώς και στα ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ. Παράλληλα, ο Σύνδεσμος έχει γίνει αποδέκτης εκατοντάδων μηνυμάτων και προβληματισμών αναφορικά με την άνιση κατανομή των οργανικών θέσεων μεταξύ των ειδικοτήτων του ΕΕΠΕΒΠ και την αναγκαιότητα ορθολογικής και δίκαιης κατανομής.
Συγκεκριμένα:
• Σε κάποιες ειδικότητες παρατηρείται ποσοστό κάλυψης έως και 90% των οργανικών θέσεων, ενώ στους Κοινωνικούς Λειτουργούς (ΠΕ30) καταγράφεται λιγότερο από 50%. Με το ν. 5120/2024 (άρθρο 85), συστάθηκαν 1.555 νέες οργανικές θέσεις ΕΕΠ-ΕΒΠ για ΣΜΕΑΕ, στις οποίες ζητούμε να αποδοθεί αναλογικά σημαντικός αριθμός στον κλάδο των κοινωνικών λειτουργών λόγω των προαναφερθέντων άνισων κατανομών.
• Οι ΠΕ87.06 (ΕΑΕ και ΓΕ) παραμένουν ή με ελάχιστους διορισμούς ή εκτός διορισμών λόγω ανυπαρξίας οργανικών θέσεων, θέμα που έχει αναδειχθεί ήδη από το υπ’ αριθ. πρωτ. 1127/02-05-2024 υπόμνημα του ΣΚΛΕ.
• Οι ψυχοκοινωνικές ανάγκες των σχολικών κοινοτήτων είναι συνεχείς και δεν μπορούν να καλύπτονται αποσπασματικά μέσω αναπληρωτών/τριων.
• Με τον Ν. 5094/2024, αίρεται το εμπόδιο του προηγούμενου ν. 4823/2021 και πλέον είναι δυνατή η απευθείας τοποθέτηση διορισμών σε ΚΕΔΑΣΥ.
Η εκπαιδευτική κοινότητα δεν μπορεί να συνεχίσει να στηρίζεται σε ετήσιες προσλήψεις αναπληρωτών, που δεν επιτρέπουν σταθερές και ουσιαστικές παρεμβάσεις. Η κάλυψη των αναγκών απαιτεί μόνιμο προσωπικό, επαγγελματικά καταρτισμένο και θεσμικά αναγνωρισμένο.
Ένα επίσης σημαντικό θέμα που χρήζει άμεσης επίλυσης αφορά την καταβολή οδοιπορικών εξόδων για τις μετακινήσεις των Κοινωνικών Λειτουργών που υπηρετούνε σε Σ.Δ.Ε.Υ. Σας επισημαίνουμε ότι:
• Με την υπ’ αριθμ. 275/2017 γνωμοδότηση του Ν.Σ.Κ., η οποία ζητήθηκε από το ίδιο το Υπουργείο Παιδείας, αναγνωρίζεται ρητά το δικαίωμα των μελών του ΕΕΠ των ΣΔΕΥ στην αποζημίωση των προβλεπόμενων οδοιπορικών εξόδων.
• Η γνωμοδότηση έγινε αποδεκτή το 2018 από τον τότε Υπουργό Παιδείας κ. Κ. Γαβρόγλου, και στη συνέχεια διαβιβάστηκε με το υπ’ αριθ. πρωτ. 465/241-2018 έγγραφο της Επιτελικής Δομής ΕΣΠΑ στο Υπουργείο Οικονομικών για συναποδοχή. Το Υπουργείο Οικονομικών δεν αποδέχτηκε τη γνωμοδότηση το 2019, γεγονός που δεν αναιρεί την ισχύ της γνωμοδότησης για το ΥΠΑΙΘΑ.
Ενόψει της προκήρυξης νέων μόνιμων θέσεων και της κατάρτισης των προϋπολογισμών και οργανικών δομών για το επόμενο σχολικό έτος, καλούμε το Υπουργείο για τα εξής:
- Θεσμοθέτηση οργανικών θέσεων Κοινωνικών Λειτουργών σε όλες τις Σχολικές Μονάδες Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης (ΣΜΕΑΕ), καθώς και σε κάθε σχολική μονάδα (Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης) που εξυπηρετεί μαθητές/τριες με σύνθετες ψυχοκοινωνικές δυσκολίες και ευάλωτο προφίλ, όπως είναι οι Δομές Υποστήριξης Εκπαίδευσης (ΣΔΕΥ), τα ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ. αλλά και τα Επαγγελματικά Λύκεια (ΕΠΑ.Λ.), όπου καταγράφεται αυξημένος αριθμός μαθητών/τριών με κοινωνικά ή/και ψυχοκοινωνικά και οικογενειακά ζητήματα, σχολική διαρροή, φαινόμενα βίας και περιθωριοποίησης.
Η παρουσία του/της κοινωνικού/ής λειτουργού στα ΕΠΑΛ μπορεί να λειτουργήσει προληπτικά και παρεμβατικά, συμβάλλοντας στην ενδυνάμωση της ψυχοκοινωνικής ανθεκτικότητας των εφήβων, την ενίσχυση της σχολικής φοίτησης και την υποστήριξη της εκπαιδευτικής και επαγγελματικής τους πορείας.
2. Πρόβλεψη μόνιμων διορισμών ΠΕ30, με κατανομή θέσεων ανάλογη του αριθμού αναπληρωτών/τριων που υπηρέτησαν το 2024-25 (1.255 ΠΕ30), καλύπτοντας τουλάχιστον το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών των αναγκών.
3. Ενίσχυση πλαισίου διεπιστημονικής συνεργασίας εντός του σχολείου, διασφαλίζοντας τη σταθερή παρουσία κοινωνικών λειτουργών, σε αλληλεπίδραση με ψυχολόγους, εκπαιδευτικούς, θεραπευτές και ειδικό βοηθητικό προσωπικό, ώστε να εξασφαλίζεται η εκπαιδευτική ένταξη και η ψυχοκοινωνική στήριξη όλων των μαθητών/τριών.
4. Καταβολή οδοιπορικών εξόδων για τις μετακινήσεις των υπηρετούντων στα ΣΔΕΥ, σε παραπάνω των δύο σχολείων, καθώς και για μετακινήσεις υποστηρίξεων του ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ. σε απομακρυσμένες σχολικές μονάδες της περιοχής υποστήριξης.
5. Άμεση σύσταση οργανικών θέσεων ΠΕ87.06 σε Ε.Ε.Ε.Ε.Κ., ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ.-Λ. και άλλες σχολικές μονάδες όπου προβλέπεται η ανάθεση μαθημάτων στον κλάδο.
6. Συμπερίληψη όλων των συναφών μαθημάτων σε Α’ ή Β’ ανάθεση στα ΦΕΚ ανάθεσης για ΕΕΕΕΚ και ΕΝΕΕΓΥΛ καθώς και αναμόρφωση των αναθέσεων και την πλήρη αποτύπωση των συναφών μαθημάτων, με στόχο τη σωστή αξιοποίηση των εκπαιδευτικών του κλάδου ΠΕ 87.06 ΕΑΕ και τη διασφάλιση της ποιότητας της εκπαιδευτικής διαδικασίας.
7. Επανεξέταση της δυνατότητας επαναφοράς της ειδικότητας "Κοινωνικών Φροντιστών" στον τομέα Υγείας – Πρόνοιας – Ευεξίας στα ΕΠΑ.Λ και την αύξηση των αναθέσεων ΠΕ87.06 ΓΕ.
Με τη βεβαιότητα ότι έχουμε κοινή αντίληψη για το ότι η Κοινωνική Εργασία στην Εκπαίδευση αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της συμπερίληψης και της καθολικής ενδυνάμωσης των μαθητών/τριών και σπουδαστών/στριων με αναπηρία ή/και κοινωνικές ευαλωτότητες και ότι η επένδυση στον/στην κοινωνικό/ή λειτουργό είναι επένδυση στην πρόληψη, στην ένταξη, στην παιδαγωγική συνοχή, βήμα προς ένα σχολείο ανθρώπινο σας ζητούμε τον άμεσο προγραμματισμό μιας συνάντησης εργασίας, προκειμένου να εξετάσουμε από κοινού τις προοπτικές και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κλάδος μας.